Nhờ vào nỗ lực không ngừng nghỉ của đội ngũ giáo viên, THCS Vị Thủy đã tạo ra một hiện tượng ngược dòng trong thực trạng học sinh bỏ học với hơn 90% học sinh quay lại trường.

THCS Vị Thủy thuộc ấp 4, xã Vị Thủy, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang là một ngôi trường thuộc vùng nông thôn nghèo với quy mô khiêm tốn, chỉ hơn 400 học sinh. Trường nằm sâu sau một con đường đất gồ ghề còn đang cải tạo. Tuy nhiên, đặt trong bối cảnh Đồng bằng sông Cửu Long là một trong những vùng có tỉ lệ học sinh bỏ học cao nhất cả nước, ngôi trường nhỏ bé này đang tạo ra kỳ tích.

Tỉ lệ trẻ em không hoàn thành cấp học theo vùng miền (Theo báo cáo Giáo dục Việt Nam)

Tỉ lệ trẻ em không hoàn thành cấp học theo vùng miền (Theo báo cáo Giáo dục Việt Nam)


Từ khi thành lập năm 2007 đến nay, tỷ lệ học sinh bỏ học tại THCS Vị Thủy đã có xu hướng giảm với hơn 90% học sinh quay lại trường vào năm 2024. Sự thay đổi này đến từ chính nỗ lực của thầy cô trong trường trong việc giải quyết thiếu thốn về vật chất, tinh thần và hướng nghiệp sớm.

Vị Thủy nằm trong những xã khó khăn nhất của huyện. Phần lớn học sinh trong trường đều có xuất thân từ những gia đình làm nông. Theo số liệu từ nhà trường năm nay, khoảng 24% học sinh có hoàn cảnh khó khăn cần sự giúp đỡ.

“Có gia đình không được công nhận hộ cận nghèo hoặc nghèo nhưng thực tế đi khảo sát thì hoàn cảnh các em thấy tội nghiệp lắm.” - Thầy giáo Đinh Văn Thanh – Tổng phụ trách Đội trường THCS Vị Thủy nói.

Những thiếu thốn về vật chất khiến các em có nguy cơ bỏ học, đi làm sớm. Danh Xằn Ha (niên khóa 2009 – 2012) là một trong số đó. Em sinh ra trong một gia đình nghèo, không có ruộng nương ở xã Vị Thủy. Thu nhập nhà Xằn Ha bấp bênh hàng tháng. Mẹ Ha bị bệnh, không thể lao động nặng. Cha đi làm thuê xa.

Xằn Ha đã nhiều lần nghỉ học đi làm ruộng thuê, phụ mẹ trang trải sinh hoạt phí và chăm sóc các em nhỏ.

Cho đến năm lớp 8 thì Xằn Ha quyết định nghỉ học để đi tìm việc làm.

Xằn Ha không phải là một trường hợp hiếm hoi bỏ học vì hoàn cảnh kinh tế. Trên thực tế, bình quân trên cả nước cứ 10 em học sinh thì có 3 em bỏ học vì mức sống. Xằn Ha nằm trong cả ba nhóm đối tượng có tỷ lệ bỏ học cao hơn: Mức sống, nông thôn và trẻ em nam.

Khi nhận được tin của Ha, Ban Giám hiệu THCS Vị Thủy đã tổ chức họp gấp. Cử giáo viên đến thăm gia đình và động viên Ha bằng lời lẽ là không đủ, Ban Giám hiệu hiểu rõ muốn Ha được học tiếp, vấn đề gốc rễ phải được giải quyết: Gánh nặng tài chính.

Chính các thầy cô trong nhà trường đã tự thân vận động các tổ chức xã hội và hội phụ huynh để hỗ trợ nhu yếu phẩm giúp gia đình Xằn Ha.

Sau vài tháng nghỉ học, Xằn Ha đã đi học trở lại. Dù thời gian bỏ học khiến Ha bị hổng kiến thức nhưng nhờ sự giúp đỡ của thầy cô và bạn bè, Ha dần bắt kịp chương trình và có tiến bộ rõ rệt.

Chính sự quan tâm đúng thời điểm của nhà trường đã đưa Xằn Ha quay lại lớp học, giúp Ha mở ra bước ngoặt cho tương lai. “Giờ Xằn Ha đã trưởng thành rồi, là tài xế lái xe và đã có vợ con” - thầy Thanh cười rạng rỡ chia sẻ.

Bà Bùi Tuyết Hằng – Phó Hiệu trưởng trường THCS Vị Thủy cho biết, sự trợ giúp kịp thời và thiết thực là yếu tố quyết định trong việc giảm thiểu tỉ lệ học sinh bỏ học.

Nếu có em học sinh nghỉ học 2-3 ngày, giáo viên chủ nhiệm sẽ gọi điện trực tiếp cho gia đình.

Nếu học sinh vẫn chưa quay lại lớp sau đó, nhà trường sẽ thành lập ban vận động gồm: Ban giám hiệu, ban phổ cập, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên tổng phụ trách đội.

Ban vận động này có nhiệm vụ điều tra nguyên nhân và đến tận nhà vận động gia đình cho con em quay lại trường học.” – bà Tuyết Hằng chia sẻ về quy trình xử lý khi có học sinh nghỉ học.

Để giải quyết những trở ngại vật chất, từ tháng 5/2023, chi bộ Trường THCS Vị Thủy đã xây dựng mô hình “Công tác vận động, hỗ trợ học sinh nghèo, khó khăn”, huy động nguồn quỹ từ đảng viên của chi bộ và các nhà hảo tâm, mang đến hàng chục suất học bổng, quần áo, cặp sách, xe đạp,… cho học sinh khó khăn.

Bên cạnh kêu gọi sự hỗ trợ từ bên ngoài, thầy cô nhà trường tự bỏ tiền túi để phụ cấp hàng tháng cho những em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Không chỉ thiếu thốn về vật chất, những học sinh ở địa phương nghèo như Vị Thủy còn thiếu thốn về tinh thần. Phần lớn bố mẹ các em làm ăn xa xứ: Gần thì đi làm ăn ở Bình Dương, Sài Gòn; xa hơn thì xuất khẩu lao động.

Nhiều em ở với ông bà. Nhà nào may mắn, bố mẹ có tiền gửi về nuôi các em ăn học. Nhà nào thiếu may mắn hơn, ông bà tự xoay xở, chật vật nuôi cháu.

Lần cuối em gặp mẹ là lúc đó mẹ dặn em mẹ đi mua mỳ rồi về ngay. Nhưng đến giờ cũng hai năm rồi em vẫn chưa gặp lại mẹ

- Em D.N - học sinh lớp 9 trường THCS Vị Thủy

Hiện tại, D.N ở với ông bà và em trai hai tuổi bị tim bẩm sinh: “Tuần sau chắc em phải xin nghỉ học vài hôm để vào viện chăm em”.

Bà Tuyết Hằng cũng cho rằng, để giảm tỷ lệ học sinh bỏ học, việc nắm bắt, tư vấn và hỗ trợ tinh thần các em là điều cực kỳ cần thiết. Hàng tháng, trường THCS Vị Thủy đều có các đợt đào tạo bài bản cho giáo viên về nắm bắt tâm sinh lý và năng lực của học sinh.

Vì giáo viên là người tiếp cận, gần gũi với các em học sinh nhất nên công tác này phải được làm thường xuyên, liên tục” – bà Hằng phân tích.

Đảm nhiệm vai trò Tổng phụ trách Đội, thầy Đinh Văn Thanh thường xuyên có nhiều buổi trò chuyện với học sinh mắc lỗi. Thay vì khiển trách, thầy luôn muốn trò chuyện với học sinh như người thân. 

“Nếu học sinh có khóc khi bước ra khỏi phòng tư vấn thì tôi mong đó phải là những giọt nước mắt hạnh phúc” – thầy Đinh Văn Thanh.

Hoạt động thể chất được nhà trường coi trọng. Trường THCS Vị Thủy bố trí các khoảng sân rộng rãi tạo điều kiện cho các em tham gia vào đa dạng các môn thể thao. Cứ sau giờ học, các em học sinh lại nán lại trường, vui chơi thi đấu các môn thể thao như bóng chuyền, bóng đá và cầu lông với bạn học.

Song song với việc  hỗ trợ, khích lệ học sinh quay lại trường học, trường THCS Vị Thủy đặc biệt chú trọng đến quá trình tham vấn và định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Mỗi tuần, từ khối 6 đến khối 9 đều có ba tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm," trong đó giáo viên chủ nhiệm đảm nhận hai tiết, còn một tiết sinh hoạt dưới cờ được thực hiện bởi thầy Tổng Phụ trách Đội kết hợp cùng Ban Giám hiệu.

Item 1 of 5

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh tiết học "Hướng nghiệp - Trải nghiệm" tại trường THCS Vị Thủy

Việc xây dựng niềm tin và giúp học sinh hiểu bản thân là yếu tố then chốt.

“Ước mơ của các em sẽ thành hiện thực nếu các em có niềm tin và sự nỗ lực. Điều quan trọng là các em phải hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu của bản thân.” - Thầy Đinh Văn Thanh, Tổng Phụ trách Đội nói.

"Ước mơ của em" - Các em học sinh trường THCS Vị Thủy chia sẻ về ước mơ của mình.

Mỗi năm một lần, trường THCS Vị Thủy sẽ đón một đoàn tình nguyện quốc tế đến trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và hướng nghiệp. Tháng 8/2024, đoàn sinh viên - vận động viên từ các trường Đại học Mỹ và Việt Nam gồm 12 thành viên đã ở lại Vị Thủy 3 tuần. Đây là quãng thời gian các em học sinh được tham gia vào những lớp học thể thao và ôn luyện kiến thức với sự kèm cặp trực tiếp của các tình nguyện viên trong nước và quốc tế. Sự khác biệt ngôn ngữ không còn là rào cản khi các em học sinh gọi tình nguyện viên như "anh/chị" trong nhà.

Trại hè này là hoạt động học sinh trường THCS Vị Thủy mong chờ nhất mỗi năm.

Item 1 of 10

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy (Nguồn: Coach For College, Ngọc Ánh)

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy (Nguồn: Coach For College, Ngọc Ánh)

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Một số hình ảnh của trại hè Coach For College 2024 tại điểm trường THCS Vị Thủy

Thanh Thoại là cựu học sinh trường THCS Vị Thủy. Em là một học sinh xuất sắc đã đạt được rất nhiều giải thưởng cấp tỉnh, cấp quốc gia. Hiện Thoại là học sinh trường THPT chuyên Vị Thanh – ước mơ của rất nhiều học sinh tại Hậu Giang.

Một số thành tích Thoại đã đạt được: Giải ba cấp quốc gia cuộc thi “An toàn giao thông cho nụ cười ngày mai”; Giải nhất cấp tỉnh cuộc thi “Học sinh giỏi - môn Vật Lý”; Giải nhì cấp tỉnh cuộc thi “Sáng tạo thanh, thiếu niên, nhi đồng”. 

Trong khoảng thời gian học tập dưới mái trường THCS Vị Thủy, Thoại nhận ra những đam mê của mình trong lĩnh vực công nghệ - kỹ thuật bằng việc tham gia nhiều hoạt động do nhà trường tổ chức. Xuyên suốt quá trình đó, các thầy cô luôn là người đồng hành, hỗ trợ cho em..

Trường THCS Vị Thủy có ý nghĩa vô cùng quan trọng với ước mơ của em. Ngôi trường đã cho em động lực và can đảm, là một bước đệm vững chãi, giúp em thực hiện ước mơ

Thanh Thoại là cựu học sinh trường THCS Vị Thủy

Với nhiều em học sinh, ngôi trường THCS Vị Thủy không chỉ là trường học, thầy cô không chỉ là giáo viên. “Họ là những người dìu dắt chúng em tiến gần hơn với ước mơ của mình” - em Thanh Thoại – cựu học sinh trường THCS Vị Thủy nói.

Nhờ vào những nỗ lực đáng kể của đội ngũ giáo viên, tỉ lệ học sinh bỏ học tại trường THCS Vị Thủy đã giảm rõ rệt sau 7 năm. Với hơn 90% học sinh quay trở lại trường học, THCS Vị Thủy đang tạo ra một bước tiến vững chắc trong công tác giáo dục địa phương.

Thầy cô và các tình nguyện viên gửi lời chúc đến các em học sinh trường THCS Vị Thủy.

Ngày xuất bản: 20/11/2024
Thực hiện: Trần Ngân Giang