"Năm 2024 là năm chuyển đổi của hàng loạt các văn bản, chính sách pháp luật tháo gỡ nhiều vấn đề bất cập, tồn tại của ngành y tế trong đó có việc khắc phục thiếu thuốc, vật tư y tế. Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nêu trên và tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm bảo đảm cung ứng đủ thuốc phục vụ công tác khám, chữa bệnh".
Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Y tế
Phóng viên Báo Nhân Dân đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn về những nỗ lực của Bộ Y tế trong gỡ khó cho các cơ sở y tế thực hiện đấu thầu, bảo đảm cung ứng đủ vật tư, thuốc, trang thiết bị y tế năm 2024.
Phóng viên: Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi được thông qua đã tháo gỡ nhiều điểm nghẽn cho các cơ sở y tế, là hành lang pháp lý quan trọng để cả hệ thống y tế hoạt động, phục vụ người bệnh tốt nhất trong thời gian tới. Xin Thứ trưởng cho biết, điều này có tác động thế nào tới ngành y tế trong nâng cao chất lượng chăm sóc, điều trị cho người bệnh?
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn: Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 gồm 12 chương và 121 Điều và có những điểm mới cơ bản, trong đó, nâng cao kỹ năng hành nghề, tăng cường quản lý hoạt động của người hành nghề: Để tăng cường việc quản lý chất lượng cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh của người hành nghề và thể chế hóa quan điểm của Đảng về công tác khám bệnh, chữa bệnh, Luật quy định mở rộng đối tượng hành nghề - thay đổi từ việc cấp giấy phép hành nghề theo văn bằng chuyên môn sang quy định cấp giấy phép hành nghề theo chức danh chuyên môn.
Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) đã nâng cao, chuẩn hóa kỹ năng của người hành nghề. Cụ thể, Luật thay đổi phương thức cấp giấy phép hành nghề từ việc cấp giấy phép hành nghề thông qua xét hồ sơ sang quy định phải kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề trước khi cấp giấy phép hành nghề.
Luật quy định giấy phép hành nghề có giá trị 5 năm và quy định cập nhật kiến thức y khoa là một trong các điều kiện để gia hạn giấy phép hành nghề
Quy định người nước ngoài hành nghề hành nghề lâu dài tại Việt Nam và khám bệnh, chữa bệnh cho người Việt Nam phải sử dụng tiếng Việt thành thạo trong khám bệnh, chữa bệnh trừ một số trường hợp hợp tác trao đổi chuyên gia, chuyển giao kỹ thuật, đào tạo.
Quy định áp dụng kê đơn thuốc điện tử, bệnh án điện tử và các thông tin này phải kết nối với Hệ thống thông tin về quản lý hoạt động khám bệnh, chữa bệnh để kiểm soát, giám sát chất lượng cung cấp dịch vụ của người hành nghề và liên thông kết quả khám bệnh, chữa bệnh giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Cùng với đó, Luật cũng có các quy định về nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ của người dân với dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh.
Về nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh: Bổ sung quy định bắt buộc cơ sở phải tự phải đánh giá chất lượng khám bệnh, chữa bệnh theo bộ tiêu chuẩn chất lượng cơ bản do Bộ Y tế ban hành theo định kỳ hằng năm và phải cập nhật kết quả tự đánh giá lên Hệ thống thông tin về quản lý hoạt động khám bệnh, chữa bệnh để làm căn cứ cho việc kiểm tra, đánh giá cũng như công khai thông tin về mức độ chất lượng của các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Bổ sung quy định cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phải ứng dụng công nghệ thông tin nhằm mục tiêu từng bước liên thông kết quả khám bệnh, chữa bệnh giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, tạo thuận lợi cho người bệnh, đồng thời cũng là giải pháp để quản lý hoạt động hành nghề của các tổ chức, cá nhân.
Về tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ của người dân với dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, Luật thay đổi từ 4 tuyến chuyên môn thành 3 cấp chuyên môn.
Cho phép phòng khám đa khoa tư nhân tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được tổ chức giường lưu để theo dõi và điều trị người bệnh nhưng tối đa không quá 72 giờ.
Phát triển hoạt động khám bệnh, chữa bệnh từ xa để góp phần đạt được việc bao phủ sức khỏe toàn dân bằng cách cải thiện khả năng tiếp cận của người bệnh với các dịch vụ y tế có chất lượng, hiệu quả về chi phí, mọi lúc mọi nơi, đặc biệt đối với các bệnh ít nghiêm trọng, mạn tính cần được chăm sóc lâu dài và thường xuyên.
Bên cạnh đó, Quy định mới về đào tạo, bồi dưỡng người hành nghề (Điều 105 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023) nêu rõ: Khuyến khích, động viên người học chuyên ngành tâm thần, giải phẫu bệnh, pháp y, pháp y tâm thần, truyền nhiễm và hồi sức cấp cứu như sau: Hỗ trợ 100% học phí và hỗ trợ chi phí sinh hoạt trong toàn khóa học nếu học tại các cơ sở đào tạo thuộc khối ngành sức khỏe của Nhà nước; Hỗ trợ tiền đóng học phí và hỗ trợ chi phí sinh hoạt trong toàn khóa học tương ứng với mức học tại các cơ sở đào tạo thuộc khối ngành sức khỏe của Nhà nước nếu học tại các cơ sở đào tạo thuộc khối ngành sức khỏe của tư nhân.
Đồng thời, bổ sung một số quy định về tài chính: Bổ sung quy định cụ thể về tự chủ đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước, trong đó Luật khẳng định "Cơ sở khám bệnh, chữa bệnh củaNhà nước được Nhà nước bảo đảm kinh phí để thực hiện chức năng, nhiệm vụ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao".
Bổ sung quy định về các hình thức huy động nguồn lực, trong đó khẳng định cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được: Vay vốn để đầu tư công trình hạ tầng, thiết bị y tế; Thuê, cho thuê tài sản, dịch vụ lâm sàng, dịch vụ cận lâm sàng, dịch vụ phi y tế, dịch vụ nhà thuốc, quản lý vận hành cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn đã giải quyết nhiều khó khăn, vướng mắc đối với người hành nghề, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ chế huy động trong phòng chống dịch, vấn đề xã hội hoá, giá dịch vụ và các điều kiện bảo đảm cho hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
-- Thứ trưởng Trần Văn Thuấn --
Luật cũng Quy định cụ thể các yếu tố hình thành giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh đồng thời quy định giá khám bệnh, chữa bệnh đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh của Nhà nước bảo đảm được tính đúng, tính đủ theo lộ trình do Chính phủ quy định để bù đắp chi phí thực hiện khám bệnh, chữa bệnh và có tích lũy.
Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 và các văn bản hướng dẫn đã giải quyết nhiều khó khăn, vướng mắc đối với người hành nghề, cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, cơ chế huy động trong phòng chống dịch, vấn đề xã hội hoá, giá dịch vụ và các điều kiện bảo đảm cho hoạt động của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Với quan điểm lấy người bệnh làm trung tâm, Luật và các văn bản hướng dẫn đã thúc đẩy và nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh.
"Thời gian tới, hệ thống văn bản về thuốc và trang thiết bị y tế tiếp tục được hoàn thiện".
Trần Văn Thuấn
Thứ trưởng Y tế
Phóng viên: Năm 2023, câu chuyện thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế là vấn đề nóng được quan tâm. Từ thực tế này, Bộ đã ban hành nhiều văn bản để thúc đẩy việc gỡ khó cho các đơn vị trong việc bảo đảm đủ thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế cho các cơ sở y tế. Xin Thứ trưởng cho biết khái quát một bức tranh toàn cảnh về những nỗ lực của Bộ Y tế trong nội dung này?
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn: Thời gian qua, Bộ Y tế và các bộ, ngành đã trình Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhiều giải pháp đồng bộ để tháo gỡ khó khăn liên quan đến mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế. Đặc biệt, Bộ Y tế và các Bộ, ngành liên quan đã xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành và ban hành theo thẩm quyền nhiều văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn về công tác mua sắm thuốc, thiết bị y tế để các đơn vị áp dụng thực hiện: Luật KCB số 15/2023/QH15, Nghị định số 75/2023/NĐ-CP, Nghị định số 07/2023/NĐ-CP; Nghị quyết số 80/2023/QH15, Nghị quyết số 144/NQ-CP năm 2022; Nghị quyết 30/NQ-CP năm 2023; Thông tư số 06/2023/TT-BYT; Thông tư số 08/2023/TT-BYT; Thông tư số 14/2023/TT-BYT; Thông tư số 68/2022/TT-BTC của Bộ Tài chính…
Trong đó, nhiều giải pháp căn cơ đã được đưa ra, tạo hành lang pháp lý, xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm trong từng nội dung thực hiện, tạo điều kiện khuyến khích các đơn vị yên tâm, chủ động, tích cực triển khai thực hiện, giúp cơ sở y tế công lập mua sắm được trang thiết bị y tế phù hợp với yêu cầu chuyên môn, vận hành khai thác, sử dụng hiệu quả.
Cùng với đó, để bảo đảm đủ nguồn cung thuốc, trang thiết bị y tế trên thị trường: Bộ Y tế tăng cường thực hiện việc cấp, gia hạn, thay đổi, bổ sung và thu hồi giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc. Thực hiện Nghị quyết 80/2023/QH15 của Quốc hội, Bộ Y tế đã có 08 đợt công bố gia hạn hiệu lực giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc đến hết ngày 31/12/2023 với tổng số thuốc, nguyên liệu làm thuốc được công bố là 11.703. Tiến hành cấp mới/gia hạn giấy đăng ký lưu hành theo Luật Dược 2016 cho 4.087 thuốc; trình Hội đồng tư vấn xem xét, chuẩn bị cấp, gia hạn cho gần 1.200 thuốc, giải quyết trên 9.000 hồ sơ thay đổi, bổ sung.
Đồng thời, ưu tiên giải quyết ngay các đơn hàng nhập khẩu thuốc hiếm, thuốc có nguồn cung hạn chế . Bộ Y tế đã trình Chính phủ đã ban hành Nghị định số 07/2023/NĐ-CP ngày 03/3/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày 08/11/2021, trong đó đã cho phép kéo dài hiệu lực đến 31/12/2024 đối với 12.500 giấy phép nhập khẩu đã được cấp. Bộ Y tế đã công bố 32.108 hồ sơ trang thiết bị loại A; 17.538 hồ sơ trang thiết bị loại B; tiếp nhận 12.011 hồ sơ trang thiết bị loại C, D (xử lý xong 3.710 hồ sơ).
Đến nay, có trên 64.000 hồ sơ (trên 100.000 chủng loại) thiết bị đã được gia hạn, cấp phép đang còn hiệu lực.
Với việc tăng cường công tác cấp phép lưu hành, gia hạn giấy phép lưu hành đến thời điểm hiện tại về cơ bản giải quyết được vướng mắc của các cơ sở y tế về việc thiếu thuốc do hết hạn số đăng ký lưu hành, cấp phép trang thiết bị góp phần bảo đảm nguồn cung ứng thuốc, trang thiết bị đáp ứng yêu cầu của các cơ sở khám, chữa bệnh.
Về công tác chỉ đạo, điều hành, Bộ Y tế phối hợp với các đơn vị liên quan chỉ đạo thực hiện việc điều chỉnh giá thuốc kê khai, kê khai lại đối với các mặt hàng do tăng giá khách quan; Thực hiện phân cấp toàn diện phê duyệt thẩm quyền quyết định mua sắm, kế hoạch lựa chọn nhà thầu mua thuốc cho các cơ sở y tế trực thuộc Bộ; Đẩy nhanh tiến độ thực hiện mua sắm tập thuốc quốc gia, đàm phán giá; Tăng cường công bố các thông tin phục vụ đấu thầu;
Phối hợp cùng các địa phương và các cơ sở y tế rà soát các vướng mắc liên quan tới việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị vật tư y tế để tổng hợp đề xuất cấp có thẩm quyền giải quyết hoặc hướng dẫn, trả lời kiến nghị theo thẩm quyền; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và các giải pháp nhằm ổn định tư tưởng cho cán bộ y tế và chuyên gia thẩm định hồ sơ; tiếp tục đề xuất các giải pháp khắc phục tình trạng công chức và chuyên gia thẩm định xin thôi việc hoặc không tham gia thẩm định hồ sơ; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giải quyết hồ sơ trực tuyến;
Gắn trách nhiệm người đứng đầu với kết quả thực hiện công tác đấu thầu trong phạm vi phụ trách. Người đứng đầu đơn vị chịu trách nhiệm chủ động giải quyết những khó khăn, vướng mắc, xử lý tình huống theo các quy định của pháp luật; tăng cường kiểm tra, giám sát và cá thể hóa trách nhiệm cá nhân, khắc phục tình trạng né tránh, không tham mưu, không đề xuất, đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên hoặc sợ trách nhiệm, không dám thực hiện.
Phóng viên: Với một loạt các hệ thống văn bản pháp luật được ban hành đồng bộ, nhận định về tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế năm trong 2024 liệu còn diễn ra hay không thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn: Thời gian tới, hệ thống văn bản về thuốc và trang thiết bị y tế tiếp tục được hoàn thiện. Hiện nay, Bộ Y tế đang tích cực phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ ngành cơ quan liên quan: Sửa đổi Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT, Luật Giá, Sửa đổi Luật Dược 2016, Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 54/2017/NĐ-CP và Nghị định số 155/2018/NĐ-CP, Nghị định hướng dẫn Luật Đấu thầu…
Bộ Y tế cũng đang tiếp tục xây dựng và ban hành các Thông tư thay thế Thông tư số 15/2019/TT-BYT; Thông tư thay thế Thông tư số 15/2020/TT-BYT; các Thông tư hướng dẫn nội dung y tế trong Luật Đấu thầu mới.
Khó khăn trong lĩnh vực y tế nói chung còn nhiều. Năm 2024 là năm chuyển đổi của hàng loạt các văn bản, chính sách pháp luật tháo gỡ nhiều vấn đề bất cập, tồn tại của ngành y tế trong đó có việc khắc phục thiếu thuốc, vật tư y tế.
-- Thứ trưởng TRẦN VĂN THUẤN --
Việc sửa đổi các văn bản pháp luật để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác mua sắm, đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế; đồng thời tạo khung khổ pháp lý rõ ràng, minh bạch cho các đơn vị tham gia đấu thầu và cán bộ y tế yên tâm thực hiện. Việc này sẽ giải quyết căn cơ hướng tới khắc phục triệt để vấn đề thiếu thuốc, vật tư, thiết bị y tế.
Tuy nhiên còn nhiều việc cần tiếp tục chỉ đạo và có sự vào cuộc của các cấp, các ngành, các địa phương, cơ sở y tế. Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nêu trên và tăng cường kiểm tra, giám sát và cá thể hóa trách nhiệm cá nhân, khắc phục tình trạng né tránh, không tham mưu, không đề xuất, đùn đẩy trách nhiệm lên cấp trên hoặc sợ trách nhiệm, không dám thực hiện.
"Bên cạnh những nỗ lực phát triển kỹ thuật cao ngang tầm các quốc tế, trong thời gian tới ngành y tế sẽ ưu tiên đầu tư nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của hệ thống cung ứng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu và chăm sóc sức khỏe cơ bản".
Trần Văn Thuấn
Thứ trưởng Y tế
Phóng viên: Ngành y tế năm 2023 có nhiều chỉ số vượt mục tiêu đề ra, tiếp tục chinh phục nhiều đỉnh cao trong triển khai kỹ thuật tiên tiến, chăm sóc, điều trị cho người bệnh. Những thành tựu này giúp cho ngành y tế có đặt ra mục tiêu tiến xa hơn, bước xa hơn, tiệm cận với y tế ở các nước tiên tiến trên thế giới như thế nào thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn: Có thể nói, năm 2023 đánh dấu sự thành công của Ngành Y tế trong việc thực hiện các Chỉ tiêu chủ chốt của Ngành, bao gồm các Chỉ tiêu trong Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023 Quốc hội đã giao cho Ngành Y tế cũng như các Chỉ tiêu cụ thể của Ngành Y tế trong năm 2023.
Xây dựng Hệ thống Y tế công bằng, hiệu quả, phát triển và hội nhập quốc tế là mục tiêu hướng tới của ngành y tế.
Cụ thể, trong 3 chỉ tiêu chủ yếu giao cho Ngành Y tế trong Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023 theo Nghị quyết số 68/2022/QH15 ngày 10/11/2022 của Quốc hội và Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 06/01/2023 của Chính phủ, ngành y tế đã thực hiện vượt Chỉ tiêu số bác sĩ trên 10.000 dân (đạt 12,5 bác sĩ năm 2023 so với chỉ tiêu được giao là 12 bác sĩ) và đạt 2 chỉ tiêu còn lại là số giường bệnh trên 10.000 dân (đạt chỉ tiêu 32 giường bệnh) và tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế (đạt chỉ tiêu 93,2% dân số).
Đối với 9 chỉ tiêu cụ thể cho ngành, lĩnh vực năm 2023 được Chính phủ giao cho ngành y tế tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 6/1/2023, thống kê sơ bộ cho thấy ngành y tế đã thực hiện vượt 5 chỉ tiêu (bao gồm Tỷ lệ dân số được quản lý sức khỏe, Số dược sĩ đại học trên 10.000 dân, Số điều dưỡng trên 10.000 dân, Tỷ suất tử vong của trẻ em dưới 1 tuổi và Tỷ suất tử vong của trẻ em dưới 5 tuổi) và đạt 4 chỉ tiêu còn lại (bao gồm Tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh, Tỷ lệ hài lòng của người dân đối với dịch vụ y tế, Tỷ số giới tính của trẻ em mới sinh và Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi).
Đối với việc triển khai kỹ thuật tiên tiến nhất trong chăm sóc, điều trị cho người bệnh, như chúng ta đã biết xây dựng Hệ thống Y tế công bằng, hiệu quả, phát triển và hội nhập quốc tế là mục tiêu hướng tới của ngành y tế. Để thực hiện định hướng phát triển và hội nhập quốc tế, trong những năm qua cũng như trong năm 2023, ngành y tế Việt Nam tiếp tục làm chủ, hoàn thiện đưa nhiều kỹ thuật y học đạt tầm thế giới, thực hiện chuyển giao nhiều kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán và điều trị như ghép tạng, phẫu thuật robot, phẫu thuật nội soi, can thiệp tim mạch, hỗ trợ sinh sản, ứng dụng tế bào gốc, điều trị đích…
Những thành tựu này chính là nền tảng để ngành y tế quyết tâm đẩy mạnh việc triển khai thực hiện định hướng phát triển và hội nhập quốc tế trong thời gian tới.
Cụ thể, trong Quy hoạch Mạng lưới Cơ sở Y tế thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang được Bộ Y tế hoàn thiện, dự kiến một số bệnh viện tuyến cuối hạng đặc biệt, bao gồm cả bệnh viện đa khoa và bệnh viện chuyên khoa tại thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Thừa Thiên Huế sẽ được nâng cấp để đảm nhận chức năng của bệnh viện tầm quốc tế.
Bên cạnh đó, Quy hoạch cũng dự kiến nếu điều kiện cho phép, sẽ xây dựng một số Khu phức hợp y tế. Đây sẽ là tổ hợp các cơ sở y tế có trình độ kỹ thuật tiên tiến, bao gồm cơ sở khám chữa bệnh kỹ thuật cao, trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) quốc gia, trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng, trung tâm kiểm nghiệm-kiểm định-kiểm chuẩn vùng đạt tiêu chuẩn quốc tế, trung tâm máu quốc gia, cơ sở đào tạo và bệnh viện thực hành…
Ngoài ra, trong xu thế của cuộc cách mạng 4.0 và công nghệ y khoa thế giới, ngành y tế Việt Nam sẽ tăng cường triển khai các hoạt động ứng dụng và phát triển y tế thông minh, góp phần hiện đại hóa các dịch vụ bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, qua đó kỳ vọng đưa Việt Nam trở thành nền "công nghiệp y tế" nhằm thu hút người nước ngoài, người Việt Nam sống ở nước ngoài và người Việt Nam thu nhập cao khám, chữa bệnh chất lượng cao ở Việt Nam.
Tuy nhiên, định hướng phát triển và hội nhập quốc tế cần phải gắn liền với định hướng công bằng và hiệu quả. Điều này có nghĩa, bên cạnh những nỗ lực phát triển kỹ thuật cao ngang tầm các quốc tế, trong thời gian tới ngành y tế sẽ ưu tiên đầu tư nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của hệ thống cung ứng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu và chăm sóc sức khỏe cơ bản nhằm bảo đảm sự sẵn có, chất lượng và khả năng duy trì bền vững các dịch vụ y tế thiết yếu, có tính chất nền tảng này. Qua đó, giúp kiến tạo một hệ thống y tế cân bằng, phát triển bền vững và có khả năng chống chịu tốt trước những thách thức mởi.
Phóng viên: Theo ông, những vấn đề nào đặt ra với ngành y tế trong năm 2024 để ngành thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe toàn dân tốt nhất?
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn: Trong năm 2024, Bộ Y tế tập trung chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ trọng tâm sau:
Tập trung xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp lý, thể chế; tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các dự án luật, các đề án, văn bản trong Chương trình công tác của Chính phủ và Kế hoạch ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Y tế năm 2024: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế; Luật Phòng bệnh; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật An toàn thực phẩm; Luật Dược sửa đổi; xây dựng và triển khai hệ thống văn bản hướng dẫn Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi…
Cùng với đó, quyết liệt triển khai có hiệu quả Nghị quyết số 99/2023/QH15 của Quốc hội; Chỉ thị số 25-CT/TW ngày 25/10/2023 của Ban Bí thư Trung ương Đảng để nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở. Kiện toàn, sắp xếp tổ chức của Bộ Y tế, hoàn thiện việc quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị thuộc Bộ bảo đảm tinh gọn, khắc phục việc chồng chéo chức năng nhiệm vụ. Hoàn thành lập Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Quy hoạch hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, Quy hoạch hệ thống kiểm nghiệm của Nhà nước, Đề án thành lập Trung tâm kiểm soát bệnh tật tuyến Trung ương.
Tiếp tục tập trung triển khai biện pháp đổi mới cơ chế tài chính y tế; thực hiện lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế. Tiếp tục hoàn thiện phương thức chi trả dịch vụ y tế; thực hiện lộ trình tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân. Nghiên cứu điều chỉnh mức đóng BHYT phù hợp với lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân và điều kiện kinh tế - xã hội. Tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, thực hiện đồng bộ, bảo đảm vận hành hiệu quả các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh. Ban hành danh mục kỹ thuật trong khám bệnh, chữa bệnh; xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật làm cơ sở xây dựng giá dịch vụ y tế; các tiêu chuẩn, tiêu chí quản lý, đánh giá, đo lường chất lượng khám bệnh, chữa bệnh.
Tiếp tục nâng cao công tác y tế dự phòng và nâng cao sức khỏe, bảo đảm an toàn, an ninh y tế.
-- Thứ trưởng Trần Văn Thuấn --
Tiếp tục nâng cao công tác y tế dự phòng và nâng cao sức khỏe, bảo đảm an toàn, an ninh y tế. Kiểm soát hiệu quả các dịch bệnh truyền nhiễm phổ biến, mới phát sinh, dịch bệnh theo mùa, không để xảy ra dịch chồng dịch. Theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên thế giới, rà soát, cập nhật, điều chỉnh các biện pháp phòng, chống dịch trong tình hình mới. Tiếp tục triển khai mua vắc xin cho Chương trình Tiêm chủng mở rộng; duy trì tỷ lệ tiêm vắc xin đáp ứng mục tiêu đề ra.
Tiếp tục thực hiện giảm tử vong mẹ, giảm tử vong trẻ em và cải thiện tình trạng dinh dưỡng phụ nữ có thai, bà mẹ và trẻ em; ưu tiên các vùng khó khăn nhằm thu hẹp khoảng cách giữa các vùng miền và các nhóm đối tượng. Tiếp tục triển khai Chương trình phát triển y dược cổ truyền, kết hợp y dược cổ truyền với y dược hiện đại đến năm 2030; kiểm tra chất lượng dược liệu trên thị trường và cơ sở sản xuất kinh doanh dược liệu và thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu, giám sát thực hiện quy chế chuyên môn của các cơ sở khám chữa bệnh y học cổ truyền.
Bên cạnh đó, tập trung cấp phép, gia hạn thuốc, trang thiết bị y tế; giải quyết triệt để các hồ sơ tồn đọng; ban hành Thông tư hướng dẫn theo thẩm quyền; không để thiếu thuốc và thiết bị y tế. Đồng thời, tăng cường công tác hậu kiểm, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ hoạt động nhập khẩu, bảo đảm chất lượng thuốc, dược liệu, trang thiết bị y tế. Tăng cường quản lý giá thuốc, đảm bảo thị trường dược phẩm được duy trì bình ổn, đáp ứng đủ thuốc, vắc xin cho nhu cầu phòng và điều trị của người dân.
Phát huy hiệu quả cao nhất của đấu thầu tập trung, đàm phán giá góp phần giảm chi phí thuốc. Xây dựng cơ chế tổ chức cung ứng, dự trữ, mua sắm đặc thù đối với các loại thuốc hiếm, thuốc điều trị bệnh hiếm. Đẩy mạnh phát triển công nghiệp dược, dược liệu, trang thiết bị y tế. Nâng cao năng lực hệ thống kiểm nghiệm, kiểm định thuốc, vắc xin, sinh phẩm y tế.
Tăng cường công tác quản lý tài chính, triển khai quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm hiệu quả, theo đúng quy định; xây dựng kế hoạch ngân sách nhà nước năm 2024. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội; dự án thuộc các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025. Tiếp tục rà soát, thực hiện giá dịch vụ y tế và giá vaccine theo lộ trình tính đúng, tính đủ các yếu tố chi phí. Đổi mới cơ chế tài chính y tế, nhất là cơ chế tài chính phát triển y tế cơ sở, y tế dự phòng. Xây dựng giá các dịch vụ y tế dự phòng, các gói chăm sóc sức khỏe làm cơ sở để phân bổ ngân sách, thực hiện cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ hoặc thu của các đối tượng có nhu cầu.
Tăng cường áp dụng các chuẩn mực y tế trong nước theo hướng cập nhật với khu vực và thế giới.
Đẩy mạnh cải cách hành chính, giải quyết thủ tục hành chính; phấn đấu kết quả chấm điểm chỉ số cải cách hành chính của Bộ Y tế năm sau cao hơn năm trước. Rà soát, thực hiện các nhiệm vụ được giao về việc tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh gắn với chuyển đổi số tại Bộ Y tế. Tập trung đơn giản hóa thủ tục hành chính, duy trì dịch vụ công cấp độ 4 trong các lĩnh vực quản lý của Bộ Y tế. Tiếp tục thực hiện ISO 9001:2015 áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn vào hoạt động quản lý hành chính của các đơn vị thuộc Bộ. Hoàn thành tích hợp 100% dịch vụ công trực tuyến của các đơn vị lên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính Bộ Y tế.
Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số, trong đó tập trung triển khai hiệu quả các nhiệm vụ tại Đề án 06 được giao tại Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 23/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật về công nghệ thông tin, chuyển đổi số y tế. Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng các quy định nhằm tạo môi trường pháp lý đổi mới đào tạo nhân lực y tế; triển khai các chương trình tăng cường đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, luân phiên cán bộ y tế để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế cơ sở.
Chủ động, tích cực hội nhập và nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, ban hành Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại của Bộ Y tế và các quyết định, quy chế có liên quan trong lĩnh vực đối ngoại thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế. Tích cực tham gia xây dựng các chính sách, giải quyết các vấn đề y tế khu vực và toàn cầu, nâng cao vai trò, vị thế quốc tế của Việt Nam; đồng thời thể hiện trách nhiệm đóng góp phù hợp với cộng đồng quốc tế trong phòng, chống dịch bệnh.
Tăng cường áp dụng các chuẩn mực y tế trong nước theo hướng cập nhật với khu vực và thế giới. Cùng với đó, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thông tin, truyền thông, nhất là truyền thông chính sách, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội.
Xin cảm ơn Thứ trưởng Trần Văn Thuấn!
Ngày xuất bản: 11/2/2024
Tổ chức thực hiện: HỒNG MINH
Nội dung: THIÊN LAM
Đồ họa: MINH THU
Ảnh: BỘ Y TẾ, VGP