Phóng viên: Tính tới thời điểm hiện tại, công tác chuẩn bị cho Lễ Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ của tỉnh Điện Biên đã được thực hiện thế nào, thưa đồng chí?

Đồng chí Trần Quốc Cường: Thực hiện Đề án kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ đã được Ban Bí thư Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương kỷ niệm các ngày lễ lớn 3 năm 2023-2025 phê duyệt, tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các bộ, ngành liên quan khẩn trương thực hiện các nội dung của Đề án, bao gồm:

Thứ nhất, sửa chữa, chỉnh trang các di tích lịch sử chiến trường Điện Biên Phủ; sửa chữa, nâng cấp các nghĩa trang liệt sĩ, hoàn thành Đền thờ Anh hùng Liệt sĩ tại Chiến trường Điện Biên Phủ, những nơi tưởng nhớ các chiến sĩ bộ đội, thanh niên xung phong và cả người dân đã hy sinh; chỉnh trang các tuyến đường phục vụ cho lễ diễu binh, diễu hành và các hoạt động kỷ niệm.

Thứ hai, xây dựng và phối hợp huấn luyện, chuẩn bị các lễ: lễ dâng hương Đền thờ các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trên chiến trường Điện Biên Phủ, lễ dâng hương tại Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia A1. Tập luyện, hợp luyện để chuẩn bị cho lễ diễu binh, diễu hành tại Quảng trường Điện Biên Phủ.

Đặc biệt, Bộ Quốc phòng quyết định Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ có tổ chức bắn pháo lễ và có tốp máy bay trực thăng tham gia diễu hành, diễu binh qua Quảng trường, với ý nghĩa khẳng định: 70 năm trước bầu trời do quân Pháp chiếm giữ, nhưng bây giờ bầu trời Điện Biên Phủ là của chúng ta.

Phóng viên: Theo thống kê, hiện nay toàn tỉnh Điện Biên chỉ còn khoảng 140 chiến sĩ Điện Biên Phủ còn sống. Tỉnh Điện Biên đã có những chính sách tri ân cụ thể như thế nào đối với nhóm đặc biệt này, thưa đồng chí?

Đồng chí Trần Quốc Cường: 70 năm trôi qua, các chiến sĩ Điện Biên Phủ, thanh niên xung phong và dân công hỏa tuyến cứ ngày một ít đi. Cho đến ngày hôm nay, tại tỉnh Điện Biên chỉ còn 140 chiến sĩ Điện Biên Phủ và 9 thanh niên xung phong trực tiếp tham gia chiến dịch còn đang sinh sống đều đã trên dưới 90 tuổi. Rất may mắn, vẫn còn nhiều chiến sĩ Điện Biên Phủ còn mạnh khỏe, tham dự được một số sự kiện.

Cần khẳng định, việc tri ân các chiến sĩ Điện Biên Phủ không phải việc làm của một ngày, một đợt mà cần diễn ra thường xuyên, cả giai đoạn. Thời gian qua, tỉnh Điện Biên đã thực hiện đầy đủ chính sách đối với người có công, cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong, tổ chức thăm hỏi thường xuyên. Nhất là trong những dịp lễ, Tết, lãnh đạo tỉnh, cấp cao nhất, các đồng chí trong Thường trực, Ban Thường vụ, Ban Chấp hành của Tỉnh ủy, và lãnh đạo tỉnh, huyện, xã đều tổ chức đến thăm hỏi, động viên, tìm hiểu tình hình sức khỏe, điều kiện sống của các cụ, cũng như công ăn việc làm của con, cháu các cụ.

Những chiến sĩ Điện Biên Phủ nơi ở chưa ổn định, tỉnh có chính sách bảo đảm nơi ở ổn định. Có những trường hợp do thay đổi nơi ở, con cháu các cụ chưa có công ăn việc làm, tỉnh yêu cầu địa phương phải bố trí ngay. Con cháu các cụ có công ăn việc làm thì mới có điều kiện để chăm sóc các cụ. Ngoài ra, tỉnh cũng thường xuyên tổ chức các đợt khám sức khỏe đối với các chiến sĩ Điện Biên Phủ, cựu thanh niên xung phong hiện đang sinh sống tại thành phố Điện Biên Phủ và các địa phương.

Phóng viên: Thưa đồng chí, sau chiến dịch Điện Biên Phủ, rất nhiều cán bộ, chiến sĩ đã ở lại theo lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp để xây dựng cho Điện Biên phát triển như ngày hôm nay. Đồng chí đánh giá thế nào về vai trò của các cựu chiến binh trong việc phát triển kinh tế Điện Biên từ 70 năm trước đến hiện nay?

Đồng chí Trần Quốc Cường: Không chỉ lập chiến công tại chiến trường để góp phần làm nên chiến thắng lẫy lừng Điện Biên Phủ, sau khi chiến dịch kết thúc, thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, rất nhiều chiến sĩ Điện Biên Phủ đã chuyển sang tham gia làm lãnh đạo, chỉ đạo, làm công nhân của các nông trường, các hợp tác xã; góp phần quan trọng trong việc xây dựng nên tỉnh Điện Biên như hôm nay.

Có thể kể đến nhiều di sản của các chiến sĩ Điện Biên Phủ trên mặt trận sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội như thương hiệu cà-phê Mường Ảng, gạo Sén Cù. Hiện tại, tỉnh đã có trên 3.000ha cà-phê nổi tiếng. Đấy là công sức của nhiều chiến sĩ Điện Biên Phủ từ những năm 1960 để lại. Rồi các hợp tác xã, các tổ sản xuất trồng lúa, cánh đồng Mường Thanh cũng là thành quả lao động của các chiến sĩ Điện Biên Phủ từ bộ đội chuyển sang làm công nhân công trường, nông dân tại các hợp tác xã, tổ sản xuất. Đặc biệt, ngày nay, các cụ vẫn luôn động viên con, cháu hăng hái lao động để đóng góp xây dựng Điện Biên ngày một giàu đẹp hơn.