Có niềm tin là có cán bộ dám nghĩ, dám làm

Đại hội lần thứ VI là một dấu mốc lớn của Đảng và dân tộc ta, mở đầu cho thời kỳ đổi mới. Để tăng cường sức chiến đấu và năng lực tổ chức thực tiễn của mình, Đảng xác định phải đổi mới về nhiều mặt: đổi mới tư duy, trước hết là tư duy kinh tế; đổi mới tổ chức... Về công tác cán bộ, Văn kiện Đại hội chỉ rõ: Nhân tài không phải là sản phẩm tự phát, mà phải được phát hiện và bồi dưỡng công phu... Muốn tạo nên một tập thể vững mạnh, phải xây dựng từng con người, quan tâm phát hiện và bồi dưỡng nhân tài.

Tuy nhiên, đến Đại hội VII, Đảng nhận định, chưa có cơ chế hợp lý để phát hiện và lựa chọn nhân tài. Từ thực tiễn công cuộc đổi mới, Đảng ngày càng khẳng định vai trò then chốt trong công tác cán bộ, nhất là việc phát hiện, lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng người có tài đức. Vì thế năm 1997, Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII đã ban hành nghị quyết rất quan trọng về Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Nghị quyết nêu rõ: “Phát huy truyền thống yêu nước, đoàn kết, tập hợp rộng rãi các loại cán bộ, trọng dụng nhân tài, không phân biệt đảng viên hay người ngoài Đảng, dân tộc, tôn giáo, người ở trong nước hay người Việt Nam định cư ở nước ngoài; không định kiến với những người có sai lầm trong quá khứ, nay đã hối cải và sửa chữa”. Đây là bước tiến mới từ nhận thức đến hành động trong công tác cán bộ của Đảng, nhằm tạo môi trường thúc đẩy cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung. Quan điểm mới đó thể hiện rõ sự kế thừa, phát triển tư tưởng của ông cha ta về cách dùng người, đặc biệt là tư tưởng Hồ Chí Minh về trọng dụng nhân tài.

Nghị quyết Trung ương ba, khóa VIII mang đầy đủ tinh thần ấy, đó vừa là bản chất, truyền thống tốt đẹp, nhân văn của Đảng ta trong phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc- một tư tưởng cơ bản, xuyên suốt quá trình đấu tranh, lãnh đạo cách mạng, vừa là chủ trương lớn nhằm phát hiện, đào đạo, bồi dưỡng trọng dụng những người có trí tuệ, đạo đức để tham gia công việc chung của Đảng, Nhà nước, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc.

Từ khi có nghị quyết quan trọng này đến nay, Đảng còn ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định về công tác cán bộ, như Nghị quyết số 11,ngày 25/1/2002 của Bộ Chính trị về việc luân chuyển cán bộ lãnh đạo và quản lý; Nghị quyết số 42 ngày 30/11/2004 của Bộ Chính trị về công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước... Gần đây là Nghị quyết Trung ương 7, khóa XII về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Nghị quyết xác định “Đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ là đầu tư cho phát triển lâu dài,... Chuẩn hoá, siết chặt kỷ luật, kỷ cương đi đôi với xây dựng thể chế, tạo môi trường, điều kiện để thúc đẩy đổi mới, phát huy sáng tạo và bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung”.

Mặc dù vậy, theo PGS, TS Nguyễn Trọng Phúc, việc khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm còn nhiều bất cập. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã thẳng thắn chỉ ra điều đó: “Chính sách cán bộ chưa thực sự tạo động lực để cán bộ toàn tâm, toàn ý với công việc; chưa có cơ chế bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung”.

Chủ trương thu hút nhân tài của Đảng dường như ở một số nơi chưa được quán triệt thực hiện tốt trong thực tế. Có nơi chủ trương thu hút người tài đức, nhưng sử dụng, đãi ngộ chưa hợp lý, làm cho người có tài đức sớm thui chột ý chí đổi mới, sáng tạo, khát vọng cống hiến…

Nhằm khắc phục những bất cập nêu trên, PGS, TS Nguyễn Trọng Phúc cho biết, Kết luận số 14/KL-TW ngày 22/9/2021 của Bộ Chính trị đã cụ thể hóa thêm một bước quan điểm của Đảng nêu trong Văn kiện Đại hội XIII. Đại hội đã khẳng định: “Xây dựng, hoàn thiện chính sách phát hiện, thu hút, sử dụng nhân tài; có cơ chế bảo vệ những cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm”.

Kết luận số 14 của Bộ Chính trị như một thông điệp kêu gọi, khuyến khích, bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung, cụ thể ở đây là quan điểm bảo vệ cán bộ “sáu dám”. Quan điểm này từng được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhắc lại nhiều lần trong các bài phát biểu quan trọng tại Đại hội XIII, đó là: dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám nói, dám đột phá sáng tạo và dám đương đầu với khó khăn, thử thách.

"Tôi cho rằng Kết luận số 14 là bước tiến mới trong công tác cán bộ. Theo tôi, phải có những quy định như thế thì công tác cán bộ mới sát với thực tiễn... Chọn được người cán bộ tốt đã khó, tạo dựng cho họ môi trường tốt để yên tâm công tác, cống hiến lại càng khó", PGS, TS Nguyễn Trọng Phúc phân tích.

Theo ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Kết luận số 14 của Bộ Chính trị thể hiện rõ quan điểm lập trường của Đảng ta trong việc phát huy truyền thống của dân tộc, luôn luôn trọng dụng hiền tài.

"Ông cha ta có câu: “Hiền tài là nguyên khí quốc gia”. Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội có nhiều vấn đề rất mới nên phải có con người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám vì lợi ích chung, do đó cần phải khuyến khích và bảo vệ”, ông Hùng nhận định.

Hơn 35 năm đổi mới, cùng với sự phát triển về nhiều mặt của đất nước, đội ngũ cán bộ của ta không chỉ đông mà chất lượng được nâng lên rõ rệt. Chính thực tiễn đổi mới là cái nôi sinh thành, nuôi dưỡng cán bộ nâng cao trình độ, năng lực, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, cùng toàn Đảng, toàn dân phấn đấu đến năm 2045, nước ta trở thành nước phát triển thu nhập cao như mục tiêu Nghị quyết Đại hội XIII đề ra. Cùng với tư tưởng chỉ đạo nêu trong Văn kiện Đại hội XIII, Kết luận số 14 của Bộ Chính trị như một thông điệp kêu gọi, khuyến khích, bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung.

Để chủ trương đó thành hiện thực sinh động, trước hết các cấp ủy, các cấp, các ngành cần có tư duy đổi mới phong cách lãnh đạo, đổi mới cách đánh giá, đặc biệt là sử dụng cán bộ, dám bảo vệ cán bộ khi họ mắc khuyết điểm nhưng không phải vì động cơ cá nhân mà do điều kiện khách quan mang lại. Trước mỗi ý tưởng đổi mới, tư duy đột phá của cán bộ, cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo hãy nghiên cứu, xem xét, đánh giá, hỗ trợ, tạo điều kiện thôi thúc cán bộ dám nghĩ, dám làm. Trước mỗi sai lầm, thiếu sót của cán bộ, nhất là khi thực hiện thí điểm những mô hình mới, cần được phân tích công tâm, khách quan, biết giữ cán bộ, “giải cứu” khi không may họ “sảy chân” mà chưa gây hậu quả nghiêm trọng, đồng thời xử lý nghiêm khi ai đó cố tình lợi dụng chủ trương này để làm bừa, làm ẩu thiếu nghiên cứu, tính toán, hoặc vì động cơ cá nhân, lợi ích nhóm, mà gây hậu quả nghiêm trọng.

Khi có niềm tin với Đảng và chế độ, với tổ chức đảng, với cán bộ lãnh đạo quản lý trực tiếp, với chính mình, khi có động lực thúc đẩy bằng sự khích lệ động viên, cộng đồng trách nhiệm, bằng cơ chế chính sách thỏa đáng thì tin rằng mọi cán bộ sẽ không ngừng phấn đấu tự hoàn thiện mình về mọi mặt nhất là trình độ, năng lực, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Ngược lại không có được niềm tin đó, thì không bao giờ có cán bộ như thế. Có niềm tin là sẽ có cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung của đất nước ./.