Bà Thào Qua Mu là người Mèo trắng ở huyện Phong Thổ, Lào Cai. Chồng bà chết từ lâu, còn một con gái. Hai mẹ con sống nghèo đói trên khu rừng cao. Bọn giặc Pháp và thổ phỉ chiếm đóng ở đây hết sức tàn ác làm cho gia đình bà và mọi người trong vùng càng thêm điêu đứng. 

Một hôm gặp cán bộ đến, bà ngồi kể hết nỗi khổ và tin tưởng cán bộ sẽ về lãnh đạo dân làng đấu tranh khỏi bị giặc áp bức bóc lột. 

Lúc này, địch đang lùng bắt cán bộ ráo riết. Một số người hoang mang sợ sệt. Nhưng bà Qua Mu nhất định nuôi giấu cán bộ hoạt động. Bà nói: “Nếu có bị lộ thì dù chết cũng còn hơn sống bị áp bức.” Cán bộ rất tin cậy bà, giao cho bà việc cất giấu tài liệu. Bà làm đến nơi đến chốn, không bao giờ để tài liệu bị mất mát.

Sẵn có tài bắn súng hỏa mai, bà lại phụ trách du kích, đặt kế hoạch cho anh em canh gác bảo vệ cán bộ. Hễ gặp lúc rỗi là bà đi thăm các nhà ở quanh vùng, kể tội ác của giặc để gây lòng căm thù cho mọi người. Những đồng bào khu bên cạnh bị giặc càn quét chạy sang, được bà giúp đỡ chu đáo. Từ đó, nhân dân đỡ hoang mang và ai nấy noi gương bà hết sức ủng hộ cán bộ. Vùng bà Qua Mu trở thành một cơ sở vững chắc của ta.

"Nếu có bị lộ thì dù chết cũng còn hơn sống bị áp bức"