Kết luận 14-KL/TW của Bộ Chính trị về chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung được ban hành đúng thời điểm Đảng ta đang triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đây là chủ trương, là cơ chế đột phá, quan trọng, để khuyến khích, đồng thời bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, nhằm tháo gỡ, giải quyết những điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chính sách chưa được cụ thể hóa trong thực tiễn phát triển; khai thác hiệu quả bước đi sáng tạo, đột phá được tổ chức, người đứng đầu công nhận, cho phép, chưa có trong tiền lệ, nhằm mang lại giá trị, hiệu quả thiết thực, tạo được chuyển biến mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của đất nước, địa phương.

Không phải đợi đến khi Kết luận 14 của Bộ Chính trị ra đời, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của nhiều địa phương, việc khuyến khích đổi mới, sáng tạo đã được đặt lên hàng đầu. Là địa phương nhiều năm liên tục luôn dẫn đầu cả nước về các chỉ số cạnh tranh, Quảng Ninh luôn xác định cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh là động lực quan trọng để thúc đẩy thu hút các nguồn lực cho đầu tư, đặc biệt là thúc đẩy sự phát triển khu vực kinh tế tư nhân, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế xã hội bền vững của tỉnh.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Tường Văn cho biết, tỉnh là một trong những địa phương đầu tiên trong cả nước đưa mục tiêu hàng năm giữ vững vị trí nhóm dẫn đầu cả nước về các chỉ số PCI (Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh), PAR (Chỉ số cải cách hành chính), SIPAS (Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành nhà nước), PAPI (Chỉ số Hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh) vào văn kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh và được đưa vào thành một mục tiêu trong Nghị quyết Đại hội với phương châm: "Lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo cho sự phục vụ".

Đặc biệt, Quảng Ninh ban hành Nghị quyết đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, trong đó đề ra mục tiêu tiếp tục cải thiện và nâng cao sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp thông qua thước đo hàng năm giữ vững vị trí nhóm dẫn đầu cả nước về các chỉ số PCI, PAR, SIPAS, PAPI. Nghị quyết đã thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ của Quảng Ninh nhằm hướng đến nền hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày một tốt hơn, hiệu quả hơn. Đồng thời, xây dựng một hình ảnh địa phương đi đầu về đổi mới, sáng tạo, xây dựng văn hóa cam kết và đồng hành của chính quyền địa phương với người dân và doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Tường Văn cũng cho biết, Quảng Ninh còn mạnh dạn và sáng tạo trong triển khai các mô hình mới. Nhằm cải cách thủ tục hành chính, giảm các đầu mối và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhà đầu tư khi đến tìm hiểu cơ hội đầu tư, kinh doanh, tỉnh Quảng Ninh đã thành lập Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư (IPA) là cơ quan đầu mối, thường trực trong theo dõi, đôn đốc tham mưu về công tác xúc tiến đầu tư, cải thiện môi trường đầu tư và hỗ trợ đầu tư của tỉnh Quảng Ninh; thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp huyện trực thuộc Ủy ban nhân dân cùng cấp; thành lập Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Đồn...

Các mô hình này đang vận hành hiệu quả và phát huy được vai trò cầu nối giữa chính quyền các cấp và người dân, doanh nghiệp; từng bước thay đổi tư duy và phương thức xúc tiến đầu tư với suy nghĩ và hành động từ góc nhìn của nhà đầu tư, doanh nghiệp.

Để có một địa phương đi đầu về đổi mới, sáng tạo thì cần những cán bộ dám đổi mới, sáng tạo. Mặc dù vậy, ông Văn cũng thừa nhận, việc thu hút và trọng dụng nhân tài vào làm việc tại các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập thuộc tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Ông Nguyễn Tường Văn cho rằng, Quảng Ninh cần bố trí công chức, viên chức theo yêu cầu của vị trí việc làm, xây dựng môi trường làm việc dân chủ, thúc đẩy sự chủ động, sáng tạo trong công việc và mở rộng cơ hội thăng tiến. Có cơ chế bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám hành động vì lợi ích chung. Xây dựng quy chế, tiêu chuẩn đánh giá nhân tài gắn với từng vị trí việc làm, trong đó chú trọng đến kết quả, hiệu quả công tác, đa đạng hóa các kênh đánh giá và triển khai đồng bộ việc kiểm tra, sát hạch định kỳ.

“Đội ngũ nhân tài trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập là lực lượng tinh hoa, đóng vai trò quan trọng trong xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách pháp luật; dẫn dắt quá trình đổi mới, cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi phương thức phát triển từ “nâu” sang “xanh”, phát triển kinh tế xã hội nhanh, bền vững”, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Tường Văn nói.

Trong chín tháng đầu năm 2021, với quyết tâm thực hiện “mục tiêu kép” trong trạng thái bình thường mới theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thành phố Hải Phòng vừa quyết liệt trong phòng, chống, ngăn chặn dịch bệnh xâm nhập, vừa khắc phục khó khăn, duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Hải Phòng là thành phố trực thuộc trung ương duy nhất không phải thực hiện giãn cách xã hội, và cũng là địa phương có mức tăng trưởng kinh tế cao trong tốp dẫn đầu của cả nước. Trong đó, tốc độ phát triển với chỉ số GRDP tăng 12,28% so với cùng kỳ. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) đạt 19,68% so với cùng kỳ năm 2020. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 18,5 tỷ USD, tăng 25,5% so cùng kỳ; sản lượng hàng hóa thông qua cảng đạt hơn 106 tiệu tấn, tăng hơn 8%.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND Hải Phòng Nguyễn Văn Tùng khẳng định, thành quả đáng phấn khởi của Hải Phòng luôn bắt nguồn từ sự hỗ trợ tích cực của trung ương, sự nỗ lực phấn đấu, đổi mới, sáng tạo của Ðảng bộ, chính quyền, quân và dân toàn thành phố, và cũng là kết tinh của một quá trình lao động bền bỉ qua nhiều nhiệm kỳ của Ðảng bộ thành phố.

Trong đó, Hải Phòng đã mạnh dạn đổi mới công tác đầu tư, khơi thông và huy động mọi nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, tạo sự bứt phá với tổng vốn đầu tư trên địa bàn thành phố giai đoạn 2015 - 2020 đạt 564.295 tỷ đồng, gấp ba lần giai đoạn 2010 - 2015, trong đó vốn đầu tư ngoài ngân sách chiếm khoảng 90%, vốn đầu tư từ ngân sách là 10%.

Đây chính là nguồn lực để Hải Phòng đầu tư phát triển mạnh mẽ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, trước hết là kết cấu hạ tầng giao thông; chỉnh trang, nâng cấp đô thị theo hướng văn minh, hiện đại; đầu tư nhiều công trình phúc lợi công cộng như: bệnh viện, trường học, xây dựng công viên, cây xanh, cải thiện môi trường sống cho người dân đất Cảng…

Chia sẻ về những bài học kinh nghiệm trong thời gian qua, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hải Phòng Đỗ Mạnh Hiến nhấn mạnh, Hải Phòng luôn chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, nhất là người đứng đầu có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức trong sáng, có trình độ, năng lực nổi trội, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, thật sự tiền phong gương mẫu, là hạt nhân đoàn kết vì sự nghiệp chung. Thành phố đã triển khai việc đưa cán bộ trẻ giữ chức vụ lãnh đạo cấp huyện, cấp xã; sắp xếp, bố trí, luân chuyển cán bộ giữa các địa phương, cơ quan, đơn vị theo quan điểm công khai, dân chủ, công tâm, khách quan, minh bạch, bước đầu mang lại hiệu quả và được sự đồng thuận cao. Ðây chính là yếu tố có ý nghĩa quyết định làm nên những thành công toàn diện của thành phố Cảng trong thời gian qua.

Nói về bản lĩnh của cán bộ trong đổi mới, sáng tạo, ông Mai Liêm Trực, nguyên Thứ trưởng thường trực Bộ Bưu chính Viễn thông nhấn mạnh: “Những người đổi mới trước hết phải có khát vọng. Phải có khát vọng làm gì để đột phá, làm gì để có thể bứt lên. Thứ hai là một sự dấn thân. Và tùy từng giai đoạn mà có thể khơi dậy được khát vọng hay sự dấn thân đó”.

Theo ông Mai Liêm Trực, cán bộ sáng tạo, dám nghĩ, dám làm trong mỗi giai đoạn có sự khác nhau. “Thế hệ của chúng tôi là thế hệ của chiến tranh cho nên sự dấn thân vào chiến trường như là chuyện của một thế hệ. Còn ngày nay, khi cán bộ khát vọng, dấn thân đương nhiên là họ mong muốn có một cái hành lang pháp lý, một luật chơi minh bạch, công bằng, công khai để họ không phạm luật. Và nếu tốt hơn là cần có những chính sách của nhà nước để thúc đẩy những khát vọng đó”.

Còn PGS Nguyễn Trọng Phúc cho rằng, Kết luận 14 có tính chất khuyến khích cán bộ sáng tạo, dám đột phá, vì thế có hai từ: “khuyến khích và bảo vệ”. Có nghĩa là khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm nhưng cũng phải bảo vệ cán bộ đó. Khuyến khích và bảo vệ ở đây có quan hệ mật thiết với nhau.

Ông Phúc phân tích, khuyến khích tốt sẽ tạo tâm lý hồ hởi trong cán bộ lãnh đạo quản lý sẵn sàng đề xuất vấn đề khác nhau trong ngành hoặc địa phương để làm. Khuyến khích sẽ đổi mới, năng động hơn trong tư duy lãnh đạo quản lý, nếu không lãnh đạo quản lý chỉ là người thực hiện chỉ đạo có sẵn, kết luận có sẵn sẽ rất hạn chế đến kết quả. Vì với chủ trương ấy, mỗi địa phương vận dụng khác nhau, đòi hỏi suy nghĩ, sáng tạo để tìm cái mới, tìm cái riêng bảo đảm theo quan điểm đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đó chính là xử lý mối quan hệ giữa giữ vững nguyên tắc và sáng tạo, nếu không giữ vững nguyên tắc sẽ dễ chệch hướng, nhưng nếu không sáng tạo sẽ rất khó thành công.

“Thực tế có một số cán bộ lợi dụng sáng tạo để làm bừa, thậm chí vi phạm quy chế, quy định về quản lý tài sản, tài chính. Cái gì là nguyên tắc phải bảo vệ, nhưng thấy chủ trương chưa phù hợp có thể sáng tạo, điều chỉnh cách làm cho phù hợp, mang lại kết quả. Đặc biệt kết quả phải mang lợi ích chung chứ không phải lợi ích nhóm, lợi ích cho bản thân”, ông Phúc lưu ý.

Ông Phúc cũng nhấn mạnh, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung không có nghĩa là bao che, bênh vực. Kết luận 14 cũng đã nêu rõ xử lý nghiêm việc lợi dụng chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ để thực hiện hoặc bao che hành vi vụ lợi, tham nhũng, tiêu cực, vi phạm kỷ luật của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

Tuy nhiên, khi cán bộ thực hiện thí điểm mà kết quả không đạt hoặc chỉ đạt được một phần mục tiêu đề ra hoặc gặp rủi ro, xảy ra thiệt hại thì cấp có thẩm quyền phải kịp thời xác định rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan, đánh giá công tâm để xem xét, xử lý phù hợp, nếu thực hiện đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung thì được xem xét miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm.

Bên cạnh đó, hiện nay cũng có cán bộ tốt rất muốn sáng tạo, đột phá nhưng có khi lại bị người khác gièm pha, có lời nói, việc làm cản trở công việc, thậm chí xúm vào chê bai, đố kỵ, ghen ghét. PGS Nguyễn Trọng Phúc cho rằng, muốn bảo vệ cán bộ sáng tạo, dám đột phá cần phải nhận thức rõ điều đó, nhất là đối với những người có trách nhiệm trong công tác đánh giá cán bộ thì càng phải nhạy việc đó để bảo vệ người làm tốt, làm đúng.

“Nên phải trở lại nguyên tắc thấy đúng phải bảo vệ, thấy sai phải phê phán. Chứ có hiện tượng đúng không được bảo vệ, sai không bị phê phán, cứ mũ ni che tai. Đó là điều phải nhấn mạnh trong tình hình hiện nay”, ông Phúc nói.

Ngày xuất bản: 29/10/2021
Tổ chức thực hiện: NGỌC THANH - VIỆT ANH
Nội dung: VĂN TOÁN - QUANG THỌ - QUANG DŨNG - TẤN NGUYÊN - HỒNG VÂN - TRỊNH DŨNG - BÔNG MAI
Trình bày: PHAN ANH - ĐỨC DUY
Ảnh: HÀ LINH - DUY LINH- QUANG DŨNG - QUANG THỌ