Ông Nguyễn Văn Sánh - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển đồng bằng sông Cửu Long nhận định: Trước năm 1989, Việt Nam liên tục phải nhập khẩu gạo vì sản xuất trong nước không đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng. Còn ngược về trước đó nhiều năm thì việc thiếu lương thực còn trầm trọng hơn. Chính vì vậy, năm 1989, lần đầu tiên Việt Nam xuất khẩu gạo đã đánh dấu một “cột mốc” đáng nhớ cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam.

Sự kiện này không chỉ mang ý nghĩa là Việt Nam đáp ứng đủ nhu cầu gạo tiêu thụ trong nước, nhân dân đủ gạo ăn, mà còn có ý nghĩa to lớn về mặt giao thương hàng hoá quốc tế. Sau năm 1986, lúa gạo là một trong những ngành hàng đi đầu trong lĩnh vực nông nghiệp cũng như các lĩnh vực kinh tế khác trong việc xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài.

Điều này vừa mang lại ngoại tệ cho quốc gia, vừa góp phần quan trọng trong việc nâng cao giá trị hạt lúa, hạt gạo Việt Nam, thúc đẩy mạnh mẽ phong trào sản xuất lúa trên cả nước. Đây cũng là cơ sở, là tiền đề cho việc phát triển thâm canh trồng lúa, năng suất, sản lượng lúa liên tiếp tăng theo từng năm, góp phần quan trọng vào bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và không ngừng tăng trưởng sản lượng và kim ngạch xuất khẩu trong các năm tiếp theo.

Theo Tổng cục Thống kê, sản xuất lúa liện tục xu hướng tăng tỷ lệ sử dụng giống lúa chất lượng cao, năm 2020 đạt hơn 74% (năm 2015 con số này là 50%); Tỷ trọng gạo chất lượng cao chiếm hơn 85% gạo xuất khẩu. Năm 2021, sản lượng lúa tăng 1,1 triệu tấn so năm 2020, tiếp tục đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, bảo đảm an ninh lương thực, phục vụ chế biến và xuất khẩu. Xuất khẩu gạo năm 2021 đạt 6,2 triệu tấn, kim ngạch 3,3 tỷ USD, tăng 5% so năm 2020, trong đó tỷ trọng gạo chất lượng cao chiếm hơn 89%.