Từ chiều ngày 9/10/1954, đồng chí Phạm Văn Trọng đã dẫn đơn vị công binh "đặc nhiệm” đến vị trí làm công tác chuẩn bị. Thoạt đầu mọi người cho rằng việc này dễ dàng, đơn giản, nhưng khi xem xét cụ thể tại thực địa mới thấy có rất nhiều khó khăn, tưởng chừng không làm nổi.

Trên tầng 3 là thân Cột cờ hình trụ có 8 cạnh thon dần lên phía trên, mỗi cạnh 2,13m với thân cao 18,2. Đỉnh Cột cờ được cấu tạo thành một cái lầu hình bát giác, cao 3,3m có 8 cửa sổ tương ứng 8 cạnh. Muốn trèo lên tán phải đi qua một cửa tò vò rồi leo lên 54 bậc cầu thang xây gạch kiểu xoáy trôn ốc ở trong thân Cột cờ. Trên nóc tán, anh em công binh phải dựng một cột trụ cao 12m có thể mang được lá cờ đỏ sao vàng rộng tới 30m² và khi đó lá cờ sẽ tung bay ở độ cao gần 60m so với mặt đất. Mà trên đỉnh tháp có gió thổi mạnh, làm thế nào dựng được cán cờ thật vững chắc để kéo cờ lên tung bay giữa bầu trời?

Lần thứ nhất các chiến sĩ công binh nối thật chắc ba cây tre luồng rồi nâng lên chôn vào một lỗ xây gạch có sẵn trên nóc tháp. Nhưng ngay khi chưa mang cờ mà chiếc cán ấy đã bị gió thổi lung lay nghiêng ngả. Phải có cán cờ bằng ống thép. Thật nan giải! Chính ủy Nguyễn Viên vừa quán triệt nhiệm vụ, vừa động viên các chiến sĩ phát huy dân chủ bàn bạc tìm ra bằng được giải pháp tốt nhất để hoàn thành nhiệm vụ. Đại đội trưởng Phạm Văn Trọng đề xuất ý kiến: đến ga Hàng Cỏ mượn một thanh ray xe lửa dài 12m làm cán cờ.

Khi bộ đội công binh đến ga, anh em công nhân đang tất bật xây dựng cổng chào, nghe bộ đội trình bày ý định bèn nói: “Thanh ray thép nặng lắm, làm cán cờ sao được! Để chúng tôi giúp các anh chế tạo một ống thép đủ độ cứng và gắn cả một ròng rọc kéo cờ nữa”. Phạm Văn Trọng và các chiến sĩ công binh rất vui mừng, cảm động trước nhiệt tình cùng sáng kiến thiết thực của anh em công nhân ga Hàng Cỏ.

Cán cờ làm xong, bộ đội hò nhau vác về thì các anh công nhân lại bảo: “Tội gì phải vác! Chúng tôi cho mượn xe đẩy chuyên dụng của đường sắt mà chở về cho nhẹ nhàng”. Khoảng 10 giờ đêm, hai chiếc xe chở cán cờ lọc cọc đi qua Cửa Nam, nhiều nhà hé cửa nhìn ra xem rồi kháo nhau “Bộ đội Cụ Hồ chở súng ca nông vào thành, cái nòng dài và to quá!”.

Ngày 10 tháng 10 trời vừa sáng, nhân dân Thủ đô đã thức dậy. Lệnh giới nghiêm vừa dứt, người người đã đổ ra khắp phố phường và 5 cửa ô với đội ngũ chỉnh tề, với cờ hoa, biểu ngữ muôn màu muôn sắc để mừng đón “quân ta” trở về. Ánh nắng bừng lên rực rỡ. Hà Nội hôm đó thật sự là một ngày hội lớn hết sức tưng bừng náo nhiệt. Các đơn vị của Đại đoàn 308 rầm rộ tiến vào thành phố giữa tiếng hò reo chào đón của hàng chục vạn đồng bào. Những cụ ông, cụ bà mái tóc bạc phơ, những cô gái làng hoa Ngọc Hà, Nhật Tân, những nữ sinh trẻ trung, hồn nhiên... Ai nấy đều mặc quần áo đẹp nhất, nhiều người ôm bó hoa tươi thắm bước hẳn ra giữa đường, trìu mến trao tặng tận tay các anh bộ đội đang hành quân vào Thành.

Một đoàn thanh niên mặc đồng phục trắng, hân hoan vừa đàn vừa hát các bài ca cách mạng. Những em thiếu nhi hớn hở vung từng nắm hoa giấy đa sắc màu như thả từng đàn bướm lung linh sặc sỡ bay đậu vào vai áo những người anh yêu quý trong “ngày về” chiến thắng vẻ vang. Tiếng trống múa rồng, múa lân của các phố Hàng Bông, Hàng Đường dồn dập thúc mạnh. Hàng chục bánh pháo lớn của Hàng Đào, Hàng Ngang, Đồng Xuân đua nhau nổ rền, xác pháo toàn hồng giống như những cánh hoa bích đào dịp tết Nguyên đán rải ra khắp phố. Nhân dân Hà Nội bày tỏ hết nhiệt tình chào đón những anh bộ đội Cụ Hồ khỏe mạnh, gọn gàng trong những bộ quân phục giản dị màu cỏ úa, nhiều anh ngực áo lấp lánh huân chương chiến công hoặc huy hiệu chiến sĩ Điện Biên Phủ, trong ngày khải hoàn vẻ vang.

15 giờ. Còi nhà hát lớn thành phố kéo lên vang vọng một hồi dài khắp không trung, như một hiệu lệnh thiêng liêng, một lời tuyên cáo trịnh trọng của sự kiện chuyển biến lịch sử. Những chiếc kèn đồng của đoàn quân nhạc hoa lên sáng loáng dưới ánh nắng vàng rực rỡ. Bài Tiến quân ca được hòa tấu theo sự chỉ huy của đồng chí Đinh Ngọc Liên, nhạc trưởng rất quen thuộc với đồng bào Hà Nội. Tất cả mọi người, đầu ngẩng cao kính cẩn nhìn lên lá cờ đỏ sao vàng vinh quang đang tung bay phấp phới trên đỉnh Cột cờ cao ngất. Tiếng nhạc vừa dứt, Thiếu tướng Vương Thừa Vũ - Chủ tịch Ủy ban quân chính thành phố Hà Nội - bước ra chỗ máy phóng thanh đọc rõ lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng bào Thủ đô trong ngày lịch sử bước sang trang mới. Mở đầu lời kêu gọi, Bác viết: “Tám năm qua, Chính phủ phải xa rời khỏi Thủ đô để kháng chiến cứu nước. Tuy xa nhau nhưng lòng Chính phủ luôn luôn gần cạnh đồng bào.

Ngày nay do nhân dân ta đoàn kết nhất trí, quân đội ta chiến đấu anh dũng, kháng chiến đã thắng lợi. Chính phủ lại trở về Thủ đô với đồng bào. Muôn dặm một nhà, lòng vui khôn xiết kể...”. Tiếp đó, Bác thăm hỏi toàn thể đồng bào rồi thân mật căn dặn mọi người đoàn kết phấn đấu, ra sức giữ gìn trật tự an ninh: “Chính phủ và nhân dân ta phải cùng nhau cố gắng nhiều để khôi phục, củng cố và phát triển đời sống tinh thần và vật chất của Thủ đô ta...”. Đồng bào Hà Nội và các chiến sĩ quân đội lắng nghe lời Bác, không nén được xúc động, nước mắt rưng rưng trong giờ phút lịch sử huy hoàng của Thủ đô, của đất nước Việt Nam kiên cường.