“Chị cả” Triệu Ngọc Linh là cô bé dân tộc Dao rất hoạt bát, được các thầy cô tin tưởng giao nhiệm vụ dìu dắt, chăm sóc các em nhỏ lớp 6, 7 để các em quen với trường lớp, với cuộc sống xa nhà. Kể từ khi Trường Phổ thông Dân tộc nội trú huyện Ba Chẽ mới được xây mới, “nhiệm vụ” này của Linh đã vơi bớt phần nào, vì ngoài cơ sở vật chất mới, trang thiết bị mới, phòng học đa năng lôi cuốn các em nhỏ chăm chỉ học tập trên lớp, trường còn được đầu tư xây sân cỏ nhân tạo phục vụ các em chơi thể thao, có nhà đa năng phục vụ tổ chức các hoạt động…

Chúng tôi đến Trường Phổ thông Dân tộc nội trú huyện Ba Chẽ vào một ngày đầu tháng 10. Trường vừa mới cắm biển khánh thành ngày 4/10/2023, nhưng một số hạng mục đã được trường đưa vào hoạt động từ đầu năm học 2023, mang lại niềm phấn khởi cho thầy cô, học trò, đặc biệt là phụ huynh, khi gửi gắm con em tại trường.

Dẫn chúng tôi đi một vòng quanh trường, Hiệu trưởng Bằng Thị Ngọc Lan tâm sự: “Các em học sinh ngày trước chỉ mong cuối tuần để được về nhà, nhưng từ khi đượ học tập ở ngôi trường mới, các em rất hứng thú học tập, vui chơi, có em không muốn về vào cuối tuần. Ngoài giờ học, các công trình như nhà đa năng, sân bóng… lúc nào cũng nhộn nhịp. Nhóm thì đá bóng, nhóm chơi bóng rổ, cầu lông, cờ vua, bóng bàn…, nhóm dạy nhảy, dạy hát cho nhau. Các phòng đa năng hoạt động hết công suất khi học sinh ở trường”.

Huyện Ba Chẽ có hơn 80% là người dân tộc thiểu số, là huyện miền núi nghèo nhất tỉnh Quảng Ninh, Ba Chẽ được tỉnh đặc biệt quan tâm, đầu tư xây mới trường nội trú huyện vào năm 2022. Ngoài khu 4 tầng với 16 phòng học dành cho học tập, học sinh được hưởng cuộc sống đầy đủ tiện nghi ở khu nhà 5 tầng với mỗi tầng là 11 phòng ở. Trường hiện có quy mô 9 lớp với 312 học sinh, đa số là học sinh dân tộc thiểu số từ các xã, thị trấn tuyển sinh về học tại trường.

“Cơ sở vật chất trường đã đạt theo tiêu chuẩn trường chất lượng cao, trường chuẩn quốc gia cấp độ 2. Chúng tôi rất vui và tự hào khi được chăm sóc các cháu tại ngôi trường khang trang này, giúp các cháu phát triển toàn diện về học tập, thể chất, thẩm mỹ”, Hiệu trưởng Ngọc Lan hạnh phúc nói.

Dẫn chúng tôi đi một vòng khu thể thao, khu nhà ở học sinh, cô Nguyễn Thị Khánh, Tổng đội phụ trách trường hồ hởi nói: “Phòng học rộng rãi, trang thiết bị đầy đủ tăng thêm hứng thú, niềm vui cho cả cô và trò trong giảng dạy và học tập. Các phòng ở đã có vệ sinh khép kín, nóng lạnh đầy đủ nên các em ở đây rất thích. Nhiều em lớp 6 mới xuống ban đầu còn nhớ nhà nhưng ở một thời gian, các em đều đã thích nghi rất nhanh”.

Với 95% học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, huyện Ba Chẽ đặc biệt quan tâm, tạo những điều kiện thuận lợi nhất cho nhà trường và môi trường học tập tốt nhất cho học sinh để các em phát triển.

Mẹ Hà là cách gọi thân thương mà nhiều học sinh tại trường hay gọi cô Vũ Thu Hà, giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn, chủ nhiệm lớp 9A. Những cô giáo vùng cao này, ngoài trao truyền kiến thức, còn trở thành những người mẹ của đàn con thơ, sống nội trú trong trường. Những kỹ năng sống, những cái ôm lúc con đau ốm, những lời động viên khi các con nhớ nhà… đã giúp lũ trẻ xa nhà thấy ấm áp.

Nhìn mặt những “đứa con” vui như có tấm áo mới trong ngôi trường khang trang, cô Hà tâm sự: “Tụi trẻ bỡ ngỡ như trẻ “mầm non”, phải dạy các con nhiều thứ từ học tập, sinh hoạt, kỹ năng sống. Nhìn các con trưởng thành mỗi ngày, giáo viên ai cũng đong đầy cảm xúc yêu thương".

"Chúng tôi xác định đây là một trong những ngôi trường dân tộc nội trú khang trang bậc nhất của tỉnh Quảng Ninh, là “ngôi nhà hạnh phúc” dành cho một huyện miền núi nghèo nhất của tỉnh. Vì thế, chúng tôi tự hứa sẽ phải làm như thế nào để xứng đáng với ngôi trường khang trang, bề thế, xứng đáng với niềm tin yêu, quan tâm của các lãnh đạo, đặc biệt là của toàn thể bà con các dân tộc trên địa bàn huyện gửi con em cho chúng tôi”, cô Hà chia sẻ thêm.

Trường mới, niềm hân hoan hiện rõ lên gương mặt thầy và trò nơi đây. Mang trên vai trọng trách gánh con chữ đến với con em đồng bào dân tộc thiểu số, các thầy cô yên tâm nghiên cứu phương pháp dạy học mới để tạo sự hứng khởi trong học tập cho các em.

Để xóa nhòa khoảng cách giáo dục, ngoài những chính sách thiết thực xây mới trường học khang trang dành cho các con em đồng bào ở vùng sâu, vùng xa, từng địa phương có những chiến lược để mang con chữ từ miền xuôi lên miền ngược.

Bà Ngô Thị Thu Trang, Phó Trưởng Phòng Giáo dục-Đào tạo Thành phố Hạ Long cho biết, để nâng cao chất lượng giáo dục vùng cao, thành phố đã bố trí xe đưa đón giáo viên từ miền xuôi lên các địa bàn khó khăn công tác trong tuần.

“Chúng tôi biết nhiều giáo viên con nhỏ, việc phải lên vùng cao giảng dạy còn nhiều tâm tư. Trong khi đó, có điểm trường xa thành phố tới 40km, đường đèo núi đi cả ngày mới tới, cơ sở vật chất chưa tốt, hạ tầng giao thông dang dở, nên việc hỗ trợ có xe đưa đón các cô hàng tuần cũng phần nào giúp các cô giải tỏa được tâm lý khi nhận nhiệm vụ công tác tại đây”, bà Trang cho hay.

Bên cạnh đó, một số điểm trường cũng thực hiện dồn ghép học sinh về trung tâm đã được đầu tư cơ sở vật chất tốt để các em có điều kiện tiếp cận chất lượng giáo dục toàn diện nhất. Thành phố có sự hỗ trợ xe bus đưa đón các con hàng ngày, thúc đẩy phát triển giáo dục một cách rất nhân văn.

Nhờ những chính sách phù hợp với thực tiễn, đáp ứng nguyện vọng của đội ngũ cán bộ giảng dạy, nhiều chương trình, phương pháp giáo dục mới, nhiều kiến thức mới đã được thành phố đưa về vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Trong năm học 2022-2023, thành phố Hạ Long đã đầu tư 230 tỷ đồng xây mới, sửa sang trường lớp, đầu tư nâng cấp hệ thống vệ sinh trường học đạt tiêu chuẩn. Đến nay, toàn thành phố có 830 phòng học thông minh.

Đối với năm học 2023-2024, thành phố Hạ Long cũng đầu tư trên 40 tỷ đồng để sửa chữa 50 trường học và tập trung chủ yếu vào khu vực các xã vùng cao, 17 tỷ đồng để mua sắm cơ sở vật chất, đáp ứng kịp thời cho các trường học trước thềm năm học mới. Bên cạnh đó, thành phố Hạ Long có hai trường được đầu tư xây mới, gồm: Trường trung học cơ sở và trung học phổ thông Quảng La và Trường trung học phổ thông Ngô Quyền với gần 450 tỷ đồng.

Học sinh từ vùng đô thị đến miền núi đều được hưởng thụ thành quả của sự phát triển, được học trong môi trường tiên tiến hiện đại, do đó chất lượng giáo dục toàn diện của thành phố ngày càng phát triển. Thành phố luôn đạt chuẩn phổ cập mầm non cho trẻ 5 tuổi, học sinh hoàn thành chương trình tiểu học đạt 99,99%; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS đạt 99,98%. Đến hết tháng 8/2023, các trường thuộc thành phố có trên 2.700 giáo viên đạt chuẩn (94,6%), trong đó 781 giáo viên đạt trình độ trên chuẩn (khoảng 30%) và hiện có 124 giáo viên đang học nâng chuẩn.

Triệu Ngọc Linh, Lan Tuấn Bình… và hàng trăm em nhỏ trường Dân tộc nội trú huyện Ba Chẽ được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt của tỉnh Quảng Ninh với chi phí 80% mức lương tối thiểu hằng tháng theo quy định của Nhà nước (1.440.000 tiền ăn/cháu/tháng). Chính sách đầu tư cho giáo dục của tỉnh Quảng Ninh, được lan rộng ở nhiều cấp học với những hỗ trợ không phải địa phương nào cũng làm được.  Đặc biệt trong hai năm gần đây, tỉnh có chính sách miễn học phí với các con em ở độ tuổi tới trường.

Nuôi hai đứa con đang tuổi ăn học trong căn nhà thuê xập xệ chỉ rộng 20m2, chị Đỗ Thị Vân (thành phố Móng Cái) đã nhiều lần định cho con nghỉ học. “Nếu không được hỗ trợ 100% học phí, tiền chạy chợ bằng sạp rau của tôi chẳng đủ nuôi con ăn học”, chị Vân tâm sự.

Cũng như chị Vân, chị Nguyễn Thị Huyền (phường Cửa Ông, thành phố Cẩm Phả) có chồng nghỉ mất sức từ 5 năm trước, một mình gánh trên vai 3 con nhỏ, tiền học phí là một gánh nặng lớn. Nhiều lần, chị định cho con lớn học lớp 10 nghỉ học, theo mẹ chạy chợ có thêm tiền trang trải cuộc sống, nhưng thương con học giỏi, chị nấn ná. Trong lúc lấn cấn ấy, chị được nghe cô chủ nhiệm của con thông tin, trường sẽ miễn toàn bộ học phí cho con. “Tôi nghe mà mừng mừng tủi tủi”, chị Huyền rớm nước mắt nhớ lại.

Chính sách miễn học phí được xuất phát từ thực tiễn sau Covid-19, hàng nghìn gia đình bị ảnh hưởng nghiêm trọng về kinh tế. Gánh nặng học phí khiến cho nhiều con em công nhân, đặc biệt con em ở vùng sâu, vùng xa đối diện với tình trạng bỏ học.

Quyết không để cho con em trong tỉnh bị mù chữ, được phổ cập giáo dục, Quảng Ninh trở thành địa phương đi đầu cả nước hỗ trợ 100% học phí cho học sinh, trẻ mầm non ở các trường phổ thông công lập và ngoài công lập trong hai năm học liên tiếp. Đồng thời, tỉnh còn dành nguồn kinh phí trợ cấp đối với trẻ em đang học mầm non dân lập, tư thục, là con công nhân, người lao động làm việc tại khu công nghiệp.

Chính sách thưởng học sinh đoạt giải tại các kỳ thi, cuộc thi với mức thưởng cao nhất cả nước

Hai năm qua hưởng chính sách đặc biệt về giáo dục mũi nhọn, thành tích của trường Chuyên Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã có những bước nhảy vọt.

Cô Đỗ Thị Diệu Thúy, Hiệu trưởng trường Chuyên Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh cho biết, năm học 2022-2023, kết quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh đạt 205 giải (27 giải Nhất, 50 giải Nhì, 71 giải Ba, 57 giải Khuyến khích). Thi học sinh giỏi cấp quốc gia đạt 51 giải (3 giải nhất môn Vật, Hoá học, Sinh học; 12 giải Nhì, 16 giải Ba và 20 giải Khuyến khích). Trong đó, có 5 học sinh được tham dự vòng chọn đội tuyển dự thi Olympic khu vực và quốc tế thuộc các môn Toán, Sinh học, Vật lý, Hóa học. Về thi Khoa học Kỹ thuật, trường đạt 5 giải cấp tỉnh (3 giải Nhất, 2 giải Nhì) ; 2 giải nhì, 1 giải ba cấp quốc gia; Huy chương Bạc Cuộc thi Sáng chế quốc tế do Hàn Quốc tổ chức.

Nhiều năm qua dẫn các con “đánh chuông xứ người”, cô giáo Đặng Thị Cẩm Thơ (Trường THPT Đông Thành, Uông Bí, Quảng Ninh) bày tỏ hạnh phúc: “Điểm mạnh của giáo dục tỉnh chúng tôi là dành sự quan tâm đặc biệt tới giáo dục mũi nhọn với chính sách ưu đãi khích lệ thầy và trò cùng hăng say ôn luyện.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng có chính sách xây mới hiện đại các trường trung học phổ thông trọng điểm. Hai năm học liền, các em học sinh cấp phổ thông trở xuống được miễn học phí. Tỉnh cũng có nhiều chính sách tuyển dụng thu hút nhân tài nên nhiều lứa học sinh trưởng thành từ quê hương đều quay trở lại để tiếp tục cống hiến”.

Những năm gần đây, giáo dục STEM (chương trình trang bị kiến thức và kỹ năng tổng hợp liên quan đến lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học) được Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh tích cực đưa vào áp dụng trong các trường học.

Ở cấp trung học, giáo dục STEM đã được các địa phương trong tỉnh Quảng Ninh chủ động thực hiện từ nhiều năm nay, bằng nhiều hình thức, trải nghiệm thực tế hoặc tổ chức các câu lạc bộ, gắn hoạt động STEM vào các cuộc thi.

Đối với giáo dục tiểu học, Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Ninh đã có văn bản hướng dẫn thực hiện chính thức từ năm học 2022-2023; với cấp mầm non, một số trường đã bắt đầu đưa bài học STEM vào hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ.

Theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Thúy, để thực hiện hội nhập sâu rộng theo mục tiêu của tỉnh, với mục tiêu đưa các chỉ tiêu trong lĩnh vực giáo dục đứng vào top đầu toàn quốc sánh kịp với sự phát triển kinh tế của tỉnh dự kiến đến năm 2030, tỉnh sẽ thành lập thêm 78 trường tư thụ. Sở tiếp tục phối hợp các đơn vị sắp xếp lại quy mô trường, lớp để bảo đảm cơ sở vật chất tốt nhất cho các em, tăng hiệu quả trong chuyên môn và quản lý.

“Mục tiêu trong năm học tới đây, giáo dục Quảng Ninh sẽ xây dựng các trường phổ thông công lập theo tiêu chí chất lượng cao; trong đó đầu tư, xây dựng 22 trường phổ thông chất lượng cao theo đúng tiến độ đã được tỉnh phê duyệt; rà soát, hoàn thành việc xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia theo lộ trình, thúc đẩy hơn nữa phát triển giáo dục mũi nhọn”, bà Nguyễn Thị Thúy cho hay.

Năm học 2022-2023, toàn tỉnh có 642 cơ sở giáo dục (mầm non: 223, tiểu học: 157, trung học cơ sở: 188, trung học phổ thông: 60, giáo dục thường xuyên: 14), trong đó, có 58 cơ sở giáo dục tư thục (mầm non: 32, tiểu học: 1, trung học cơ sở: 1, trung học phổ thông: 24) với 353.500 trẻ mầm non, học sinh phổ thông và 10.221 học viên giáo dục thường xuyên (trong đó công lập: 310.054, tư thục: 43.446).

Hân hoan cùng thầy cô và học trò chuẩn bị chuyển về trụ sở trường mới tại phường Hà Khánh - một trong những trường công lập được đầu tư xây mới chất lượng cao với vốn đầu tư 147,7 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh hỗ trợ có mục tiêu cho ngân sách thành phố Hạ Long, Phó Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông Ngô Quyền (thành phố Hạ Long) - cô Mai Thùy Dương tự hào nói: “Từ chính sách quan tâm của tỉnh, trường chúng tôi rất ưu tiên đầu tư cho giáo dục, tạo cơ hội cho học sinh được tham gia nhiều cuộc thi mới mà trước đây các em chưa từng nghĩ có khả năng tham gia. Đặc biệt, chính sách khen thưởng học sinh của tỉnh giúp cho các em có thêm nhiều động lực trong học tập. Năm nay, trường chúng tôi được hoàn toàn xây mới, chuyển từ vị trí trên đồi xuống mặt bằng rộng gấp 3 lần, được đầu tư thiết bị dạy học hiện đại, chúng tôi vô cùng hạnh phúc và càng phải phấn đấu tích cực đổi mới phương pháp dạy và học, mang lại niềm vui đến trường mỗi ngày cho các em”.

Những cô giáo như Mai Thùy Dương, Đặng Thị Cẩm Thơ... sau khi tốt nghiệp Đại học Sư Phạm đã cùng lựa chọn về quê để lập nghiệp từ 20 năm trước và tự hào vì thấy sự thay đổi ngày càng bài bản của ngành giáo dục tỉnh nhà. Tận tâm với học trò và luôn đặt ra những mục tiêu phấn đấu theo từng năm, họ và các đồng nghiệp trong ngành giáo dục đang trao truyền kiến thức và tình yêu quê hương với nhiều thế hệ học sinh để hun đúc các em tâm huyết trở về góp phần sức nhỏ bé xây dựng mảnh đất mỏ ngày càng giàu mạnh.

Nhiều cô bé, cậu bé như Triệu Ngọc Linh ở Trường phổ thông dân tộc nội trú Ba Chẽ cũng sẽ là thế hệ nối tiếp như vậy, không giấu mơ trở thành những thầy, cô đứng trên bục giảng, mang lại kiến thức để giúp bà con dân tộc xóa mù chữ, biết cách làm kinh tế ngay trên mảnh đất của mình.

Ngày xuất bản: 10/2023
Thực hiện theo Hợp đồng số 04/2023/HĐHTTT/STTTT-BND