Phóng viên: Có thể nói trong năm 2022, nền kinh tế nước ta đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức cũng như chịu áp lực rất lớn từ biến động khó lường của kinh tế thế giới và trong nước. Bối cảnh đó đã đặt Ngân hàng Nhà nước vào những tình thế khó khăn như thế nào trong điều hành chính sách tiền tệ, thưa Phó Thống đốc?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: 2022 là năm "rất khác biệt" trong nhiều năm nay. Điểm khác biệt đầu tiên cần nói đến, đó là nền kinh tế vừa thoát ra hai năm khó khăn do dịch bệnh Covid-19, những tác động của dịch bệnh ảnh hưởng không nhỏ tới nền kinh tế, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đến nay, nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, từ dòng tiền đến tình hình cung ứng nguyên vật liệu, vận tải,… Thứ hai, khó khăn xung đột Nga-Ukraine cũng gây ảnh hưởng đến dòng tiền, nhiều doanh nghiệp khó khăn. Thứ ba, chính sách tiền tệ thắt chặt tại nhiều quốc gia trên thế giới. Xu hướng tăng lãi suất nhanh tại các quốc gia làm giá USD tăng cao. Lãi suất tăng lên làm dòng vốn dịch chuyển và các hoạt động trở nên không bình thường. Tất cả đã tác động tới điều hành chính sách tiền tệ nói riêng và vĩ mô nói chung của Việt Nam.

Trước ba vấn đề lớn này, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động bám sát diễn biến để kịp thời điều chỉnh chính sách, ban hành và triển khai thực hiện đồng bộ, tối ưu các công cụ và giải pháp góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát được lạm phát ở mức thấp (bình quân tăng 3,15%), hỗ trợ tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực (trên 8%) và bảo đảm sự phát triển an toàn của hệ thống các tổ chức tín dụng.

Phóng viên: Như đồng chí đã từng nhiều lần khẳng định, tất cả cơ chế chính sách hiện nay của Ngân hàng Nhà nước đặt ra đều xuất phát từ mục tiêu cuối cùng là làm thế nào hỗ trợ tăng trưởng kinh tế một cách bền vững và tiếp tục quán xuyến thực hiện tốt mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Vậy cụ thể qua thực tiễn điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2022, điều đó đã được thể hiện như thế nào, thưa Phó Thống đốc?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Sự chủ động đưa ra các quyết sách phù hợp trong bối cảnh hiện nay, đã thể hiện qua kết quả điều hành của Ngân hàng Nhà nước trong năm vừa qua. Cụ thể như tôi nói ở trên, chính sách tiền tệ đã có những đóng góp quan trọng, góp phần củng cố nền tảng kinh tế vĩ mô. Đó là góp phần kiểm soát lạm phát ở mức thấp, tăng trưởng kinh tế phục hồi ở mức cao. Đến cuối năm 2022, tín dụng ước tăng khoảng 14,5%; thị trường tiền tệ, ngoại hối cơ bản ổn định. VND mất giá ở mức thấp (3,5%), mặt bằng lãi suất tăng khoảng gần 1%/năm, là mức biến động thấp hơn nhiều so với các nước trên thế giới và khu vực. Việc cung ứng ngoại tệ cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, nhà đầu tư nước ngoài của Việt Nam được bảo đảm, chưa có trường hợp nào thiếu ngoại tệ, không có ngân hàng thương mại nào gặp khó khăn hay mất cân đối ngoại tệ thời gian qua.

Điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt, kịp thời; bám sát diễn biến từng thời điểm; hướng tới thực hiện hài hòa các mục tiêu kinh tế vĩ mô nhưng vẫn có sự ưu tiên và chọn lọc.

Việc điều hành chính sách tiền tệ luôn hướng tới cân bằng các mục tiêu kinh tế vĩ mô. Nhưng tùy theo diễn biến tình hình để xác định trọng tâm, trọng điểm ưu tiên trong từng thời điểm.

Thực tế, từ tháng 10 khi sự cố Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) xảy ra tác động mạnh tới thanh khoản hệ thống và thị trường, Ngân hàng Nhà nước đã tập trung ưu tiên hỗ trợ hệ thống các tổ chức tín dụng giải quyết vấn đề quản trị thanh khoản, giải tỏa tâm lý thị trường và các vấn đề còn tồn tại để bảo đảm an toàn hệ thống trước những rủi ro hiện hữu.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước đã cấp bách triển khai nhiều giải pháp để tập trung ưu tiên cải thiện thanh khoản. Theo đó, chưa điều chỉnh tăng trưởng tín dụng trong tháng 10. Sang tháng 11, khi thanh khoản hệ thống được cải thiện, tác động từ bên ngoài dịu bớt, Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh tăng trưởng tín dụng thêm 1,5-2%.

Ngoài ra, để ổn định thị trường ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước cũng đã thực hiện đồng thời các giải pháp như: Tăng biên độ giao dịch của tỷ giá từ +3% lên +5% để linh hoạt cho phép VND mất giá đến 9%, sẵn sàng bán ngoại tệ can thiệp, hai lần điều chỉnh mỗi lần tăng 1% các mức lãi suất điều hành (trong tháng 9 và 10), nhờ vậy thị trường đã dần ổn định trở lại.

Đặc biệt, tháng 11 vừa qua, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã đưa Việt Nam ra khỏi Danh sách giám sát nâng cao về thao túng tiền tệ, đồng thời, đánh giá cao công tác điều hành chính sách tiền tệ, tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước.

Như vậy, có thể khẳng định trước bối cảnh thế giới biến động mạnh, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt, kịp thời; bám sát diễn biến từng thời điểm; hướng tới thực hiện hài hòa các mục tiêu kinh tế vĩ mô nhưng vẫn có sự ưu tiên và chọn lọc. Việc kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát là vô cùng quan trọng nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp trong nước và thu hút nhà đầu tư nước ngoài.