Quảng Ninh kết nối giao thông để phát triển
Những năm gần đây, Quảng Ninh được cả nước biết đến là một trong những tỉnh phát triển năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, luôn đổi mới, sáng tạo, đột phá, đi đầu trong nhiều lĩnh vực, trở thành cực tăng trưởng khu vực phía Bắc. Một trong những thành tựu nổi bật là Quảng Ninh đã thực hiện tốt 3 đột phá chiến lược, tập trung hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, bảo đảm liên thông tổng thể, liên kết vùng, nội vùng và liên kết khu vực, quốc tế.
Tuyến cao tốc Vân Đồn-Móng Cái là mảnh ghép cuối cùng được hoàn thành của tuyến cao tốc xuyên tỉnh Quảng Ninh với tổng chiều dài 176km, chiếm 16,83% tổng chiều dài đường cao tốc của cả nước, được thiết kế với vận tốc 120km/h, 4 làn xe, có tổng vốn đầu tư hơn 44 nghìn tỷ đồng do vốn của tỉnh và doanh nghiệp đầu tư, trong đó, của tỉnh là hơn 15 nghìn tỷ đồng và doanh nghiệp là hơn 28 nghìn tỷ đồng. Có thể khẳng định, Quảng Ninh đã thực hiện quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, và hiện nay, quy hoạch "1 tâm, 2 tuyến, đa chiều" đã hình thành và chứng minh là đúng đắn: kết nối hành lang kinh tế đông-tây, tạo ra kết nối vùng, phù hợp chủ trương của Đảng. Quảng Ninh và Hải Phòng đã trở thành cực tăng trưởng mới.
Giao thông đi trước một bước
Đầu tư hoàn thiện hạ tầng giao thông là một trong 3 đột phá chiến lược được tỉnh Quảng Ninh xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt nhiệm kỳ 2020-2025 và lâu dài. Ngay sau Đại hội XV của Đảng bộ tỉnh, tiếp nối những thành công về phát triển hạ tầng giao thông, đô thị, tỉnh triển khai nhiều công trình giao thông quan trọng có tính liên kết cao. Trong đó, tiếp tục kiên trì thực hiện phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư,” ưu tiên bố trí, sử dụng vốn ngân sách nhà nước như là vốn mồi để kích thích, khai thác tối đa nguồn vốn của các thành phần kinh tế khác cho phát triển hạ tầng giao thông.
Với sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt từ cấp tỉnh đến địa phương, nguồn vốn bố trí kịp thời chính là động lực để các công trình, dự án trọng điểm về giao thông của Quảng Ninh ngay sau khi khởi động đã nhanh chóng được triển khai quyết liệt, tăng tốc thi công. Sau hai năm thi công, tuyến đường cao tốc kết nối vùng dài nhất Việt Nam đưa Quảng Ninh ngày càng trở thành điểm trung chuyển chiến lược trong khu vực Đông Á - Đông Nam Á, ASEAN - Trung Quốc, Khu vực hợp tác “hai hành lang một vành đai kinh tế” Việt - Trung, hợp tác liên vùng Vịnh Bắc Bộ mở rộng, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy liên kết vùng của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, Vùng đồng bằng sông Hồng.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Tường Văn khẳng định: Với quan điểm giao thông đi trước một bước, đổi mới phương thức huy động, khơi thông, kết nối nguồn lực “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư” để đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án động lực, có tính lan tỏa cao, tỉnh Quảng Ninh đã huy động được nguồn lực lớn từ các thành phần kinh tế, trở thành giải pháp đột phá để phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, có ý nghĩa chiến lược, tạo sức lan tỏa, trọng tâm là hạ tầng giao thông, dịch vụ, du lịch, khu công nghiệp, khu kinh tế. Từ năm 2013 đến nay, tỉnh đã triển khai 46 dự án theo hình thức đối tác công - tư (PPP) với tổng số vốn 58.800 tỷ đồng, trong đó Nhà nước tham gia chiếm 10%, chủ yếu tập trung cho công tác giải phóng mặt bằng, trung bình cứ 1 đồng ngân sách bỏ ra huy động được 8 đến 9 đồng vốn ngoài ngân sách tham gia đầu tư vào Quảng Ninh.
Từ Hà Nội đến Móng Cái gần 400km, trước đây di chuyển khoảng 7 giờ, nay quãng đường được rút ngắn chỉ còn 276km đường cao tốc, mất khoảng 3 giờ di chuyển. Không chỉ vậy, tuyến cao tốc này khi đi vào hoạt động cũng góp phần giảm tải lưu lượng xe cho Quốc lộ 18, góp phần giảm nguy cơ tai nạn giao thông trên tuyến đường này. Cùng với đó là việc đưa tuyến đường bao biển Hạ Long - Cẩm Phả được đầu tư hơn 2.300 tỷ đồng với quy mô thiết kế 6 làn xe cùng hệ thống chiếu sáng hiện đại vào sử dụng phục vụ người dân, kết nối giao thông nội tỉnh và liên vùng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với định hướng, kế hoạch phát triển của Quảng Ninh, không chỉ giúp rút ngắn quãng đường di chuyển giữa hai đô thị trung tâm của tỉnh là Hạ Long và Cẩm Phả mà còn góp phần giảm tải về mật độ giao thông tuyến quốc lộ, góp phần bảo đảm an toàn giao thông trên địa bàn.
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký nhấn mạnh, đây là tuyến đường cao tốc của “Lòng dân và ý Đảng”. Các địa phương, chủ đầu tư, các đơn vị thi công đã phát huy ý chí tiến công, vượt nắng thắng mưa, tổ chức triển khai thực hiện đảm bảo tiến độ, đáp ứng sự mong mỏi, niềm tin trong nhân dân. Công trình sẽ mở ra không gian, dư địa phát triển mới, mang tính đột phá, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh của địa phương, của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền, tạo chuỗi kết nối và phát triển vượt bậc cho các khu kinh tế, khu công nghiệp của tỉnh và tăng cường thu hút các nhà đầu tư lớn.
Biến không thể thành có thể
Như vậy chỉ sau 7 năm Quảng Ninh đã hoàn thành giấc mơ về trục cao tốc dọc tỉnh nối liền Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái. Đây là tuyến đường có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc khơi thông kết nối liên kết vùng; rút ngắn về khoảng cách và thời gian, mở rộng không gian phát triển; khơi thông và thúc đẩy tiềm năng các khu vực động lực. Từ đó, hình thành mô hình liên kết kinh tế tiểu vùng, chuỗi kinh tế hỗ trợ để cùng phát triển, tạo không gian phát triển mới... Trục cao tốc dọc tỉnh chắc chắn sẽ tạo nên một Quảng Ninh thịnh vượng, cực tăng trưởng quan trọng của khu vực phía Bắc Việt Nam.
Từ hạ tầng giao thông đồng bộ, Quảng Ninh đã hình thành chuỗi mắt xích quan trọng để có thể khai thác được thế mạnh riêng của từng khu vực, hình thành mô hình liên kết kinh tế tiểu vùng, bù đắp những thiếu hụt mà mỗi địa phương đang tìm kiếm, như: Cửa khẩu của Móng Cái, Bình Liêu, diện tích mặt bằng và nguồn lao động của Đầm Hà, Hải Hà tại trục kinh tế phía Đông với Cảng biển của Hạ Long, Cẩm Phả, 5 Khu công nghiệp với nhiều sản phẩm chế biến, chế tạo tại thị xã Quảng Yên. Các Khu công nghiệp có thể kết nối nhanh nhất tới cảng biển, cửa khẩu, nguồn nhân lực, tạo ra chuỗi cung ứng sản xuất, đáp ứng nhiều sản phẩm kết hợp, chuỗi kinh tế hỗ trợ để cùng phát triển, hình thành cộng đồng doanh nghiệp mạnh, tạo không gian phát triển mới.Đây chính là điểm cộng, động lực quan trọng hấp dẫn các nhà đầu tư, để hình thành chuỗi sản phẩm kinh tế có chất lượng cao.
Việc kiến tạo hành lang giao thông chất lượng, hiện đại, gắn với các hành lang kinh tế, hành lang đô thị đã mở ra không gian phát triển mới, tạo ra nguồn lực mới, cơ hội mới, động lực mới không chỉ cho Quảng Ninh mà cho cả vùng đồng bằng sông Hồng.
Các công trình trọng điểm, động lực của Quảng Ninh thực sự mang ý nghĩa chiến lược, quan trọng, hiện thực hóa định hướng phát triển không gian của tỉnh theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đồng thời mở ra không gian phát triển mới cho khu vực, thúc đẩy phát triển liên kết vùng, là một hợp phần, mảnh ghép cuối cùng để hoàn thiện chuỗi cao tốc Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái với tổng chiều dài gần 300km.
Mới đây, dự lễ khánh thành tuyến cao tốc Vân Đồn – Móng Cái, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Tuyến đường này đã thể hiện sự đổi mới tư duy của các thế hệ lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, cùng với sức mạnh bắt nguồn từ lòng dân và tinh thần tự lực tự cường, dám nghĩ, dám làm, không trông chờ ỷ lại của tỉnh. Việc hoàn thành tuyến đường cao tốc kết nối vùng đã góp phần hiện thực hóa chủ trương, đường lối của Đảng về phát triển cơ sở hạ tầng, tạo động lực không gian phát triển vùng trung du miền núi phía Bắc, vùng đồng bằng sông Hồng, thực hiện thành công mô hình hợp tác công tư PPP, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ, tạo ra không gian phát triển mới, mang lại đời sống hạnh phúc ấm no cho nhân dân. Góp phần phục vụ tái cơ cấu nền kinh tế, tái cơ cấu đầu tư công, từng bước nâng cao năng lực quản lý điều hành của đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, tiếp tục xây dựng vững chắc khu vực phòng thủ hợp tác, cạnh tranh kinh tế quốc tế. Con đường cao tốc là con đường của khát vọng và niềm tin bởi đã phá thế độc đạo về giao thông của tỉnh. Đến nay Quảng Ninh có cao tốc, có đường ven biển, có sân bay.
Việc đưa những công trình giao thông chiến lược vào sử dụng, kết nối vùng và khu vực là niềm tự hào của người dân Quảng Ninh với nhiều giá trị khác biệt, thể hiện chủ trương đúng đắn, tư duy đổi mới của nhiều thế hệ lãnh đạo tỉnh, là con đường của niềm tin và sức mạnh đoàn kết, con đường của khát vọng, đổi mới, sáng tạo, ý chí tự lực, tự cường, con đường mang tầm nhìn chiến lược, thúc đẩy liên kết vùng; con đường thân thiện chào đón bạn bè trong, ngoài nước.
Giao thông mở ra không gian phát triển mới
Không chỉ tập trung triển khai các dự án trọng điểm, chiến lược ở khu vực trung tâm, thành thị mà Quảng Ninh đặc biệt chú trọng, quan tâm đầu tư hạ tầng giao thông ở các địa bàn vùng nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo.
Trong 10 năm qua, từ các nguồn vốn của Chương trình 135, Đề án 196 và Chương trình xây dựng nông thôn mới, Quảng Ninh đã đầu tư, nâng cấp hàng nghìn công trình giao thông nông thôn. Trong đó, có nhiều công trình đường giao thông, cầu, cống được đầu tư xây mới với hệ thống đèn chiếu sáng, biển báo, đèn tín hiệu nhằm hạn chế tình trạng tai nạn giao thông. Đến nay, 100% xã thuộc khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh đều đã có đường bê tông khang trang, sạch đẹp, thuận lợi cho đi lại, phát triển giao thương và sản xuất.
Để tăng cường liên kết vùng, kết nối khu vực, Quảng Ninh đang tiếp tục hoàn thiện thủ tục đầu tư tuyến đường ven sông nối cao tốc Hạ Long - Hải Phòng với thị xã Đông Triều, dài 41,2km, tổng mức đầu tư hơn 9.400 tỷ đồng dự kiến khởi công trong cuối năm 2022. Tuyến đường có vai trò quan trọng trong mạng lưới giao thông đối ngoại, đối nội, là trục phát triển không gian, kết nối các đô thị quan trọng trên hành lang kinh tế phía Tây của tỉnh. Đồng thời đánh thức tiềm năng, lợi thế to lớn mà mỗi địa phương đang sở hữu, giữ vai trò động lực, hạt nhân mới thúc đẩy tăng trưởng phía Tây cũng như hạt nhân đô thị Hạ Long, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển, tăng sức hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư.
Cùng với đó, tỉnh đang nghiên cứu đầu tư đường kết nối Hạ Long - Lạng Sơn và Hạ Long - Bắc Giang, đây là những tuyến giao thông quan trọng kết nối, liên kết vùng, nhất là kết nối di sản của các địa phương, mở ra cơ hội lớn cho phát triển du lịch Quảng Ninh và Bắc Giang, Lạng Sơn. Đồng thời, giảm thời gian di chuyển từ Bắc Giang, Lạng Sơn đến Hạ Long và ngược lại, từng bước giảm khoảng cách chênh lệch vùng miền, tạo động lực để đồng bào dân tộc các địa phương vùng cao thoát nghèo.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đại biểu dự lễ khánh thành cao tốc Vân Đồn – Móng Cái. Ảnh: Quang Thọ.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đại biểu dự lễ khánh thành cao tốc Vân Đồn – Móng Cái. Ảnh: Quang Thọ.
Việc kiến tạo hành lang giao thông chất lượng, hiện đại, gắn với các hành lang kinh tế, hành lang đô thị đã mở ra không gian phát triển mới, tạo ra nguồn lực mới, cơ hội mới, động lực mới không chỉ cho Quảng Ninh mà cho cả vùng đồng bằng sông Hồng.
Quảng Ninh là cửa ngõ hội nhập thế giới của Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, điểm nút trong Khu vực hợp tác phát triển “Hai hành lang, một vành đai kinh tế Việt Nam - Trung Quốc” và Hợp tác liên vùng Vịnh Bắc Bộ mở rộng một số nước Đông Nam Á với Trung Quốc. Quảng Ninh được xác định là vùng động lực, cực tăng trưởng của khu vực phía Bắc. Thời gian qua, với tư duy đổi mới, sáng tạo, khát vọng phát triển bền vững, tỉnh đã đẩy mạnh huy động nguồn lực xã hội hóa để phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng trong bối cảnh ngân sách hạn hẹp.
Với tuyến cao tốc liên vùng Hà Nội - Hải Phòng - Hạ Long - Vân Đồn - Móng Cái chạy qua các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Hải Phòng và Quảng Ninh đã kiến tạo ra hành lang giao thông gắn với hành lang kinh tế, hành lang đô thị, mở ra không gian phát triển mới, tạo nguồn lực mới, cơ hội mới, động lực mới để Quảng Ninh sớm trở thành thành phố trực thuộc Trung ương
Tỉnh Quảng Ninh đã và đang thực hiện thành công 3 đột phá chiến lược, đặc biệt là phát triển các dự án hệ thống giao thông đồng bộ, hiện đại đã chứng minh "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể". Điều này cho thấy tính tự lực, tự cường, dám nghĩ, dám làm rất lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, song quan trọng hơn cả là đã hội tụ được súc mạnh khối đại đoàn kết, nhất trí của cả hệ thống chính trị thể hiện bản lĩnh, trách nhiệm của người đứng đầu qua các thế hệ lãnh đạo của tỉnh Quảng Ninh./.
Thực hiện: Lê Đức Nghĩa- Quang Thọ
Trình bày: Phi Nguyen
Ảnh: Quang Thọ, CTV, TTXVN
Ngày xuất bản: 30/9/2022