
Đồng chí Raúl Castro Ruz sinh ngày 03/6/1931 tại thị trấn Biran, tỉnh Oriente cũ, nay là tỉnh Holguín ở miền Đông Cuba. Đồng chí bắt đầu những năm tháng học sinh tại thành phố Santiago de Cuba và sau đó chuyển lên học tại thủ đô La Habana.
Đồng chí giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba và Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba tới ngày 19/4/2021.
Đồng chí là một trong những thanh niên tham gia cuộc tấn công trại lính Moncada ở Santiago de Cuba vào ngày 26/7/1953. Trong khi đồng đội tấn công trại lính thì đồng chí được Fidel Castro giao nhiệm vụ chỉ huy nhóm đánh chiếm Cung điện Công lý. Vì hành động này, đồng chí bị kết án 13 năm tù và chịu án ở Nhà tù Đảo Pinos, nay là Đảo Juventud.
Ngày 6/5/1955, đồng chí được chế độ độc tài Batista trả tự do trước sự đấu tranh mạnh mẽ của quần chúng.
Tiếp tục các hoạt động cách mạng, đồng chí bị chế độ độc tài săn lùng gắt gao, phải tị nạn ở Đại sứ quán Mexico và sau đó sang Mexico lưu vong. Tại đây, đồng chí tham gia chuẩn bị cho hành trình vượt biển trở lại Cuba trên con tàu Granma.
Lực lượng đổ bộ bị phân tán do thất bại của trận Alegría de Pío. Đồng chí tiếp tục lãnh đạo một nhóm nhỏ gồm bốn chiến sĩ cách mạng cho đến lúc tái ngộ với anh trai Fidel Castro tại Cinco Palmas, Purial de Vicana, ngày 18/12/1956.
Cũng tại đây, đồng chí đã sát cánh cùng Ernesto Che Guevara trong những năm chiến tranh du kích ở khu vực núi Sierra Maestra.
Raúl Castro choàng vai Che Guevara tại khu căn cứ cách mạng ở dãy núi Sierra de Cristal, phía nam thủ đô La Havana, tháng 6/1958. (Ảnh: cubadebate)
Raúl Castro choàng vai Che Guevara tại khu căn cứ cách mạng ở dãy núi Sierra de Cristal, phía nam thủ đô La Havana, tháng 6/1958. (Ảnh: cubadebate)
Raúl Castro choàng vai Che Guevara tại khu căn cứ cách mạng ở dãy núi Sierra de Cristal, phía nam thủ đô La Havana, tháng 6/1958. (Ảnh: cubadebate)
Raúl Castro choàng vai Che Guevara tại khu căn cứ cách mạng ở dãy núi Sierra de Cristal, phía nam thủ đô La Havana, tháng 6/1958. (Ảnh: cubadebate)
Đại tướng Raúl Castro, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba phát biểu tại Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VIII (Foto: Granma)
Đại tướng Raúl Castro, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba phát biểu tại Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VIII (Foto: Granma)
Đại tướng Raúl Castro, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba phát biểu tại Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VIII (Ảnh: Granma)
Đại tướng Raúl Castro, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba phát biểu tại Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VIII (Ảnh: Granma)
Đồng chí là một trong những hạt nhân ban đầu của Quân đội Cách mạng (Đội quân Quật khởi) và góp phần vào những chiến thắng đầu tiên của quân du kích ở La Plata và Arroyo del Infierno.
Vào ngày 1/1/1959, trước sức tấn công mạnh mẽ của lực lượng cách mạng, nhà độc tài Fulgencio Batista đã phải bỏ trốn khỏi thủ đô La Habana. Đồng chí Raúl, lúc đó ở Oriente, đã chỉ huy cuộc tấn công đánh chiếm Trại lính Moncada. Ngày hôm sau, đồng chí được bổ nhiệm làm Chỉ huy quân sự tỉnh Oriente. Ngày 16/2, khi Fidel Castro được bổ nhiệm làm Thủ tướng của Chính phủ Cách mạng lâm thời, đồng chí Raúl đảm nhận cương vị là người đứng đầu các lực lượng bộ binh, hải quân và không quân của nước Cộng hòa. Vào ngày 16/10, khi Bộ Lực lượng vũ trang cách mạng (MINFAR) được thành lập, đồng chí được phân công làm Bộ trưởng và đảm nhiệm chức vụ này đến ngày 24/2/2008.
Ngày 31/7/2006, đồng chí Raúl Castro được Tổng Tư lệnh Fidel Castro, vì lý do sức khỏe, giao quyền tạm thời lãnh đạo đất nước trong cương vị Bí thư Thứ Nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, kiêm Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Chính phủ nước Cộng hòa Cuba.
Ngày 24/2/2008, đồng chí được bầu làm Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba.
Trong phiên họp đầu tiên Quốc hội khóa IX của Cuba tổ chức ngày 18/4/2018 tại thủ đô Habana, Quốc hội Cuba đã bầu đồng chí Miguel Díaz - Canel Bermúdez, đang giữ chức Phó Chủ tịch thứ nhất, làm Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cuba, kế nhiệm vị trí của đồng chí Raúl Castro.
Tại Đại hội lần thứ VIII của Đảng Cộng sản Cuba ở La Habana (16-19/4/2021), đồng chí xin rút khỏi vị trí Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba và được Đại hội chấp thuận.
Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đón tiếp đồng chí Raúl Castro (giữa) - khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng Cuba - tháng 9/1966. (Ảnh: TTXVN)
Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đón tiếp đồng chí Raúl Castro (giữa) - khi đó là Bộ trưởng Quốc phòng Cuba - tháng 9/1966. (Ảnh: TTXVN)
Năm 1966, đồng chí Raul Castro khi đó là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Cuba sang thăm Việt Nam và có cuộc gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh. (Ảnh: TTXVN)
Năm 1966, đồng chí Raul Castro khi đó là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Cuba sang thăm Việt Nam và có cuộc gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh. (Ảnh: TTXVN)
Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các đồng chí lãnh đạo cấp cao Việt Nam tham dự lễ mít-tinh của hơn 1.000 đại biểu các tầng lớp nhân dân thủ đô Hà Nội, chào mừng Đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Cách mạng Cuba, do Tổng thống Osvaldo Dorticós Torrado dẫn đầu sang thăm Việt Nam, cuối tháng 10/1966. (Ảnh: TTXVN)
Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng các đồng chí lãnh đạo cấp cao Việt Nam tham dự lễ mít-tinh của hơn 1.000 đại biểu các tầng lớp nhân dân thủ đô Hà Nội, chào mừng Đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Cách mạng Cuba, do Tổng thống Osvaldo Dorticós Torrado dẫn đầu sang thăm Việt Nam, cuối tháng 10/1966. (Ảnh: TTXVN)
Năm 1966, đồng chí Raúl Castro, khi đó là Bộ trưởng Bộ Các Lực lượng Vũ trang Cách mạng Cuba, đã tham gia vào đoàn đại biểu cấp cao đầu tiên của Cuba do Tổng thống Osvaldo Dorticos dẫn đầu thăm Việt Nam vào ngày 29/10. Trong lần đầu tiên đến Việt Nam, đồng chí đã được gặp gỡ và ôm hôn vị cha già dân tộc của Việt Nam.
Được Đảng và Nhà nước Việt Nam trao tặng Huân chương Sao Vàng tại Cung Cách mạng ở Thủ đô La Habana ngày 29/3/2018, đồng chí cho biết cuộc gặp gỡ với Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại là khoảnh khắc vô cùng ý nghĩa. "Tôi vẫn nhớ cuộc gặp gỡ đầy cảm xúc với Chủ tịch Hồ Chí Minh trong chuyến thăm Việt Nam vào tháng 10/1966; tôi nhớ những lời cảm ơn chân thành của Chủ tịch về tinh thần giúp đỡ của Cuba và Fidel dành cho đất nước mình, về nền tảng vững chắc để chúng ta xây dựng nên mối quan hệ đoàn kết của hai dân tộc. "...Hai nước chúng ta ở nửa đối nhau trên quả địa cầu nhưng lại đồng nhất với nhau về mặt tinh thần", Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói với tôi như vậy. Vào thời điểm đó, chúng tôi đã huy động mọi nguồn lực để có thể hỗ trợ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước của Việt Nam", đồng chí Raúl kể lại.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trao tặng Huân chương Sao Vàng cho Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cộng hòa Cuba Raul Castro Ruz nhân chuyến thăm của đồng chí tới Cuba vào tháng 3/2018. (Ảnh: TTXVN)
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trao tặng Huân chương Sao Vàng cho Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cộng hòa Cuba Raul Castro Ruz nhân chuyến thăm của đồng chí tới Cuba vào tháng 3/2018. (Ảnh: TTXVN)
Ngày xuất bản: 31/3/2025
Tổ chức thực hiện: Quang Thiều, Trường Sơn
Nội dung: Đặng Quân, Kim Hương
Trình bày: Kim Hương
Ảnh: TTXVN, Granma, cubadebate.cu/Roberto Chile, Liborio Noval
Tư liệu: ecured.cu