Sau 1 năm đi vào hoạt động, hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã ghi nhận gần 1.150 mã trái phiếu của hơn 300 doanh nghiệp với tổng giá trị đăng ký giao dịch đạt hơn 830 nghìn tỷ đồng. Hệ thống thành viên giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cũng phát triển nhanh chóng từ 8 thành viên tại ngày khai trương thị trường, đến nay, hệ thống đã có 48 thành viên, góp phần ổn định thị trường tài chính sau nhiều biến cố từ các vụ Vạn Thịnh Phát, Tân Hoàng Minh…
Đa dạng hóa thị trường tài chính
Dưới sự chỉ đạo sát sao và quyết liệt của lãnh đạo Bộ Tài chính, Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cùng sự phối hợp tích cực, hiệu quả của Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC), Vietcombank, các đơn vị thành viên, sau 9 tháng chuẩn bị, ngày 19/7/2023, hệ thống giao dịch tập trung trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã chính thức khai trương vận hành tại HNX. Mặc dù chuẩn bị trong thời gian ngắn, song hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã khai trương, vận hành đúng quy định theo Nghị định 65/2022/NĐ-CP và chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính.
Sau 1 năm đi vào hoạt động, hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được vận hành an toàn, thông suốt, quy mô thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã có sự phát triển mạnh mẽ, cùng với đó là sự cải thiện tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên thị trường sơ cấp.
Thủ tướng Lê Minh Khái và các đại biểu bấm nút chính thức vận hành hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ ngày 19/7/2023. (Ảnh: HNX)
Thủ tướng Lê Minh Khái và các đại biểu bấm nút chính thức vận hành hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ ngày 19/7/2023. (Ảnh: HNX)
Ông Nguyễn Duy Thịnh, Chủ tịch Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết, xây dựng và phát triển thị trường chứng khoán nói chung và thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói riêng là chủ trương lớn, nhất quán, đúng đắn của Đảng, Nhà nước, Chính phủ.
Trong đó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp được đánh giá có vai trò quan trọng trong nền kinh tế, là kênh huy động vốn hiệu quả trong trung, dài hạn đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, đồng thời góp phần đa dạng hóa thị trường tài chính, bảo đảm hài hòa, cân đối cơ cấu thị trường vốn…
Chủ tịch HNX chia sẻ: “Trên tinh thần luôn cầu thị, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hơn nữa thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, chúng tôi tin rằng, cùng với sự chỉ đạo và ủng hộ của lãnh đạo Bộ Tài chính, sự nỗ lực của UBCKNN, HNX, VSDC, Vietcombank, các đơn vị thành viên, các tổ chức phát hành... thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ ngày càng phát triển ổn định, an toàn, bền vững hơn nữa, phát huy hiệu quả vai trò là một kênh huy động vốn trung, dài hạn cho doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung”.
Như vậy, Chỉ đạo của Chính phủ và Bộ tài chính là khai trương thị trường giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nhằm mục đích tăng thanh khoản thị trường và tăng minh bạch của thị trường đã đạt được.
Ở khía cạnh thanh khoản, giá trị giao dịch bình quân mỗi phiên đạt được khoảng 4.100 tỷ/phiên (tính từ đầu năm 2024 đến nay), 3.700 tỷ /phiên (tính từ 19/7/23-19/7/24).
Ở khía cạnh minh bạch thị trường, giờ đây nhà đầu tư có thêm thông tin để ra quyết định đầu tư, nhà quản lý có thêm thông tin để quản lý thị trường, Bộ Tài chính, Chính phủ có thêm thông tin để hoạch định, hoàn thiện chính sách phát triển và quản lý thị trường, ông Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh.
Cùng với sự chỉ đạo và ủng hộ của lãnh đạo Bộ Tài chính, sự nỗ lực của UBCKNN, HNX, VSDC, Vietcombank, các đơn vị thành viên, các tổ chức phát hành... thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ ngày càng phát triển ổn định, an toàn, bền vững hơn nữa, phát huy hiệu quả vai trò là một kênh huy động vốn trung, dài hạn cho doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung.
Báo cáo về tình hình niêm yết, giao dịch, đăng ký, lưu ký và thanh toán trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sau 1 năm vận hành của đại diện các Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam; Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chỉ ra rằng, công tác phối hợp, trao đổi thông tin, kết nối hệ thống để vận hành thị trường trái phiếu riêng lẻ giữa VSDC, HNX, Vietcombank và thành viên lưu ký đã được thực hiện nhịp nhàng, hiệu quả, bảo đảm an toàn, thông suốt.
Đại diện HNX, bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc HNX cho biết, tại thời điểm khai trương, thị trường có 19 mã trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ của 3 tổ chức phát hành đăng ký giao dịch với tổng giá trị đăng ký giao dịch 9.060 tỷ đồng.
Sau 1 năm đã tiếp nhận hồ sơ và đưa vào giao dịch trên hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là 1.146 mã trái phiếu của 301 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch đạt gần 832.189,4 tỷ đồng. Giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bình quân đạt 3.704,5 tỷ đồng/phiên - tăng gần 15 lần so tháng khai trương.
Sau 1 năm đã tiếp nhận hồ sơ và đưa vào giao dịch trên hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là 1.146 mã trái phiếu của 301 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch đạt gần 832.189,4 tỷ đồng. Hệ thống thành viên giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cũng phát triển nhanh chóng từ 8 thành viên tại ngày khai trương thị trường, đến nay, hệ thống đã có 48 thành viên.
Đặc biệt, thanh khoản trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được cải thiện rõ rệt, giá trị giao dịch bình quân trong 1 tháng đầu tiên khai trương thị trường đạt 250,6 tỷ đồng/phiên. Sau 1 năm giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bình quân đạt 3.704,5 tỷ đồng/phiên - tăng gần 15 lần so tháng khai trương, tập trung chủ yếu vào nhà đầu tư là các tổ chức tín dụng (38,3%), công ty chứng khoán (gần 32%).
Mặt khác, thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thứ cấp phát triển cũng tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp huy động vốn trên thị trường sơ cấp, góp phần thúc đẩy thị trường sơ cấp trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát triển lành mạnh và bền vững hơn. Tại thị trường trong nước, từ ngày 19/7/2023 đến ngày 19/7/2024, có 167 đợt phát hành thành công với giá trị 393.892,6 tỷ đồng.
Ông Dương Ngọc Tuấn, Phó Tổng Giám đốc VSDC tham luận tại Hội nghị trình bày tham luận tại Hội nghị Tổng kết 1 năm vận hành Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (19/7/2023-19/7/2024).
Ông Dương Ngọc Tuấn, Phó Tổng Giám đốc VSDC tham luận tại Hội nghị trình bày tham luận tại Hội nghị Tổng kết 1 năm vận hành Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (19/7/2023-19/7/2024).
Ông Dương Ngọc Tuấn, Phó Tổng Giám đốc VSDC cho biết thêm, tính đến cuối tháng 9, số lượng tài khoản nhà đầu tư 190.826 tài khoản, trong đó có 190.034 tài khoản nhà đầu tư cá nhân. Giá trị thanh toán đạt trên 3.000 tỷ đồng/ngày, trong đó, ngày 11/6/2024 có giá trị thanh toán lớn nhất là hơn 10,4 nghìn đồng.
Trong năm đầu vận hành, VSDC đã thực hiện đăng ký lần đầu hơn 1,47 tỷ trái phiếu, tương đương với gần 900 nghìn tỷ đồng; thực hiện quyền 1.400 mã/đợt trái phiếu, tương đương gần 96,5 nghìn tỷ đồng. Nhìn chung, tuy số lượng hồ sơ đăng ký lần đầu và thực hiện quyền trái phiếu riêng lẻ thời gian đầu triển khai lớn, nhưng VSDC đã xử lý các hồ sơ này theo đúng thời gian quy định; số lượng thành viên và tài khoản nhà đầu tư tham gia hệ thống trái phiếu riêng lẻ của VSDC tăng mạnh đã góp phần gia tăng số lượng, giá trị giao dịch và giá trị thanh toán trái phiếu riêng lẻ.
Phó Tổng Giám đốc Khối Phụ trách Khối Vốn Thị trường Vietcombank Vũ Quang Đông.
Phó Tổng Giám đốc Khối Phụ trách Khối Vốn Thị trường Vietcombank Vũ Quang Đông.
Với vai trò là ngân hàng thanh toán, đại diện Ngân hàng chỉ định thanh toán, ông Vũ Quang Đông, Phó Giám đốc Khối Phụ trách Khối Vốn Thị trường Vietcombank chia sẻ, nhiều thông số cụ thể cho thấy năng lực hệ thống thanh toán còn nhiều dư địa để có thể đáp ứng nhu cầu dài hạn cho thị trường.
Sáu giải pháp phát triển bền vững thị trường trái phiếu riêng lẻ
Tôi tin tưởng thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã, đang và sẽ trở thành một trong các kênh huy động vốn của doanh nghiệp bên cạnh kênh tín dụng ngân hàng, kênh phát hành chứng khoán ra công chúng và các kênh huy động vốn khác.
Đánh giá cao những kết quả đạt được qua 1 năm chính thức vận hành hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương cho biết, đây là kết quả từ sự kết hợp chặt chẽ giữa chủ trương đúng đắn của Chính phủ, sự chỉ đạo sát sao của Bộ Tài chính, sự nỗ lực triển khai của HNX, VSDC, sự tham gia tích cực của Vietcombank trong vai trò ngân hàng thanh toán, cũng như sự hưởng ứng tham gia của các thành viên thị trường; cũng là thành tích chung của nhiều nhiều tập thể, đơn vị, cá nhân, vì mục tiêu xây dựng, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ ổn định, an toàn, minh bạch và bền vững”.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được và qua một số ý kiến, đề xuất tại Hội nghị, Chủ tịch UBCKNN cho rằng, cơ quan quản lý và các đơn vị, cũng như các thành viên thị trường, tổ chức phát hành cần tiếp tục nghiên cứu để đưa ra các giải pháp để khắc phục những tồn tại, đưa thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói chung và trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nói riêng phát triển chất lượng, hiệu quả, minh bạch, bền vững hơn nữa; đóng góp rõ nét hơn trong vai trò là kênh huy động vốn trung, dài hạn cho doanh nghiệp và nền kinh tế.
“Tôi tin tưởng thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đã, đang và sẽ trở thành một trong các kênh huy động vốn của doanh nghiệp bên cạnh kênh tín dụng ngân hàng, kênh phát hành chứng khoán ra công chúng và các kênh huy động vốn khác”, Chủ tịch UBCKNN nhấn mạnh.
Theo đó, với mong muốn chung tay cùng các cơ quan, tổ chức, thành viên thị trường trong xây dựng thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ ngày càng phát triển bền vững, đóng góp cho sự phát triển của các doanh nghiệp nói riêng và thị trường tài chính nói chung, Chủ tịch UBCKNN đề nghị các đơn vị nghiên cứu, triển khai một số giải pháp cụ thể, như sau:
1. Các đơn vị cần tiếp tục nâng cao chất lượng hàng hóa trên thị trường thông qua nâng cao chất lượng tổ chức phát hành; có giải pháp cơ bản để kiểm soát chất lượng của trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thông qua đẩy mạnh áp dụng định mức tín nhiệm đối với tổ chức phát hành; xem xét nâng điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
2. Các đơn vị cũng cần tiếp tục nâng cao chất lượng nhà đầu tư theo hướng thu hút nhà đầu tư chuyên nghiệp trong lĩnh vực tài chính, các nhà đầu tư tài chính, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài.
3. Các cơ quan xây dựng chính sách, các tổ chức giám sát, các thành viên thị trường phối hợp chặt chẽ trong nghiên cứu, đề ra các giải pháp, sáng kiến thúc đẩy sự phát triển bền vững, lành mạnh của thị trường, giải quyết những khó khăn, tồn tại, vướng mắc trong quá trình hoạt động của thị trường.
4. Các cơ quan, đơn vị liên quan xem xét thúc đẩy tiêu chuẩn hóa, nghiên cứu xây dựng và ứng dụng bộ tiêu chuẩn điều kiện, điều khoản mẫu cho trái phiếu doanh nghiệp tham khảo kinh nghiệm, thông lệ quốc tế để giải quyết thực trạng các trái phiếu có nhiều điều kiện, điều khoản khác như hiện nay.
5.Các đơn vị nghiên cứu khuyến khích phát triển hệ sinh thái cho thị trường thông qua phát triển và nâng cao chất lượng các tổ chức cung cấp dịch vụ, tổ chức trung gian thị trường như tổ chức tư vấn, tổ chức bảo lãnh, tổ chức nâng cao tín nhiệm (CGIF-Credit Guarantee and Investment Facility)...
6.Các đơn vị cần tăng cường công tác truyền thông về hoạt động, vận hành và quy định trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ để doanh nghiệp, các nhà đầu tư nâng cao hiểu biết về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm trong tuân thủ pháp luật, thực hiện các nghĩa vụ theo quy định.
Về phía UBCKNN, Chủ tịch Vũ Thị Chân Phương khẳng định, với vai trò là cơ quan tham mưu chính sách, cơ quan quản lý Nhà nước, UBCKNN sẽ tiếp tục đẩy mạnh quản lý giám sát đối với các tổ chức kinh doanh chứng khoán có tham gia cung cấp dịch vụ trên thị trường; xử phạt nghiêm các vi phạm của tổ chức kinh doanh chứng khoán cũng như vi phạm của tổ chức phát hành theo kết quả giám sát của HNX.
Đồng thời, UBCKNN sẽ tích cực phối hợp các cơ quan, đơn vị, tổ chức liên quan trong thực hiện các giải pháp, đề xuất phát triển thị trường; đồng hành cùng với các Sở giao dịch chứng khoán, VSDC, các thành viên thị trường trong nỗ lực phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam ngày càng bền vững, an toàn, đóng góp cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
Ngày xuất bản: 24/8/2024
Tổ chức thực hiện: KIM PHƯƠNG BÌNH
Nội dung: GIANG KHÔI-NGỌC BÍCH
Trình bày: BẢO MINH-HOÀI THU
Ảnh: HNX
Built with Shorthand