Trình Quốc hội dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)

Hồ sơ Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã được hoàn thiện và trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV vào ngày 2/11/2023.

Dự án Luật được kết cấu gồm 10 chương và 136 điều, tăng 1 chương và 11 điều so với Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) lần này đã bám sát năm chính sách được Quốc hội thông qua. Đó là: Xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng, linh hoạt; mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội; mở rộng diện bao phủ đối tượng thụ hưởng bảo hiểm xã hội (lương hưu, bảo hiểm xã hội hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội); bổ sung nội dung quy định quản lý thu, đóng bảo hiểm xã hội; đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư Quỹ Bảo hiểm xã hội theo nguyên tắc an toàn, bền vững, hiệu quả.

Trên cơ sở các chính sách trên, dự thảo Luật cụ thể hóa quy định 11 nội dung lớn.
Cụ thể là: (1) Bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng; (2) Mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc; (3) Bổ sung quyền lợi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn; (4) Bổ sung chế độ thai sản vào chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện; (5) Giảm điều kiện về số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để được hưởng lương hưu hằng tháng từ 20 năm xuống 15 năm nhằm gia tăng số người được hưởng lương hưu; (6) Sửa đổi quy định hưởng bảo hiểm xã hội một lần; (7) Bổ sung quy định quản lý thu, đóng bảo hiểm xã hội nhằm xử lý tình trạng trốn đóng bảo hiểm xã hội; (8) Sửa đổi căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; (9) Sửa đổi các quy định gắn với tiền lương khu vực nhà nước phù hợp với định hướng của Nghị quyết số 27-NQ/TW; (10) Sửa đổi, bổ sung về đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư Quỹ Bảo hiểm xã hội theo nguyên tắc an toàn, bền vững, hiệu quả; (11) Về chi phí quản lý bảo hiểm xã hội.

Cũng trong năm 2023, hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Việc làm (sửa đổi) cũng đã được gửi Chính phủ trình Quốc hội đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024.

Phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật Việc làm tập trung vào một số nội dung chính. Đáng quan tâm như: Chính sách hỗ trợ tạo việc làm; đăng ký lao động (bổ sung); hệ thống thông tin thị trường lao động (đổi tên); phát triển kỹ năng nghề (bổ sung) và đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia; tổ chức, hoạt động dịch vụ việc làm; bảo hiểm thất nghiệp; quản lý nhà nước về việc làm đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung.

Các nội dung đề xuất sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật Việc làm tập trung vào bốn nhóm vấn đề. Cụ thể là: Quản trị thị trường lao động linh hoạt, hiệu quả, hiện đại, bền vững và hội nhập; hoàn thiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp bảo hiểm thất nghiệp là công cụ quản trị thị trường lao động; phát triển kỹ năng nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; thúc đẩy tạo việc làm theo hướng bền vững.

Đề án 06 và những thay đổi “bước ngoặt” trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội

Ngày 6/1/2022, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 06/QĐ-TTg phê duyệt “Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030” (gọi tắt là Đề án 06).

Đề án 06 là đề án quan trọng, đột phá để thực hiện việc xây dựng chính phủ số, tạo ra nhiều tiện ích, dịch vụ, mang lại lợi ích thiết thực, phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn, hiệu quả hơn, đây chính là thước đo hiệu quả nhất cho quá trình chuyển đổi số của một tổ chức.

Qua 2 năm triển khai, Đề án đã mang lại những kết quả tích cực bước đầu, làm tiền đề cho việc triển khai nhiệm vụ cho các năm tiếp theo.

Cùng với cả hệ thống chính trị, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã nỗ lực, cố gắng, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 và các chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ và Tổ công tác của Chính phủ triển khai Đề án 06.

Trong 2 năm 2022 và 2023 triển khai Đề án 06, Bảo hiểm xã hội Việt Nam được giao thực hiện 32 nhiệm vụ. Cơ quan này đã hoàn thành 24 nhiệm vụ, không có nhiệm vụ chưa hoàn thành quá hạn. Tổng số nhiệm vụ thực hiện thường xuyên và đang thực hiện trong hạn là 8 nhiệm vụ.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đã ban hành 152 văn bản, gồm: Nghị quyết, Chương trình hành động, Kế hoạch và các văn bản tổ chức triển khai, các quyết định ban hành quy trình nghiệp vụ, dịch vụ công trực tuyến.

Kết quả phối hợp của Bảo hiểm xã hội Việt Nam với các bộ, ngành, địa phương:

- Đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong Cơ sở dữ liệu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quản lý, trong đó có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, chiếm 97% tổng số người tham gia.

- 100% cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng căn cước công dân gắn chip (đáp ứng yêu cầu tra cứu thông tin thẻ bảo hiểm y tế bằng số định danh cá nhân/căn cước công dân), với hơn 55 triệu lượt tra cứu thông tin thành công phục vụ làm thủ tục khám, chữa bệnh.

Cùng với đó, cơ quan này cũng chủ động, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đạt nhiều kết quả nổi bật. Có thể kể tới như:

Hệ thống của Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã xác thực hơn 95 triệu thông tin nhân khẩu trong Cơ sở dữ liệu do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quản lý, trong đó có khoảng 86,6 triệu người đang tham gia, thụ hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, chiếm 97% tổng số người tham gia.

100% cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế đã triển khai khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế bằng căn cước công dân gắn chip (đáp ứng yêu cầu tra cứu thông tin thẻ bảo hiểm y tế bằng số định danh cá nhân/căn cước công dân), với hơn 55 triệu lượt tra cứu thông tin thẻ bảo hiểm y tế bằng số định danh cá nhân/căn cước công dân thành công phục vụ làm thủ tục khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Tiếp theo là nỗ lực triển khai tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Đó là: Tích hợp tính giảm trừ mức đóng trong gia hạn thẻ bảo hiểm y tế theo hộ gia đình; Liên thông đăng ký khai sinh - đăng ký thường trú - cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi; Liên thông đăng ký khai tử - Xóa đăng ký thường trú - Hỗ trợ chi phí mai táng, Trợ cấp mai táng; Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp; Đăng ký tham gia đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện; Đăng ký đóng, cấp thẻ bảo hiểm y tế đối với người chỉ tham gia bảo hiểm y tế.

Thêm vào đó, ứng dụng công nghệ xác thực sinh trắc dựa trên thông tin sinh trắc được tích hợp trên căn cước công dân gắn chíp và trên dữ liệu của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và bộ phận “Một cửa” của bảo hiểm xã hội các địa phương đã được triển khai.

Đẩy mạnh chi trả các chế độ bảo hiểm không dùng tiền mặt; Tích hợp sổ bảo hiểm xã hội trên ứng dụng VNeID; tích hợp tài khoản VNeID với VssID; triển khai sổ sức khỏe điện tử; liên thông dữ liệu khám sức khỏe lái xe, giấy chứng sinh, giấy báo tử…

Những kết quả đạt được trong triển khai Đề án 06 đã mang lại những thay đổi mang tính “bước ngoặt” trong mọi hoạt động của ngành. Từ đó, góp phần kiến tạo và xây dựng ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam số, theo đúng định hướng về chính phủ số, đáp ứng yêu cầu bảo đảm an sinh xã hội quốc gia, giúp giảm thời gian, chi phí cho tổ chức, cá nhân khi giao dịch với cơ quan bảo hiểm xã hội; các bộ, ngành, địa phương cũng được hưởng lợi từ việc kết nối, khai thác, chia sẻ dữ liệu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm; nâng cao tính chính xác và năng lực quản lý dựa trên dữ liệu; tạo điều kiện tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trên môi trường điện tử.

Công tác này cũng giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, bảo đảm tốt hơn quyền lợi của người dân. Đây cũng là tiền đề và động lực để ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam tiếp tục triển khai thành công các nhiệm vụ được giao trong thời gian tới.

Ngày xuất bản: 28/12/2023
NHÓM PHÓNG VIÊN