Ở độ cao hơn 2.000m, nơi đỉnh Ngọc Linh chạm tới mây trời, những mầm sâm quý đang âm thầm nảy nở dưới sự chở che của tán rừng nguyên sinh mát lạnh. Từ bàn tay và khối óc của những người đã gắn bó cả cuộc đời với cây sâm, những sản phẩm OCOP từ cây sâm Ngọc Linh đã ra đời, mang theo cả khát vọng đưa “hạt ngọc trời” của đồng bào Xơ Đăng vươn tầm quốc tế.
Từ ngàn xưa, cây sâm Ngọc Linh được đồng bào Xơ Đăng, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum rất trân quý, gọi là cây “thuốc giấu”, và xem đó là món quà do Giàng (Trời) ban để bồi bổ sức khỏe cũng như chữa bệnh.
Điều kiện thổ nhưỡng đặc trưng vùng núi Trung Bộ Việt Nam đã cho ra đời loại sâm chất lượng và đầy đủ hàm lượng saponin, được giới y khoa ghi nhận là “thần dược” cho sức khỏe và được phong là “Quốc bảo Việt Nam”. Sâm Ngọc Linh có công dụng nổi bật nhất là nâng cao và tăng cường đề kháng, phòng chống dịch bệnh.
Theo kết quả nghiên cứu từ năm 1978 của Bộ Y tế, sâm Ngọc Linh có chứa tới 52 hợp chất saponin, cao hơn nhiều lần so các loại sâm khác trên thế thới, trong đó có tới 26 loại saponin không thể tìm thấy ở những loại khác… Đặc biệt, hoạt chất Saponin MR2 có cơ chế hoạt động như chất kháng sinh chiếm tới một nửa hàm lượng được công nhận là có khả năng phòng chống lại các tế bào ung thư. Hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, giảm tác dụng phụ của liệu pháp hóa-xạ trị… nâng cao thể trạng cơ thể. Do đó, sâm Ngọc Linh là dược liệu đặc biệt quý và có giá trị kinh tế rất cao. Được ví như hạt ngọc trời trên núi Ngọc Linh, việc thu được hạt, trồng được cây sâm Ngọc Linh là quá trình gian nan của người trồng sâm dưới tán rừng già ở độ cao khoảng 2.000m so mặt nước biển.
Dù là loại dược liệu quý, song những củ sâm tươi rất dễ hư, thối và khó bảo quản, khiến hiệu suất tiêu thụ của người dân không cao. Thương công sức của ba mẹ và người dân, tôi nhận ra nhược điểm này và quyết định tìm tòi cách cải thiện.
Đã gắn bó với cây sâm Ngọc Linh hơn 15 năm, ông Trần Đức An, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông (thôn Ko Xia 2, xã Ngọc Lây, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum) chia sẻ, cơ duyên đưa ông gắn với cây sâm bắt đầu từ năm 2009, khi ông vừa tốt nghiệp đại học và được giữ lại trường làm công tác giảng dạy. Vào thời điểm đó, ông cũng bắt đầu tìm hiểu về sâm tươi mà gia đình và bà con ở Kon Tum nuôi trồng.
“Dù là loại dược liệu quý, song những củ sâm tươi rất dễ hư, thối và khó bảo quản, khiến hiệu suất tiêu thụ của người dân không cao. Thương công sức của ba mẹ và người dân, tôi nhận ra nhược điểm này và quyết định tìm tòi cách cải thiện”, ông Trần Đức An nói.
“Ban đầu, tôi vừa giảng dạy vừa phụ gia đình buôn bán sâm tươi. Năm 2011, tôi gặp được những người thầy hướng dẫn chuyên môn về sâm, từ đó tôi quyết định rời giảng đường để tập trung toàn thời gian vào việc nuôi cấy và trồng sâm”, ông Trần Đức An chia sẻ.
Ước mơ là thế, song quá trình này không hề dễ dàng. Thời gian đầu, ông Trần Đức An phối hợp người dân địa phương và giao công việc nuôi trồng cho họ. Tuy nhiên, mưa lũ và thời tiết khắc nghiệt đã phá hỏng toàn bộ đợt sâm đầu tiên. Thời điểm đó, con số thua lỗ lên đến 2 tỷ đồng, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông rơi vào giai đoạn khủng hoảng.
Khó khăn như vậy nhưng những người cộng sự của Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông không nản lòng mà vẫn kiên trì và không ngừng học hỏi. Với sự kiên định và nỗ lực không ngừng, cộng với việc đầu tư nghiên cứu nghiêm túc về cây sâm, ông An và những cộng sự đã từng bước vượt qua thử thách và bước đầu đạt được thành công. Những cây sâm đầu tiên bắt đầu bám rễ, lớn lên và bám chặt vào đất núi Tu Mơ Rông. Những giọt mồ hôi, nước mắt và cả công sức của người dân đổ xuống đã đổi lại những vườn sâm xanh mướt mát, bạt ngàn. Hiện nay, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông tự hào sở hữu vườn sâm Ngọc Linh rộng lớn, có chất lượng hàng đầu cả nước.
Từ nguồn nguyên liệu chất lượng, quý giá, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông bắt đầu đi vào sản xuất ra nhiều sản phẩm chất lượng, góp phần cải thiện sức khỏe và đời sống của người tiêu dùng Việt. Xác định đưa ra thị trường những sản phẩm chất lượng nhất từ nguồn sâm quý, Công ty CP Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông đã tập trung nghiên cứu kỹ lưỡng và cam kết về chất lượng sản phẩm. Theo đó, công ty đã nghiêm túc đầu tư vào nghiên cứu công nghệ chiết xuất hoạt tính từ sâm Ngọc Linh để tạo ra những sản phẩm chăm sóc sức khỏe hiệu quả cao.
Xác định đưa ra thị trường những sản phẩm chất lượng nhất từ nguồn sâm quý, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông đã tập trung nghiên cứu kỹ lưỡng và cam kết về chất lượng sản phẩm. Theo đó, công ty đã nghiêm túc đầu tư vào nghiên cứu công nghệ chiết xuất hoạt tính từ sâm Ngọc Linh để tạo ra những sản phẩm chăm sóc sức khỏe hiệu quả cao.
Do sâm Ngọc Linh là sản phẩm quý, hiếm nên giá thành rất cao. Do đó, ông An luôn trăn trở, đau đáu với câu hỏi làm thế nào để có thể đưa sản phẩm đến với đông đảo người tiêu dùng. Với mục tiêu đó, công ty đã mở rộng danh mục sản phẩm từ sâm Ngọc Linh, bao gồm trà hòa tan, rượu sâm, thạch collagen và nhiều sản phẩm khác, giúp tiếp cận nhiều nhóm khách hàng hơn. Đồng thời, giúp nhiều người tiêu dùng có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm từ cây sâm quý.
“Chúng tôi luôn đặt sự chú trọng vào việc bảo đảm chất lượng và an toàn sản phẩm, từ khâu nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng, tuân thủ các quy trình sản xuất tiêu chuẩn và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Đây chính là nguyên nhân lớn giúp sản phẩm đạt chứng nhận OCOP”, ông Trần Đức An nhấn mạnh.
Chúng tôi luôn đặt sự chú trọng vào việc bảo đảm chất lượng và an toàn sản phẩm, từ khâu nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng, tuân thủ các quy trình sản xuất tiêu chuẩn và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Đây chính là nguyên nhân lớn giúp sản phẩm đạt chứng nhận OCOP.
Từ tình yêu với cây sâm quê nhà, bằng sự đầu tư nghiêm túc vào chất lượng sản phẩm, đến nay, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông tự hào sở hữu dòng sản phẩm đa dạng và có nhiều ưu thế nổi trội so các sản phẩm cùng loại trên thị trường.
Trong đó, nguồn nguyên liệu được trồng tại vườn của công ty với diện tích rộng lớn và được quản lý chặt chẽ để bảo đảm luôn tươi mới và đạt tiêu chuẩn. Công nghệ sản xuất sản phẩm hiện đại, tiên tiến với quy trình sản xuất hiện đại, kết hợp với kỹ thuật truyền thống để bảo đảm chất lượng cao nhất. Danh mục sản phẩm đa dạng từ củ tươi, trà hòa tan, rượu sâm đến thạch collagen làm đẹp, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng.
Đơn cử, trà sâm Ngọc Linh là sản phẩm kết hợp giữa trà và sâm Ngọc Linh. Cũng như nhiều loài sâm khác trên thế giới, sâm Ngọc Linh có thành phần chính là saponin, tuy nhiên hàm lượng saponin trong sâm Ngọc Linh cao hơn rất nhiều với 52 loại saponin.
Nhờ chứa nhiều dược chất có lợi nên trà sâm Ngọc Linh mang đến rất nhiều công dụng tốt mà không phải loại trà nào cũng có được như mang lại sự tỉnh táo, tập trung cho người dùng, đặc biệt là những người thường xuyên làm việc trong môi trường căng thẳng; giúp giải tỏa được những căng thẳng, áp lực, mệt mỏi, mang lại cho người sử dụng tinh thần thoải mái và thư giãn; tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh do thời tiết thay đổi, vi khuẩn, virus gây ra; thải độc, ngăn ngừa hình thành các gốc tự do từ đó phòng tránh ung thư-tiểu đường hiệu quả…
Hay sản phẩm thạch collagen sâm Ngọc Linh có thành phần chính được chiết xuất từ sâm Ngọc Linh, collagen peptide...mang lại sự hỗ trợ từ sâu bên trong cho phụ nữ như kích thích sự đàn hồi, giúp da săn chắc hơn, đánh bay các nếp nhăn một cách hiệu quả; ngăn ngừa lão hóa, loại bỏ tế bào chết và dưỡng da từ sâu bên trong; kích thích phát triển các tế bào mới, cho làn da thêm khỏe mạnh, săn chắc; loại bỏ thâm nám, làm sáng da, giữ cho làn da luôn hồng hào và tràn đầy sức sống…
Hiện nay, sản phẩm thạch collagen sâm Ngọc Linh; trà sâm Ngọc Linh hòa tan Tu Mơ Rông và nước chiết xuất sâm Ngọc Linh đều được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao.
“Việc sản phẩm đạt chứng nhận OCOP là sự khẳng định mạnh mẽ nhất về uy tín và chất lượng sản phẩm ở thị trường trong và ngoài nước. Ngoài ra, năm 2023, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông vinh dự trở thành 1 trong 2 đơn vị của Kon Tum được cấp chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm sâm củ. Điều này góp phần tạo nên sự uy tín rất lớn cho sâm Ngọc Linh và các sản phẩm khác của công ty”, ông Trần Đức An nhấn mạnh.
Với sản phẩm OCOP, điều ấn tượng hơn cả chính là câu chuyện phía sau sản phẩm. Tự hào chia sẻ với chúng tôi về câu chuyện đằng sau sản phẩm từ sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông, ông Trần Đức An tự hào: “Câu chuyện ấn tượng phía sau sản phẩm OCOP của chúng tôi không chỉ là câu chuyện của “hạt ngọc trời” trên đỉnh núi, qua sự đổi mới và cải tiến để đưa lại những sản phẩm tuyệt vời cho sức khỏe, mà còn là một hành trình đầy tâm huyết và cống hiến”.
Sự tâm huyết và cống hiến đó thể hiện ở sự nâng niu từng mầm sâm nhỏ bé, từ sự đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển để nâng cao chất lượng và đa dạng hóa chủng loại sản phẩm.
Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông còn áp dụng công nghệ tiên tiến và nghiên cứu sâu rộng về công nghệ chiết xuất, nhằm tạo ra những sản phẩm hiệu quả hơn. Việc liên tục cải tiến quy trình sản xuất và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt nhằm bảo đảm mỗi sản phẩm đều đạt chất lượng tối ưu.
Hơn nữa, sản phẩm của Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông không chỉ mang lại lợi ích về sức khỏe mà còn góp phần vào sự phát triển của cộng đồng, tạo cơ hội việc làm cho người dân địa phương và hỗ trợ đồng bào Xơ Đăng - những người đã gắn bó cả đời với cây sâm quý. Công ty cũng đồng thời cam kết bảo vệ môi trường thông qua sự phát triển bền vững.
“Chứng nhận OCOP mà sản phẩm đạt được không chỉ là sự công nhận cho sự nỗ lực không ngừng của chúng tôi mà còn là niềm tự hào lớn lao, khẳng định chất lượng và giá trị của sản phẩm trên thị trường. Sự đón nhận tích cực từ người tiêu dùng và đối tác là động lực để chúng tôi tiếp tục cống hiến và phát triển. Chúng tôi hy vọng câu chuyện này sẽ giúp người tiêu dùng hiểu rõ hơn về sản phẩm của chúng tôi, cũng như sự cống hiến và tình yêu mà chúng tôi đã dành cho cộng đồng”, ông Trần Đức An khẳng định.
Hiện nay, sản phẩm từ sâm Ngọc Linh của công ty đã được phân phối qua nhiều kênh khác nhau như hệ thống siêu thị lớn, cửa hàng chuyên kinh doanh về sức khỏe và dược phẩm, các hệ thống nhà thuốc, các trang thương mại điện tử… Sản phẩm cũng được phân phối qua mạng lưới đại lý và đối tác phân phối trong và ngoài nước, nhằm mở rộng thị trường và tiếp cận với nhiều khách hàng hơn.
Câu chuyện ấn tượng phía sau sản phẩm OCOP của chúng tôi không chỉ là câu chuyện của “hạt ngọc trời” trên đỉnh núi, qua sự đổi mới và cải tiến để đưa lại những sản phẩm tuyệt vời cho sức khỏe, mà còn là một hành trình đầy tâm huyết và cống hiến.
Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất sâm Ngọc Linh, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông cũng gặp phải một số khó khăn lớn. Đó là điều kiện thời tiết và môi trường khắc nghiệt tại khu vực trồng sâm, với yêu cầu sinh trưởng đặc thù, có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Trong khâu tiêu thụ sản phẩm, các sản phẩm Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh lớn từ thị trường dược phẩm và thực phẩm chức năng, nơi các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh phải cạnh tranh với nhiều sản phẩm khác có nguồn gốc và xuất xứ khác. Bên cạnh đó, nhận thức của người tiêu dùng về lợi ích và giá trị của sâm Ngọc Linh vẫn còn hạn chế, làm cho việc xây dựng niềm tin và nhận thức về sản phẩm trở thành một thách thức lớn.
“Để hỗ trợ trong việc vượt qua những khó khăn này, chúng tôi đề xuất cơ quan chức năng hỗ trợ quảng bá sản phẩm qua các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ, và triển lãm quốc gia và quốc tế, giúp nâng cao nhận thức của người tiêu dùng. Cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp phát triển sản phẩm truyền thống như sâm Ngọc Linh, để giảm chi phí đầu vào và khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu và phát triển”, ông Trần Đức An đề xuất.
Với một sản phẩm có giá trị lớn với sức khỏe người tiêu dùng, ông Trần Đức An cũng mong muốn các chức năng hỗ trợ mở rộng thị trường xuất khẩu thông qua các hiệp định thương mại và kết nối với các đối tác quốc tế. Thêm vào đó, việc tổ chức các khóa đào tạo và tư vấn về quản lý chất lượng, kỹ thuật sản xuất tiên tiến và chiến lược tiêu thụ sản phẩm là rất cần thiết. Cuối cùng, sự hỗ trợ trong việc đạt được các chứng nhận chất lượng quốc tế và các đánh giá độc lập sẽ giúp nâng cao uy tín và giá trị của sản phẩm trên thị trường.
Ngày xuất bản: 1/8/2024
Tổ chức sản xuất: XUÂN BÁCH
Nội dung: HÀ ANH
Ảnh: HÀ ANH, Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Tu Mơ Rông
Trình bày: NGỌC BÍCH