Lực lượng Công an nhân dân tiên phong, gương mẫu trong tinh gọn bộ máy

Tinh gọn bộ máy là cuộc cách mạng lớn mà lực lượng Công an nhân dân (CAND) đã tiên phong đi trước, mở đường, là bước đi quan trọng trong  hiện đại hóa lực lượng Công an, giúp lực lượng không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự,  giảm bớt gánh nặng cho ngân sách Nhà nước mà còn nâng cao hiệu quả công tác, đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên số và xu thế toàn cầu hóa. Góp phần vào sự phát triển chung của đất nước trong thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế.

Đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của lực lượng CAND là quá trình phát triển có tính lịch sử, khách quan, luôn đảm bảo tính kế thừa, sau mỗi lần cải cách kiện toàn càng hoàn thiện hơn, đáp ứng yêu cầu thực tiễn cách mạng Việt Nam trong từng thời kỳ.

Từ sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986) đến năm 2014, tổ chức, bộ máy của Bộ Công an 6 lần được kiện toàn. Trong đó, đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII là cuộc “cách mạng” lớn, toàn diện, thể hiện tinh thần gương mẫu, đi đầu, chủ động, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo; cách thức tiến hành thận trọng, bài bản, khoa học, khách quan; tạo tiền đề quan trọng để đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả toàn diện các mặt công tác Công an.

Cuộc “cách mạng” lớn, toàn diện  

Ngay từ đầu nhiệm kỳ Đại hội Đảng lần thứ XII, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an, đứng đầu là Đại tướng Tô Lâm, ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Công an (nay là Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam) đã gương mẫu, đi đầu, chủ động, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện triển khai Nghị quyết 18-NQ/TW.

Theo đó, đã tiến hành từng bước thận trọng, bài bản, khoa học, khách quan trong nghiên cứu, tham mưu đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động, hiệu lực hiệu quả, tiến tới kiện toàn tổ chức bộ máy bên trong của Công an các đơn vị, địa phương tinh, gọn, mạnh. Đây được xem là một cuộc “cách mạng” lớn, toàn diện về tổ chức, làm thay đổi tích cực các mặt công tác của lực lượng CAND từ trước đến nay.

Lễ Tuyên thệ dưới cờ Tổ quốc tại Hội nghị triển khai Nghị định số 01/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy Bộ Công an, 07/08/2018

Lễ Tuyên thệ dưới cờ Tổ quốc tại Hội nghị triển khai Nghị định số 01/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy Bộ Công an, 07/08/2018

Đảng ủy Công an Trung ương và Bộ Công an đã chủ động nghiên cứu, tham mưu báo cáo Bộ Chính trị về chủ trương, định hướng xây dựng Đề án “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Đề án số 106). Sau khi đề án được thông qua, Đảng ủy Công an Trung ương tiếp tục tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15/3/2018 về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Đây là cơ sở đặc biệt quan trọng để Chính phủ ban hành Nghị định số 01/2018/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công an.

Trong quá trình xây dựng, hoàn thiện và kiện toàn tổ chức bộ máy, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an quán triệt các nguyên tắc tổ chức, quản lý tập trung, thống nhất, chuyên sâu theo từng lĩnh vực công tác, kết hợp quản lý theo ngành với quản lý theo lãnh thổ và bố trí theo cấp hành chính. Tiến hành tách cơ quan quản lý nhà nước với tổ chức sự nghiệp; quy định rõ trách nhiệm, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp, từng tổ chức, đơn vị Công an; tổ chức bộ máy thống nhất từ Bộ đến Công an các địa phương theo hướng “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”; quan hệ phối hợp hiệp đồng tác chiến giữa các lực lượng, các đơn vị và các cấp công an ngày càng chặt chẽ, hiệu quả.

Ngày 10/7/2023, Bộ Công an đã ban hành Đề án số 19/ĐA-BCA nhằm tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy bên trong của Công an các đơn vị, địa phương tinh, gọn, mạnh; tiếp tục giảm 279 đơn vị cấp phòng, 1.237 đơn vị cấp đội…

Thực hiện mục tiêu đề ra tại Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị, Đảng ủy CATW, Bộ Công an đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương quyết liệt triển khai xây dựng Công an xã, thị trấn chính quy trên phạm vi toàn quốc.

Cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân xã Ia Ka, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai trao đổi với đồng bào dân tộc về tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn. (Ảnh: TTXVN)

Cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân xã Ia Ka, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai trao đổi với đồng bào dân tộc về tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn. (Ảnh: TTXVN)

Công an các địa phương triển khai nghiêm túc, quyết liệt, bài bản, khoa học trong triển khai điều động, bố trí Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh Công an xã. Đến nay, đã tăng cường hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ từ Bộ về Công an địa phương, từ Công an cấp tỉnh về cơ sở, trong đó hơn 55 nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ được điều động đảm nhiệm các chức danh Công an xã chính quy tại hơn 8.800 xã, thị trấn.

Tại Bộ Công an: giải thể 6 Tổng cục, qua đó bảo đảm sự lãnh đạo từ Bộ đến Cục được nhanh hơn, chính xác, kịp thời, không qua cấp trung gian. Qua đó, giảm 55 đơn vị cấp cục và gần 300 đơn vị cấp phòng; sắp xếp, thu gọn các đơn vị sự nghiệp công lập.
Tại Công an địa phương: sáp nhập 20 đơn vị Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ với Công an tỉnh, thành phố và tổ chức thành một đầu mối đơn vị cấp phòng thuộc Công an cấp tỉnh; sáp nhập một số đơn vị có cùng chức năng, nhiệm vụ... Giảm hơn 500 đơn vị cấp phòng, giảm hơn 1.000 đầu mối cấp đội.

Công tác cán bộ có vai trò đặc biệt quan trọng  

Việc nghiên cứu, đề xuất sắp xếp, đổi mới tổ chức bộ máy luôn được triển khai đồng thời với nghiên cứu, xây dựng các phương án bố trí, sắp xếp cán bộ. Do đó ngay sau khi triển khai Nghị định 01/2018/NĐ-CP, đã giảm 172 lãnh đạo cấp Cục, hơn 1.500 lãnh đạo cấp phòng, cấp huyện và tương đương; hơn 2.300 lãnh đạo cấp đội và tương đương; nhanh chóng ổn định việc bố trí cán bộ tại các đơn vị để đáp ứng yêu cầu công tác.

Cấp ủy, Thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương làm tốt công tác chính trị tư tưởng. Do làm tốt công tác này, việc triển khai sắp xếp lại tổ chức bộ máy của lực lượng nhận được sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên.

Việc triển khai sắp xếp, tổ chức bộ máy những năm qua bảo đảm sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng; không gây xáo trộn, gián đoạn trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Công an các cấp; thực hiện triệt để nguyên tắc một cơ quan, đơn vị thực hiện nhiều việc và một việc chỉ có một cơ quan đơn vị chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính;

Chức năng, nhiệm vụ của Công an các cấp được phân định rõ hơn, từ đó tạo điều kiện để trao quyền thực chất, đầy đủ, tương xứng với nhiệm vụ, quyền hạn cho các đơn vị; các hệ lực lượng được bố trí chuyên sâu, bám sát cơ sở, bám sát nhân dân để nắm bắt tâm tư nguyện vọng chính đáng của nhân dân, tăng cường công tác nắm tình hình và kịp thời giải quyết những mâu thuẫn, vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự ngay từ cơ sở; tăng cường cải cách hành chính, đưa các dịch vụ hành chính công về an ninh, trật tự đến trực tiếp với nhân dân…. tạo tiền đề quan trọng để lực lượng công an hoàn thành tốt nhiệm vụ; “năm sau tốt hơn năm trước”.

Cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả do bão, lũ gây ra

Cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả do bão, lũ gây ra

Đối với nhiệm vụ xây dựng Công an cấp xã, sau 1 năm triển khai tổ chức bộ máy mới đã nhanh chóng bố trí gần 6.000 cán bộ Công an chính quy đảm nhiệm các chức danh công an xã tại hơn 2.200 xã. Nhiều địa phương nhanh chóng bố trí Công an chính quy tại 100% các xã, thị trấn trên địa bàn. Vượt qua những khó khăn về cơ sở vật chất, điều kiện sinh hoạt, lực lượng Công an xã, thị trấn chính quy trong toàn quốc đã nhanh chóng triển khai bám cơ sở, bám dân, triển khai toàn diện các nội dung công tác một cách bài bản, qua đó đã tạo nên một luồng gió mới về công tác bảo đảm an ninh trật tự ở cơ sở.

Những bài học kinh nghiệm quý báu

 Dù không có rào cản nhưng khi triển khai chủ trương lớn và mang tính lịch sử này, Đảng ủy Công an Trung ương đã xác định 3 khó khăn cơ bản. Đó là: (1) Phát sinh những bất cập về hệ thống cơ sở pháp lý; (2) Khó khăn trong bố trí, sắp xếp đội ngũ lãnh đạo chỉ huy; (3) Thực hiện chế độ chính sách, ổn định tư tưởng, tâm tư tình cảm cho cán bộ, chiến sĩ tại những đơn vị giải thể, sáp nhập; đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị cho lực lượng Công an chính quy đảm nhiệm chức danh Công an xã...

Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, những vấn đề trên đã được giải quyết căn cơ. Đây là kết quả rất quan trọng, dựa trên những nỗ lực và quyết tâm cao của tập thể Đảng ủy CATW, lãnh đạo Bộ Công an và Công an các đơn vị, địa phương.

“Tinh giản không có nghĩa là cắt giảm một cách cơ học, mà là loại bỏ những vị trí không cần thiết, giảm những công việc không hiệu quả, từ đó tập trung nguồn lực cho những lĩnh vực then chốt, những con người thực sự xứng đáng và phù hợp. Không để cơ quan nhà nước là "vùng trú ẩn an toàn" cho cán bộ yếu kém”
Tổng Bí thư Tô Lâm

 Chia sẻ với báo chí về những kết quả trong triển khai Nghị quyết 18 của lực lượng CAND sau khi triển khai Nghị định 01/2018/NĐ-CP, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Công an (nay là Tổng Bí thư) rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu. Đó là:

Một là, đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định thành công vủa việc đổi mới, sắp xếp tổ chức, bộ máy. Mọi chương trình, kế hoạch hành động đều quán triệt sâu sắc chủ trương, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, trên cơ sở bảo đảm mục tiêu chung và kết hợp hài hòa giữa các lợi ích; phải hành động quyết liệt, quyết tâm cao và nỗ lực lớn của toàn lực lượng.

Hai là, phát huy sức mạnh tập thể, đoàn kết thống nhất, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành, địa phương; thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ, khách quan, công tâm; lắng nghe, tiếp thu những ý kiến đóng góp xác đáng trong quá trình nghiên cứu, đổi mới, sắp xếp lại tổ chức bộ máy.

Ba là, xác định rõ thời cơ, thuận lợi và khó khăn để có kế hoạch, giải pháp phù hợp; chủ động làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng kết hợp chặt chẽ với thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận cao trong cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân; chủ dộng phản bác các quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch lợi dụng vấn đề này để chia rẽ, phá hoại khối đoàn kết nội bộ.

Bốn là, đổi mới phải luôn luôn đi đôi với kế thừa có chọn lọc những ưu điểm của các mô hình tố chức bộ máy trong lịch sử.

Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; tình hình kinh tế-xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 và tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế.

Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII; tình hình kinh tế-xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 và tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế.

Thời gian tới, lực lượng Công an sẽ tiếp tục gương mẫu, đi đầu trong quán triệt thực hiện các nghị quyết, chủ trương chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí Thư và đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm trong tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII và tiếp tục nghiên cứu, đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng “tinh-gọn-mạnh- hiệu năng – hiệu lực- hiệu quả; xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; coi đây là “chìa khóa” để cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Ngày xuất bản: 12/12/2024
Chỉ đạo: SONG HÀ
Nội dung: MINH NGỌC, THÁI SƠN, XUÂN BÁCH
Ảnh: ĐĂNG KHOA, CÔNG LÝ, PHẠM KIÊN, TTXVN và CTV
Trình bày: DIỆP LINH