ĐÊM...
BẤT THƯỜNG Ở KHU TẠM CƯ VÙNG TÂM CHẤN MANDALAY
THOÁT CHẾT...
Việc đầu tiên của Khaing khi trở về lều từ nơi làm việc là… đếm lại đám trẻ chung quanh. Rồi, vừa xếp gọn lại đống chăn màn, cô vừa hỏi han sức khỏe của mẹ, năm nay đã 85 tuổi. Khaing, 39 tuổi, cũng là người hiếm hoi có thể nói được tiếng Anh tại khu tạm trú gồm 128 người này.
Khaing kể lại: 12 giờ 53 phút ngày 28/3, khi đang ở nơi làm việc, cô bỗng thấy mặt đất rung lắc dữ dội. Không nghĩ được nhiều, cô chạy ra phía cửa để thoát thân.
“Tôi gần như bị hất ngã ra vỉa hè. Mọi thứ chao đảo. Nhưng tòa nhà nơi tôi làm việc không đổ sập”, Khaing nói trong bóng tối của túp lều. Sau địa chấn, Khaing vội vã về trường tìm các con. Hai bên đường ngổn ngang nhà cửa đổ nát. Bụi mịt mù. Tiếng người khóc lóc, kêu gào không ngừng vang lên.
Chỉ tay vào 3 đứa trẻ đang bốc thức ăn đựng trong hộp xốp, Khaing mỉm cười: “Không ai trong gia đình tôi bị thương. Nhưng lũ trẻ thì rất sợ hãi. Nhà chúng tôi cũng nứt hết rồi. Vậy nên, tất cả ra đây ở tạm”.
Hàng xóm của Khaing, ông U Chit Kou Kou, 57 tuổi ngẩn ra khi chúng tôi hỏi về trải nghiệm kinh hoàng vừa qua.
“Khi ấy, tôi đang làm việc tại tầng 7 của 1 khách sạn trên đường số 29 thì động đất đến. Tôi thấy rõ sàn nhà rung chuyển nên chạy xuống tầng 1. Khi vừa ra được bên ngoài, cả khách sạn gãy chéo hình chữ X. Bạn biết đấy, cảnh tượng thật kinh hoàng”.
Nhưng không kịp có thời gian sợ hãi, nhân viên bảo vệ chạy bộ về nhà cách đó không xa, kéo vợ và 2 con chạy thoát trước khi căn chung cư đổ sập.
“Chúng tôi vẫn còn ở đây. Đó là một kỳ tích. Nhiều bạn bè, người quen của chúng tôi vẫn còn đang mất tích”, U Chit Kou Kou nhấn mạnh.
Wai Yan, 25 tuổi cũng là người may mắn thoát khỏi tử thần. Trưa 28/3, Yan làm việc tại một tòa nhà cao tầng trong trung tâm thành phố. Khi vừa đi vệ sinh, anh thấy mắt mình hoa lên. Biết động đất, theo bản năng, anh nhào về phía cầu thang bộ, thoát ra phía ngoài. Chỉ vài giây sau, phần móng của công trình sụt hẳn về phía trước.
Những đứa trẻ ngóng chờ xe phát cơm trưa tại khu vực tạm cư ngoại ô thành phố Mandalay.
Những đứa trẻ ngóng chờ xe phát cơm trưa tại khu vực tạm cư ngoại ô thành phố Mandalay.
“Mọi thứ diễn ra quá nhanh. Tôi cầu Phật phù hộ cho gia đình mình ở nhà. Đến lúc này, tất cả vẫn bình an. Có lẽ đó là món quà quý giá nhất”, Yang quay lại nhìn 12 người trong đại gia đình đang ngồi la liệt trên tấm bạt lớn nói.
Nhưng không phải ai cũng nhận được món quà từ Phật như Yang, Kou hay Khaing. Trong hành trình đi sâu vào Mandalay, chúng tôi thi thoảng lại gặp cảnh những nhóm người tập trung phía vỉa hè đối diện các tòa nhà bị tàn phá. Mắt đỏ hoe, họ nhìn chằm chặp vào một cánh cửa sổ đổ vỡ hay một mẩu áo quần nhô ra từ gạch đá. Phía dưới đống tàn tích ấy vẫn còn người thân của họ nằm lại.
Ngay trước khách sạn trên đường 29, nơi ông Kou Kou kịp chạy ra trước khi “gãy chéo”, Lesmina, cô gái 28 tuổi của Mandalay cũng có 4 thân nhân mất tích.
“Mẹ tôi, anh em tôi vẫn chưa được tìm thấy. Chúng tôi vẫn đứng ở bên vỉa hè này mỗi ngày để chờ đợi”, cô cố gắng nói với phóng viên Báo Nhân Dân bằng những từ tiếng Anh mà cô biết.
Tính đến hết ngày 2/4, theo công bố của chính quyền Myanmar, số người thiệt mạng trong trận động đất đã tăng lên 2.886 người, 4.639 người bị thương và khoảng 373 người mất tích. Đây là một trong những thảm họa tự nhiên nghiêm trọng nhất từng xảy ra tại quốc gia Đông Nam Á này.
Tôi gần như bị hất ngã ra vỉa hè. Mọi thứ chao đảo. Nhưng tòa nhà nơi tôi làm việc không đổ sập
Khaing, 39 tuổi
Do hệ thống cơ sở vật chất tại Mandalay bị phá hủy nghiêm trọng, hàng nghìn hộ dân buộc phải dựa vào những chuyến xe hỗ trợ nước, thực phẩm cho những nhu cầu tối thiểu hằng ngày.
Do hệ thống cơ sở vật chất tại Mandalay bị phá hủy nghiêm trọng, hàng nghìn hộ dân buộc phải dựa vào những chuyến xe hỗ trợ nước, thực phẩm cho những nhu cầu tối thiểu hằng ngày.
Bữa trưa tạm của những gia đình mất nhà do động đất tại vùng ngoại ô Oo Bin, Mandalay.
Bữa trưa tạm của những gia đình mất nhà do động đất tại vùng ngoại ô Oo Bin, Mandalay.
Bữa trưa tạm của những gia đình mất nhà do động đất tại vùng ngoại ô Oo Bin, Mandalay.
Bữa trưa tạm của những gia đình mất nhà do động đất tại vùng ngoại ô Oo Bin, Mandalay.
Bữa trưa tạm của những gia đình mất nhà do động đất tại vùng ngoại ô Oo Bin, Mandalay.
Bữa trưa tạm của những gia đình mất nhà do động đất tại vùng ngoại ô Oo Bin, Mandalay.
ĐÊM BẤT THƯỜNG Ở VÙNG TẠM CƯ
Một ngày sau thảm họa, lần lượt Khaing, Yan, Kou Kou và hơn 100 người khác dời nhà tới khu vực chợ Mingarlar để tạm trú trong các lều trại đơn sơ do Chính quyền lập. Đây chỉ là một trong rất nhiều “vùng an toàn” được lập nên khắp lòng cố đô Mandalay. Dọc dòng sông mẹ Ayeyarwady, dọc con đường đối diện Hoàng thành cũ kỹ hay ven cổng những ngôi chùa đổ vỡ, những xóm mới lần lượt xuất hiện.
Một vài chiếc gối, chăn, một tấm màn còn đầy bụi đất, thêm một tấm lót bằng bạt hoặc thảm… thế là thành… nhà. Người nào may mắn sẽ có thêm một bóng đèn chạy bằng pin, bếp, xoong nồi và quạt tích điện.
Tối 2/4, chúng tôi quay lại khu định cư Mingarlar của Khaing theo lời hẹn từ ban ngày. Lúc này, đường phố Mandalay vắng tanh. Đèn đường tới giờ thắp sáng cũng chỉ đủ tạo nên thứ ánh sáng đùng đục, nhờ nhờ trên mảnh đất trống ven đường 72. Vốn là khu chợ sầm uất trước đại địa chấn, Mingarlar vẫn giữ được… đặc trưng khi nồng lên mùi hải sản cũ kỹ, mùi rác gây gây và hầm hập hơi nóng của ngày cuối mùa khô trên đất bạn.
Sau giờ ăn, lũ trẻ sẽ ra ngoài ngồi dưới ánh đèn trắng lạnh để tránh cái nóng oi bức cuối mùa khô tại Myamar.
Sau giờ ăn, lũ trẻ sẽ ra ngoài ngồi dưới ánh đèn trắng lạnh để tránh cái nóng oi bức cuối mùa khô tại Myamar.
Khaing dẫn chúng tôi vào lều chung của 4 gia đình trong dòng họ. Đoạn, cô ra hiệu cả đoàn ngồi đợi rồi vội vã gọi vài người khấp khởi bước về phía xe phát đồ ăn đang đậu mé trái “nhà” để nối vào dòng người đã xếp hàng dài, chầm chậm tiến lên. Bóng tối chùm kín mặt Khaing và chỉ lùi đi khi cô tiến sát vào thùng xe le lói ánh đèn.
Phía trên, một nhóm các nhà sư cùng 2 người đàn ông dùng chiếc muôi cỡ lớn xúc cơm từ chiếc nồi cỡ đại trút vào hộp nhựa, trước khi thêm một chút thịt kho trứng và cá khô.
“Đây là bữa tối của cả khu. Sau thảm họa, rất nhiều xe cung cấp nước, thức ăn và quần áo cho chúng tôi. Bởi, chúng tôi giờ không thể tự nấu nướng được”, Khaing xách theo gần 10 suất cơm tối về, cười nói. Lũ trẻ thấy bóng mẹ, ùa ra, chia nhau cơm rồi ngồi ăn ngon lành trên bãi cỏ úa – bữa ăn đặc biệt có một không hai ở Mandalay những ngày này.
Sau chừng 30 phút, dùng bữa xong, Nyi Nyi, thành viên nhỏ tuổi nhất trong gia đình chập chững trở lại lều, rồi tò mò, ngồi cả lên lòng người khách lạ. Đại gia đình Myanmar vây quanh chúng tôi, thông qua Khaing – người duy nhất biết tiếng Anh – cố gắng kể lại những gì họ đang trải qua.
Gia đình của Wai Phyo (32 tuổi) tạm trú trong một chiếc lều đơn giản tại khu chợ Mingarlar, thành phố Mandalay khi màn đêm xuống.
Gia đình của Wai Phyo (32 tuổi) tạm trú trong một chiếc lều đơn giản tại khu chợ Mingarlar, thành phố Mandalay khi màn đêm xuống.
“Chúng tôi không có nước uống, không có cơm ăn. Tất cả hiện đều phụ thuộc vào sự trợ giúp của cộng đồng”.
“Nhưng chúng tôi cũng rất vui vì ít ra còn được sống. Tối tối, sau bữa ăn, đàn ông sẽ tập trung ở một căn lều chơi đánh cờ. Lũ trẻ thì hoặc chơi Chinlone dưới ánh đèn[môn thể thao truyền thống của Myanmar gần giống với bóng đá đường phố - PV] hoặc chơi bài với nhau”, Khaing truyền tải lại.
Tính đến hết ngày 2/4, theo công bố của chính quyền Myanmar, số người thiệt mạng trong trận động đất đã tăng lên 2.886 người, 4.639 người bị thương và khoảng 373 người mất tích.
- Các bạn đang cảm thấy thế nào? – Chúng tôi hỏi.
- Lúc đầu là sợ hãi. Nhưng giờ thì quen dần hơn. Chúng tôi đã có thể đi làm. Lũ trẻ sẽ chơi ở lều với người già cho tới khi trường học được mở trở lại. Những người có điều kiện hơn cũng thường xuyên qua quyên góp nữa.
Những người trong gia đình của Wan Yan vẫn lạc quan và tin rằng cuộc sống của họ sẽ sớm trở lại bình thường.
Những người trong gia đình của Wan Yan vẫn lạc quan và tin rằng cuộc sống của họ sẽ sớm trở lại bình thường.
- Nhưng cuộc sống sẽ vẫn rất thiếu thốn chứ?
- Không thể bằng ngày thường. Nhưng bạn biết đấy, giờ là lúc rất đặc biệt. May mắn hơn cả là còn được sống. Mọi thứ có lẽ sẽ qua rất nhanh. Tôi vẫn bảo lũ trẻ, chỉ 2-3 ngày nữa chúng ta sẽ có thể về nhà.
Một ngày sau thảm họa, lần lượt Khaing, Yan, Kou Kou và hơn 100 người khác dời nhà tới khu vực chợ Mingarlar để tạm trú trong các lều trại đơn sơ do Chính quyền lập.
Tại căn lều của Yan, một khung cảnh khác tươi sáng hơn đang diễn ra. Quây chung quanh ánh sáng lạnh của 2 ngọn đèn sạc điện, bố và chú của Yan đang chơi cờ tướng. Ánh mắt của họ đăm đắm nhìn vào những ô trắng đen. Dường như trong khoảnh khắc, mọi rung lắc, mọi rung chấn đã ở lại phía sau mỗi nước cờ.
Đặc biệt, những người Myanmar khổ đau mà chúng tôi gặp tại khu tạm cư Mingarlar vô cùng mến khách. Bữa cơm tối dù thiếu thốn, họ vẫn sẵn sàng mời chúng tôi dùng chung. Vào căn lều “nghèo nhất” khu với chỉ một chiếc thảm và mảnh màn, cô gái mang tên San Mun Pan vẫn liên tục dùng tay quạt cho chúng tôi – những người chưa kịp thích nghi với thời tiết.
“Chúng tôi biết các bạn đã cử lực lượng cứu hộ sang giúp đỡ đất nước Myanmar. Thật sự điều đó làm tất cả cảm kích”, San Mun Pan không ngơi tay quạt, nói.
Những hàng người xếp dài cả cây số để đợi tới lượt lấy cơm trưa. Đây cũng là cảnh rất thường thấy khắp các khu vực Mandalay những ngày này.
Những hàng người xếp dài cả cây số để đợi tới lượt lấy cơm trưa. Đây cũng là cảnh rất thường thấy khắp các khu vực Mandalay những ngày này.
Pan cũng nuối tiếc bảo: Tháng 4 này đang là mùa mùa hoa Kan Ko – loài hoa đặc trưng trắng muốt với nhị vàng và đặc biệt rất thơm. Rồi vài tuần nữa thôi, hoa Paduak, quốc hoa Myanmar cũng sẽ vào mùa. Nhưng động đất đã làm cho cô và mọi người chẳng thể mang 2 loài thảo mộc đặc biệt này tặng lại chúng tôi như lời cầu chúc bình an.
“Nhưng chắc chắn, tất cả chúng tôi sẽ luôn cầu chúc những điều may mắn nhất cho các bạn”, cô gái 25 tuổi bảo.
Càng về khuya, khu trại càng vắng tiếng người. Nhiều gia đình đã thiếp đi sau một ngày mệt nhọc. Tiếng muỗi vo ve mỗi lúc một rõ hơn trong không khí đã dịu đi đôi chút sau một ngày hầm hập nắng. Sớm mai, một ngày bất thường nữa sẽ lại bắt đầu với những cư dân thành phố vùng tâm chấn Mandalay…
Nội dung: Sơn Bách - Thành Đạt
Trình bày-đồ họa: Diệc Dương
Built with Shorthand