Acid béo chưa bão hòa gồm có acid béo chưa bão hòa đơn (có một nối đôi) và acid béo chưa bão hòa đa (nhiều nối đôi).
Acid béo chưa bão hòa đơn có thể sử dụng linh hoạt trong khi xây dựng chế độ ăn vì chúng có thể dùng thay thế acid béo no, glucid hoặc cung cấp năng lượng thay cho cả hai. Hiện tại acid béo chưa bão hòa có một nối đôi được quan tâm nhiều vì khi chế độ ăn có nhiều acid béo chưa bão hòa có một nối đôi (có nghĩa là trong chế độ ăn có lượng acid béo no và cholesterol thấp) sẽ dẫn đến giảm cholesterol tổng số, LDL - cholesterol (LDL -C), triglyceride và hạn chế tới mức thấp nhất sự giảm HDL - cholesterol (HDL - C).
Acid béo chưa bão hòa đa có hiệu quả giảm cholesterol máu, dẫn tới giảm tỷ lệ mắc bệnh xơ vữa động mạch. Một khẩu phần ăn có 30% năng lượng khẩu phần từ chất béo thì năng lượng từ chất béo bão hòa nên dừng ở mức 10%, acid béo chưa bão hòa đơn chiếm 10%, acid béo chưa bão hòa đa 10% năng lượng khẩu phần.
Acid béo omega - 3 (n - 3) đối với phòng chống các bệnh tim mạch.
Các loại acid béo omega - 3 (n - 3) có vai trò tích cực đối với phòng chống các bệnh tim mạch. Các acid béo nhóm này như Eicosapentaenoic (EPA) và Docosahexaenoic (DHA) có nhiều trong loại cá biển, dầu cá. Các loại thực vật ở biển và sông hồ tổng hợp các acid béo này và chúng là nguồn thức ăn cho cá, hải sản và động vật có vú ở biển. Trước đây, người ta đã biết vai trò giảm cholesterol của acid béo chưa bão hòa linoleic (n- 6) có nhiều trong dầu thực vật và bây giờ người ta cũng nhận thấy dầu cá cũng có tác dụng giảm cholesterol tương tự.
Các bộ tộc Eskimo có tỷ lệ mắc bệnh mạch vành thấp hơn so với người Đan Mạch nhờ chế độ ăn của họ có nhiều cá biển hơn. Các acid béo omega - 3 không những giảm cholesterol mà còn giảm cả triglyceride ở những người có triglyceride cao. Các acid béo omega - 3 còn có tác dụng tốt để phòng chứng loạn nhịp tim, rung thất, huyết khối và điều chỉnh phần nào huyết áp trong tăng huyết áp thể nhẹ. Các acid béo omega - 3 nguồn gốc thực vật (acid alpha linolenic - ALA) cũng có tác dụng tốt đối với bệnh tim mạch. Nếu ăn chế độ ăn giàu ALA, nguy cơ tử vong do bệnh mạch vành giảm tới 50%. Mỗi tuần nên có 2- 3 lần ăn cá béo, thay thế thịt bằng cá. Tất cả các loại cá và hải sản đều chứa các acid béo n - 3, ngay cả khi lượng lipid thấp trong một số hải sản.
Đối với những người không thích ăn cá và hải sản có thể bổ sung dầu cá mỗi ngày 2 - 3g. Bổ sung dầu cá có tác dụng làm giảm có ý nghĩa triglyceride máu trên cả những đối tượng có triglyceride bình thường và triglyceride cao (≥ 2mmol/L). Việc bổ sung khoảng 9 - 13g dầu cá thiên nhiên/ngày (tương ứng với 1,7 - 7 g acid béo omega - 3/ngày) sẽ giảm 20 - 25% triglyceride ở người có lượng triglyceride bình thường và giảm 26 - 33% triglyceride ở người có tăng triglyceride. Như vậy bổ sung dầu cá là một giải pháp điều trị tốt cho những người bị triglyceride máu cao.
NGÀY XUẤT BẢN: 04/10/2024
NGUỒN: BAN BẢO VỆ, CHĂM SÓC SỨC KHỎE CÁN BỘ TRUNG ƯƠNG
SÁCH: HỎI - ĐÁP DINH DƯỠNG NHỮNG ĐIỀU THIẾT YẾU VỚI SỨC KHỎE (NHÀ XUẤT BẢN Y HỌC)
TRÌNH BÀY: HOÀI ANH
Built with Shorthand