Vaccine
chiến lược mũi nhọn
của nước Mỹ
Chuyên đề Chiến lược chống dịch Covid-19 nào đối phó “bão Delta"? cung cấp góc nhìn đa chiều về sự điều chỉnh, thay đổi chiến lược chống dịch trên thế giới, ngay cả ở những nơi từng là “hình mẫu” trong giai đoạn đầu.
Cuối tháng 7 vừa qua, truyền thông Mỹ đã trích dẫn một báo cáo nội bộ của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cùng với thông điệp: “Cuộc chiến đã thay đổi” do biến thể Delta.
Hồi chuông báo động của CDC chính thức đánh dấu giai đoạn mới trong cuộc chiến đẩy lùi Covid-19 tại Mỹ, quốc gia chịu tác động nặng nề nhất của một đại dịch chưa có tiền lệ.
Biến thể “thống trị” hệ thống y tế Mỹ
Chỉ trong thời gian ngắn, Delta nhanh chóng “thống trị” toàn cầu và trở thành biến thể chủ đạo tại Mỹ. “Biến thể đáng quan ngại” này là một trong những nguyên nhân chính khiến số ca tử vong và nhập viện tại Mỹ tăng vọt sau một vài tháng dịch bệnh có tín hiệu tích cực.
Theo Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh (HHS), ngày 14/1/2021, Mỹ ghi nhận kỷ lục về số ca nhập viện (hơn 142.000 trường hợp) kể từ khi đại dịch bùng phát. Sau khi chiến dịch tiêm chủng được đẩy mạnh và mở rộng vào đầu năm 2021, tỷ lệ nhập viện đã giảm về mức 16.000 ca/ngày vào cuối tháng 6.
Nhân viên y tế đưa bệnh nhân cấp cứu tại Bệnh viện St. Joseph, bang Florida, Mỹ, ngày 3/8. (Ảnh: Reuters)
Nhân viên y tế đưa bệnh nhân cấp cứu tại Bệnh viện St. Joseph, bang Florida, Mỹ, ngày 3/8. (Ảnh: Reuters)
Tuy nhiên, con số này bất ngờ tăng trở lại trong tháng 7, khi Delta trở thành biến thể chủ đạo tại Mỹ và biến khu vực phía nam thành tâm dịch trong nước. Với khả năng lây nhiễm cao hơn hai lần so với các biến thể xuất hiện trước, biến thể Delta có thể kéo theo làn sóng chết chóc và nhập viện kỷ lục, đặc biệt là tại khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp.
Ngày 27/8, CDC cho biết, số người mắc Covid-19 phải nhập viện đã tăng gấp hai lần trong tháng qua. Trung bình cứ mỗi giờ trôi qua lại có 500 người mắc Covid-19 nhập viện. Đáng chú ý, trẻ em đang chiếm khoảng 2,3% ca nhập viện do Covid-19 trên toàn nước Mỹ.
Theo dữ liệu của các trang thống kê, số ca mắc mới và tử vong tính theo ngày của Mỹ vẫn đang ở tốp đầu, thậm chí cao nhất thế giới.
Đại dịch này đang trở thành đại dịch của những người chưa tiêm vaccine (ngừa Covid-19).
Cách tiếp cận mới
CDC cho rằng, sự lây lan nguy hiểm của Delta đòi hỏi nhà chức trách Mỹ cần có cách tiếp cận mới nhằm giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về mối đe dọa từ biến thể này. Trong đó, vaccine là mũi nhọn chiến lược nhằm vào kẻ thù vô hình Covid-19.
Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ, ông Joe Biden đã nhiều lần khẳng định rằng đẩy lùi đại dịch Covid-19 sẽ là một trong những ưu tiên trong nhiệm kỳ của ông. Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1/2021 đến nay, Tổng thống Biden luôn đặt nhiệm vụ kiểm soát đại dịch lên trên hết và kiên trì theo đuổi kế hoạch gồm bảy nội dung chính:
• Bảo đảm tất cả người dân Mỹ đều được tiếp cận xét nghiệm thường xuyên, đáng tin cậy và miễn phí
• Khắc phục các vấn đề liên quan đến thiết bị bảo hộ cá nhân
• Đưa ra hướng dẫn rõ ràng, nhất quán, dựa trên bằng chứng về cách các cộng đồng nên ứng phó với đại dịch; cung cấp các nguồn lực cho trường học, doanh nghiệp nhỏ và các gia đình vượt qua đại dịch
• Lên kế hoạch phân bổ thuốc điều trị và vaccine một cách hiệu quả, công bằng
• Bảo vệ người cao tuổi và những người có nguy cơ lây nhiễm cao
• Xây dựng lại và mở rộng hệ thống phòng thủ nhằm dự đoán, ngăn chặn và làm giảm các mối đe dọa từ đại dịch
• Thực hiện quy định đeo khẩu trang trên phạm vi toàn quốc thông qua làm việc với các thống đốc, thị trưởng; đồng thời hối thúc người dân làm điều mà họ có thể làm tốt nhất: đó là tiến lên trong thời gian xảy ra khủng hoảng.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Mỹ Joe Biden. (Ảnh: Reuters)
Siết chặt quy định bắt buộc tiêm chủng
Để tăng khả năng bảo vệ lên mức cao nhất trước biến thể Delta và ngăn chặn nguy cơ lây lan virus, trong tài liệu mới cập nhật cuối tháng 7 vừa qua, CDC khuyến cáo người dân nên tiêm vaccine sớm nhất có thể và đeo khẩu trang khi ở trong không gian kín tại khu vực có tỷ lệ lây nhiễm cao.
HHS thông báo sẽ yêu cầu hơn 25.000 nhân viên y tế, trong đó có các nhà thầu và tình nguyện viên, tiêm vaccine ngừa Covid-19. Quy định của Bộ này thậm chí còn nghiêm ngặt hơn quy định do Tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo hồi tháng trước. Nhân viên của HHS sẽ không được lựa chọn giữa việc tiêm chủng và xét nghiệm thường xuyên.
Tiêm vaccine tại bang Florida, Mỹ, ngày 6/8. (Ảnh: Reuters)
Tiêm vaccine tại bang Florida, Mỹ, ngày 6/8. (Ảnh: Reuters)
Trong khi đó, Hiệp hội Giáo dục quốc gia Mỹ, hiệp hội giáo viên lớn nhất nước Mỹ, ngày 12/8, bày tỏ ủng hộ các chính sách yêu cầu tất cả giáo viên phải tiêm vaccine ngừa Covid-19 hoặc thường xuyên nộp kết quả xét nghiệm Covid-19.
Đến nay đã có khoảng 800 trường đại học tại Mỹ thông qua quy định bắt buộc tiêm vaccine ngừa Covid-19.
Mới đây, Lầu năm góc thông báo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã ban hành bản ghi nhớ yêu cầu tất cả nhân viên bộ này phải tiêm vaccine ngừa Covid-19.
Cụ thể, lãnh đạo các đơn vị trong Bộ Quốc phòng cần lập tức khởi động tiêm vaccine cho tất cả thành viên thuộc các lực lượng vũ trang dưới sự quản lý của Bộ này đang làm nhiệm vụ hoặc thuộc Lực lượng Dự bị, bao gồm Vệ binh Quốc gia, những người chưa được tiêm chủng đầy đủ.
Công tác tiêm chủng sẽ chỉ sử dụng các loại vaccine ngừa Covid-19 đã được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép đầy đủ.
Nền kinh tế của chúng ta đang phục hồi, và chúng ta còn nhiều việc cần làm. Chúng ta phải đánh bại chủng virus này. Hãy tiêm vaccine.
Đầu tháng 8/2021, New York đã trở thành thành phố lớn đầu tiên của nước Mỹ yêu cầu những người tới các nhà hàng, phòng tập thể hình và nhiều cơ sở kinh doanh khác phải có giấy chứng nhận đã tiêm vaccine ngừa Covid-19.
Truyền thông Mỹ đưa tin chính quyền của ông Biden đang xây dựng kế hoạch yêu cầu gần như toàn bộ người nước ngoài tới Mỹ đều phải tiêm đủ liều vaccine ngừa Covid-19. Hiện, Nhà trắng chưa sẵn sàng dỡ bỏ mọi biện pháp hạn chế do sự nguy hiểm khó lường của biến thể Delta.
Bảo vệ hệ thống trường học và thanh thiếu niên
Cùng với nỗ lực thúc đẩy tỷ lệ tiêm chủng trong nhóm người cao tuổi và người có nguy cơ lây nhiễm cao, Mỹ đang đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng cho thanh thiếu niên khi năm học mới chuẩn bị diễn ra.
Nhà trắng ngày 27/8 cho biết, 50% thanh thiếu niên từ 12 đến 17 tuổi đã được tiêm ít nhất một liều vaccine và nhóm tuổi này đang có tỷ lệ tiêm chủng tăng nhanh nhất.
Cô giáo và học sinh tham dự buổi định hướng tại Trường tiểu học Blue Lick tại bang Kentucky, ngày 9/8. (Ảnh: Reuters)
Cô giáo và học sinh tham dự buổi định hướng tại Trường tiểu học Blue Lick tại bang Kentucky, ngày 9/8. (Ảnh: Reuters)
Theo quy định tại Mỹ, trẻ em dưới 12 tuổi hiện chưa đủ điều kiện để tiêm vaccine ngừa Covid-19. Giới chức nước này hy vọng sẽ cấp phép tiêm vaccine của Pfizer cho trẻ nhỏ vào mùa thu tới.
Trong một nỗ lực khác nhằm bảo vệ hệ thống giáo dục, CDC mới đây đã cung cấp bộ kit giúp các trường học tiến hành sàng lọc và xét nghiệm để ngăn ngừa nguy cơ dịch bệnh lây lan. Tuy nhiên, một số trường học đã không lựa chọn làm theo khuyến cáo của CDC.
Giám đốc Walensky kêu gọi các nhà trường và các bậc phụ huynh hãy hành động đúng đắn để bảo vệ những đứa trẻ mà họ có trách nhiệm chăm sóc.
Tiêm mũi vaccine thứ ba
Giữa tháng 8/2021, giới chức y tế Mỹ đã công bố kế hoạch tiêm mũi vaccine thứ ba cho những người trưởng thành đã tiêm đủ hai mũi, bắt đầu từ ngày 20/9 tới.
Chương trình tiêm chủng tăng cường được đưa ra trong bối cảnh vẫn còn hàng triệu người Mỹ chưa tiêm mũi đầu tiên và hàng triệu người khác trên thế giới đang chờ đợi cơ hội tiêm chủng.
Một điểm tiêm chủng lưu động tại TP Detroit, bang Michigan, Mỹ, ngày 21/8. (Ảnh: Reuters)
Một điểm tiêm chủng lưu động tại TP Detroit, bang Michigan, Mỹ, ngày 21/8. (Ảnh: Reuters)
Giới chức y tế Mỹ đã bảo vệ kế hoạch tiêm mũi thứ ba của Chính phủ và khẳng định vẫn hỗ trợ hàng triệu liều vaccine cho thế giới.
Giám đốc CDC cho rằng, các dữ liệu cho thấy cần tăng cường khả năng bảo vệ khi biến thể Delta lây lan nhanh, mạnh và hiệu quả của vaccine giảm dần theo thời gian.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông và phu nhân sẽ tiêm mũi thứ ba để tăng khả năng miễn dịch.
Tiến sĩ Anthony Fauci, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ, cho rằng việc FDA cấp phép hoàn toàn cho vaccine Pfizer-BioNTech sẽ giúp giải tỏa một phần tâm lý do dự tiêm vaccine của người Mỹ, qua đó khuyến khích nhiều người đi tiêm chủng hơn. Ông cũng để ngỏ khả năng vaccine của Moderna có thể được cấp phép hoàn toàn trong vài tuần tới.
Mới đây, ông Fauci đưa ra dự báo Mỹ có thể kiểm soát đại dịch và quay lại trạng thái bình thường vào mùa xuân năm 2022 nếu đông đảo người dân lựa chọn tiêm chủng. Song ông cũng lưu ý không có gì bảo đảm điều đó sẽ xảy ra bởi vì mọi việc “phụ thuộc vào các bạn”.
Tổ chức sản xuất: VIỆT ANH
Thực hiện: HOÀNG HÀ, HỒNG VÂN, ĐỨC DUY, ĐĂNG PHI, PHAN ANH
Ảnh: Reuters
Nguồn tin và dữ liệu: Reuters, CDC, Whitehouse.gov
Built with Shorthand