HLV Park Hang-seo
5 năm nâng tầm bóng đá Việt Nam
Để đánh giá thành tựu của một huấn luyện viên, hãy đối chiếu hình ảnh đội bóng trước khi ông ấy đến so với khi ông ấy đang nắm quyền. Trên khía cạnh này và rất nhiều góc độ khác ngoài khuôn khổ thể thao, Park Hang-seo xứng đáng huấn luyện viên xuất sắc nhất lịch sử bóng đá Việt Nam.
“Tôi đang sống một cuộc đời mới tại Việt Nam”, đây là những dòng tựa HLV Park Hang-seo dành cho cuốn sách “Chúng ta là Việt Nam, chúng ta là một” do tác giả Jang Won-jae viết về nhà cầm quân người Hàn Quốc.
HLV Park Hang-seo nói Việt Nam đã giúp ông được sống cuộc đời thứ hai, với đủ đầy vinh quang, thăng trầm cùng sự tôn trọng ông đã theo đuổi suốt sự nghiệp cầm quân đầy thăng trầm.
Nhưng cũng nhờ HLV Park Hang-seo, bóng đá Việt Nam đã được tái sinh lần nữa, để sống một cuộc đời thăng hoa và rực rỡ. Từ chỗ vật lộn ở sân chơi Đông Nam Á, đội tuyển Việt Nam đã vươn mình ra biển lớn châu Á, biến những điều không thể thành có thể trong 5 năm bay cao cùng “cây đũa thần” của Park Hang-seo trên băng ghế huấn luyện.
Từ hoài nghi tới nể phục
“Trợ lý của Guus Hiddink” là một trong những thông tin ít ỏi mà giới truyền thông Việt Nam chuyền tay nhau khi biết tin ông Park Hang-seo chuẩn bị được bổ nhiệm vào ghế HLV trưởng đội tuyển Việt Nam.
Người ta biết ông Park là “phó tướng” của Hiddink trong chiến công cùng đội tuyển Hàn Quốc vào tới bán kết World Cup 2002. Nhưng người ta cũng biết, đó là điểm sáng hiếm hoi trong sự nghiệp huấn luyện của ông Park. Sau World Cup 2002, HLV Park Hang-seo dẫn dắt đội Olympic Hàn Quốc dự ASIAD tổ chức trên sân nhà. Kết quả, Hàn Quốc bị loại ở bán kết, còn ông Park phải nghỉ việc.
15 năm sau vinh quang World Cup, HLV Park Hang-seo chủ yếu dẫn dắt các đội vừa và nhỏ. Trước khi sang Việt Nam, ông đang nắm Changwon City - đội bóng không có tên trên bản đồ bóng đá đỉnh cao Hàn Quốc. Suốt sự nghiệp, HLV Park Hang-seo chưa từng làm việc ở nước ngoài.
“Ông có phải trợ lý thân tín của Guus Hiddink? Ông học được gì từ ông ấy?”, là những dấu hỏi truyền thông đặt ra trong ngày HLV Park Hang-seo ra mắt. Ông chỉ cười từ tốn, rồi đưa ra lời hứa sẽ mang đến cho bóng đá Việt Nam những điều mới mẻ. Thời điểm ông Park đặt bút ký hợp đồng, U22 Việt Nam bị loại ở vòng bảng SEA Games 29, còn đội tuyển Việt Nam bị loại ở vòng loại thứ 2 World Cup 2018 với vỏn vẹn 2 chiến thắng sau 6 trận.
Chẳng nhiều người dám tin HLV Park Hang-seo sẽ làm được điều mới mẻ. Một chiến lược gia bị nhiều người cho là hết thời, đến nắm quyền ở một đội tuyển đang chới với giữa một mới hỗn độn.
5 năm dưới thời thầy Park, mọi thứ đã thay đổi. Đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup 2018, lọt vào tứ kết Asian Cup 2019 và vòng loại thứ 3 World Cup 2022. U23 Việt Nam tiến đến chung kết U23 châu Á 2018, vô địch SEA Games 30, 31, còn Olympic Việt Nam giành hạng Tư ASIAD 2018, chỉ thua duy nhất 1 trận trong 90 phút trước Olympic Hàn Quốc của Son Heung-min.
Từ ngày 11/10/2017, trong 5 năm dưới thời HLV Park Hang-seo, tuyển Việt Nam tăng 36 bậc trên bảng xếp hạng FIFA, từ vị trí thứ 130 lên hạng 94 thế giới. Lọt vào top 100 cũng là mục tiêu HLV Park Hang-seo đặt ra trong ngày nhậm chức.
Tuy nhiên, điểm chấm phá rực rỡ nhất trên bức tranh mà HLV Park Hang-seo đã vẽ cùng bóng đá Việt Nam không chỉ dừng ở khía cạnh thành tích.
Còn nhớ tại Tiger Cup 1998, đội tuyển Việt Nam đánh bại Thái Lan 3 bàn không gỡ trước sự chứng kiến của hàng vạn khán giả trên sân Hàng Đẫy để lọt vào trận chung kết. Cú đấm vào không khí đầy phấn khích của HLV Alfred Riedl trở thành hình ảnh mang tính biểu tượng. Bóng đá Việt Nam đứng dưới cái bóng của Thái Lan quá lâu, nên chiến thắng giòn giã trước đội bóng xứ Chùa vàng mang đến niềm hạnh phúc tột độ.
21 năm sau, U23 Việt Nam “chôn vùi” U23 Thái Lan với tỷ số 4-0 ở vòng loại U23 châu Á. Cũng giống trước đây, chiến thắng nào trước Thái Lan cũng khiến người hâm mộ hân hoan, nhưng dưới sân Mỹ Đình, chẳng còn cú đấm tay đầy phấn khích nào như trong quá khứ. Các cầu thủ bình thản đón nhận chiến thắng. Đội bóng của HLV Park Hang-seo thắng nhờ thực lực và đẳng cấp vượt trội. Chúng ta vượt qua Thái Lan bằng nguyên tắc cơ bản nhất của thể thao, đó là thi đấu hiệu quả và hợp lý hơn. Bóng đá Việt Nam thắng sòng phẳng, chứ chẳng cần đợi may mắn hay một trận đấu “lên đồng” mới đánh bại được Thái Lan.
Sự trưởng thành, lớn mạnh về mặt tâm lý lẫn tâm thế chơi bóng mới là món quà giá trị nhất ông Park mang lại cho bóng đá Việt Nam, và trở thành di sản khi ông rời đi. Trong quá khứ, đội tuyển Việt Nam thường chơi luống cuống, “tim đập chân run” khi gặp các đối thủ mạnh, suy sụp sau thất bại và hân hoan (đến mức bất thường) sau những chiến thắng ít ỏi.
Nhưng dưới thời HLV Park Hang-seo, Nguyễn Quang Hải cùng đồng đội đón nhận cả chiến thắng lẫn thất bại đều với tâm lý bình thản. Đội tuyển Việt Nam không tự mãn sau những chiến công, cũng chẳng suy sụp sau đôi lần thua trận. Minh chứng là chỉ 1 tháng sau thất bại ở AFF Cup 2020, đội tuyển Việt Nam đè bẹp Trung Quốc ở vòng loại World Cup đúng vào ngày mùng 1 Tết Nguyên đán, hay có trận hòa lịch sử trước Nhật Bản.
“Đội tuyển Việt Nam chẳng còn là đối thủ dễ đánh bại. Đối thủ có thể thắng chúng ta, nhưng đó là những chiến thắng vất vả kiểu trầy da tróc vảy. HLV Park Hang-seo đã tạo ra một đội tuyển cứng cựa và bản lĩnh”, bình luận viên Vũ Quang Huy đánh giá. Thành quả ấy chẳng phải “bất chiến tự nhiên thành”, mà đến từ nỗ lực, những giọt mồ hôi và máu mà thầy trò Park Hang-seo đã đổ xuống sân tập để đổi lấy vinh quang cho bóng đá nước nhà.
“Tại sao phải cúi đầu? Chúng ta đã làm rất tốt rồi mà”. Trong cơn mưa tuyết ở Thường Châu năm 2018, HLV Park Hang-seo đã thắp lên ngọn lửa nhiệt huyết và tự hào trong mỗi học trò. Ông máu lửa, tận tâm với nghề và chẳng ngại thử thách dù đã ở chặng cuối của đời huấn luyện. Nhìn vào tâm huyết của người thầy, các cầu thủ Việt Nam đã phá vỡ giới hạn bản thân. Phần còn lại như người ta thường nói, chính là lịch sử.
Cảm hứng Park Hang-seo
Báo chí Hàn Quốc thường dùng từ “phép thuật” để nói về cách HLV Park Hang-seo nâng tầm học trò. Dù vậy, sự thật là chẳng có ma thuật hay người hùng nào trong chiến tích của bóng đá Việt Nam. Thành công ấy được tạo ra bởi những con người rất người, rất đời đã nỗ lực đến cùng, xiết đôi bàn tay thật chặt để từng bước chinh phục thử thách.
Nhờ phong cách kỷ luật cùng khả năng tháo gỡ nút thắt tâm lý để khơi dậy tinh thần cho cầu thủ, HLV Park Hang-seo và bóng đá Việt Nam đã làm nên kỳ tích. Đó là tấm gương rất chân thực, và chính nhờ sự gần gũi, đời thường ấy, ông Park đã truyền cảm hứng cùng nguồn năng lượng vô hình đến những khía cạnh nằm ngoài khuôn khổ thể thao.
Đó là niềm tự hào dân tộc, sức mạnh của kỷ luật, niềm tin vào bản thân và khát khao vươn tầm mà bất cứ ngành nghề, lĩnh vực nào cũng cần.
“Tôi chân thành chúc mừng đội tuyển đã góp nên chiến công lớn lao, mang vinh quang về cho đất nước. Chiến thắng này sẽ truyền cảm hứng mạnh mẽ để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội và để mọi người cùng đóng góp xây dựng nước Việt Nam hùng cường”, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ sau khi U22 Việt Nam và đội tuyển nữ Việt Nam giành huy chương vàng SEA Games 30. Đó là sự công nhận xứng đáng dành cho những giá trị thể thao, mà HLV Park Hang-seo đã góp công khơi dậy để mang lại nguồn năng lượng cần thiết cho xã hội.
Bên cạnh đóng góp nâng tầm bóng đá Việt Nam, HLV Park Hang-seo còn là cầu nối văn hóa Việt Nam - Hàn Quốc. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ, các lãnh đạo Hàn Quốc đều đánh giá cao những đóng góp của HLV Park Hang Seo trong quan hệ 2 nước.
Hôm 4/8, ông Park được bổ nhiệm làm Đại sứ toàn cầu của thành phố Seoul (Hàn Quốc). Nhà cầm quân 64 tuổi mang hình ảnh Hàn Quốc đến gần hơn với người dân Việt Nam, và ngược lại, ông cũng là người thúc đẩy, giúp hình ảnh Việt Nam gần gũi hơn với đất nước Hàn Quốc.
Nhờ nguồn cảm hứng Park Hang-seo, các chiến lược gia Hàn Quốc cũng mạnh dạn đến Việt Nam nói riêng và các nước Đông Nam Á nói chung để thử sức. Năm 2019, ông Chung Hae-seong - cộng sự cũ của ông Park trong ban huấn luyện đội tuyển Hàn Quốc năm 2002 đã giúp đội Thành phố Hồ Chí Minh về nhì tại V-League. Những chiến lược gia xứ kim chi như Lee Tae-hoon, Lee Heung-sil, Park Choong-kyun, Bae Ji-won, Chun Jae-ho đều đã hoặc đang làm việc với các CLB Việt Nam.
HLV Shin Tae-yong, nhà cầm quân từng dẫn dắt đội tuyển Đức ở World Cup 2018, cũng được bổ nhiệm dẫn dắt Indonesia và giành những thành tích bước đầu như về nhì tại AFF Cup 2020, huy chương đồng SEA Games 31 hay đưa Indonesia đến vòng chung kết Asian Cup 2023. HLV Kim Pan-gon cũng từng bước tạo dấu ấn tại đội tuyển Malaysia khi giúp “Mãnh hổ” đánh bại Thái Lan tại King's Cup 2022.
Tất cả tạo nên cuộc cạnh tranh hứa hẹn khốc liệt tại Đông Nam Á, nhưng cũng cho thấy sức hút từ những chiến quả của HLV Park Hang-seo. Ông đã nâng tầm đội tuyển Việt Nam trở thành đối thủ ai cũng muốn đánh bại. Một vị thế hoàn toàn mới, giúp bóng đá Việt Nam có thể giong buồm ra biển lớn để hướng đến những kỳ tích mới trong tương lai.
Ngày xuất bản: 11/10/2022
Nội dung: NAM HƯƠNG
Trình bày: PHI NGUYEN, PHAN THẠCH
Ảnh: VFF, TTXVN