Từ lâu rồi ở Pháp, nơi nào có người Việt, nơi ấy có phở. Theo các thế hệ kiều bào tại Pháp, những quán phở Việt Nam đầu tiên đã xuất hiện từ mấy chục năm trước và có chỗ đứng trong lòng của những vị khách đam mê khám phá ẩm thực nơi xứ người.
Chỉ riêng tại thủ đô Paris và các khu đô thị lân cận, phở là một trong những món ăn được yêu thích nhất tại các quán Việt. Dạo chơi qua những con phố của quận 13, nơi được coi là “thủ phủ” của người châu Á tại thành phố Paris, rất dễ dàng để bắt gặp những nhà hàng ẩm thực của Việt Nam, xen lẫn giữa quán xá của người gốc Á khác.
Sông Hương, Ba miền, Ngọc Xuyến, Phở Đầu Bò, Phở 14, Phở Mùi,… chỉ là một vài trong số những nhà hàng Việt quen thuộc đối với bà con kiều bào, người dân Pháp và khách du lịch quốc tế khi ghé qua nơi đây.
Nhắc tới ẩm thực Việt Nam, có lẽ phở là cái tên luôn luôn được mọi người nghĩ ngay đến đầu tiên. Điều này cũng không lấy gì làm lạ, khi những bát phở nóng hổi hấp dẫn thực khách nước nhà và cả quốc tế bởi chính hương vị tinh túy cũng như ngọt ngào mà nước dùng đem lại.
Nước dùng là linh hồn của bát phở và mỗi bát phở đều có riêng cho mình một câu chuyện, từ quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng, chế biến công phu cho đến cách thưởng thức đầy tinh tế. Bát phở bò khi đến nước Pháp có kích thước lớn hơn, nhưng vẫn đảm bảo vẹn nguyên mùi thơm nồng của nước dùng, dù theo kiểu vị bắc hay vị nam.
Các nguyên liệu như bánh phở, thảo mộc gồm quế, hoa hồi, thảo quả, đinh hương... đều phải nhập khẩu từ trong nước, nhưng cũng có thể dễ dàng tìm mua trong siêu thị của người Việt. Nguyên liệu chuẩn bị đều có đủ, nhưng cách thức nêm nếm lại tùy vào người đầu bếp của từng quán. Do vậy, mỗi bát phở nóng hổi, thơm ngon đến tay người dùng đều mang một sắc vị riêng biệt.
Ngay bến tàu điện Porte de Choisy (quận 13), có một cửa tiệm, bên trên treo chiếc biển hiệu với cái tên gọi vô cùng thân thuộc “Phố cổ”. Quán không còn xa lạ với cộng đồng người Việt Nam tại Pháp từ những năm gần đây, thậm chí cũng rất được ưa chuộng bởi những vị khách nước ngoài, bởi nét riêng không hòa lẫn của mình - phở mang phong vị của Hà Nội.
Chị Hoàng Quỳnh Hoa, chủ quán “Phố cổ”, là người con gốc Hà Nội. Đối với chị, phở Hà Nội không chỉ là thức quà phố, mà còn chứa đựng giá trị văn hóa lớn lao. Đó cũng là lý do vì sao chị Hoa luôn trăn trở làm thế nào để đưa được những bát phở chuẩn vị nhất đến với thực khách tại nước ngoài.
Đúng như tên gọi, phở ở “Phố cổ” mang hương vị của Hà Nội, đậm đà theo một cách đặc trưng với nước dùng thơm ngon, ngọt thanh, hòa quyện cùng hương vị của các loại thảo mộc, thịt bò thái mỏng và bánh phở mềm mịn. Cũng chính ở “Phố cổ”, thực khách được phục vụ những bát phở thơm ngon dùng kèm với đĩa quẩy nóng giòn, theo đúng cách thưởng thức phở của người Hà Nội.
Những người lớn tuổi trong cộng đồng chia sẻ, quận 13 có không ít những quán phở Việt với tuổi đời hàng thập kỷ. Sau ngần ấy thời gian, nhiều người chủ nhà hàng nay đã lớn tuổi. Một số quán được tiếp nối lại bởi thế hệ sau, số khác thì đã được sang tên đổi chủ.
Dù là như vậy, những quán phở ấy trong tâm trí kiều bào tại Pháp vẫn là một phần của ký ức, là điểm tụ họp gặp gỡ của bà con nơi đất khách quê người, là cầu nối gắn kết những người con xa xứ với văn hóa dân tộc, nghe hương vị quê hương rưng rưng đầu lưỡi.
Ông Vũ Ngọc Quỳnh, 82 tuổi, là Việt kiều sinh sống tại Pháp từ giữa những năm 50 của thế kỷ trước. Dăm bữa nửa tháng, ông Quỳnh lại cùng một nhóm bảy người “bạn già” khác ghé qua các quán Việt để gặp gỡ và cùng nhau ôn lại những kỷ niệm xưa cũ. Với bà con người Việt, bát phở để nhận ra đồng hương. Với thực khách nước ngoài, bát phở để nhận diện ẩm thực Việt.
Với bà con người Việt, bát phở để nhận ra đồng hương. Với thực khách nước ngoài, bát phở để nhận diện ẩm thực Việt.
Quán phở Việt tại Paris hay nhiều nơi khác trên đất Pháp, dù ở ngoài mặt đường to hay nằm ẩn khuất trong lối nhỏ, vẫn luôn sáng đèn đông khách, tây ta đủ cả. Nhiều nhà hàng đã mở rộng thực đơn, phục vụ thêm nhiều món Việt khác. Nhưng cũng giống nhiều thực khách Pháp khác, anh Nordine - người dân sống tại quận 19 - vẫn gọi cho mình bát phở quen thuộc như mọi lần.
Không chỉ là một nét đặc sắc của ẩm thực Việt trên đất Pháp, phở còn làm vơi đi nỗi nhớ quê nhà của kiều bào xa xứ và lan tỏa nét đẹp văn hóa đến với thực khách phương xa.
Nội dung: Khải Hoàn - Minh Duy (Phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Pháp)
Ảnh: Minh Duy
Trình bày-đồ họa: Diệc Dương