Blockchain:

Phóng viên: Ý tưởng về hợp tác quy mô lớn dựa trên niềm tin số có thể nói là rất mới mẻ và thú vị. Nhưng liệu rằng những xu hướng này có mang đến cơ hội gì cho người dân Việt Nam hay chỉ là những xu hướng trên thế giới?

Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng:

Trong thế giới hiện đại ngày nay, không khó để nhận thấy năng lực hợp tác chính là dấu hiệu rõ ràng nhất cho sự tiến bộ của xã hội. Nhìn vào các cường quốc ta dễ thấy một điểm chung là người dân ở các quốc gia đó rất giỏi hợp tác. Trong nước thì nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà chính trị hợp tác cùng nhau chặt chẽ để nhanh chóng đưa khoa học công nghệ vào đời sống. Giữa các doanh nghiệp thì phối hợp cùng nhau tạo nên những tiêu chuẩn về sản phẩm, về chất lượng để tạo ra sự tương thích. Ngoài nước thì hợp tác với các quốc gia khác tạo nên các khối thương mại chung, các tập đoàn hoạt động trên quy mô đa quốc gia…

Nhìn về Việt Nam, thì có thể thấy văn hóa Việt Nam về cơ bản vẫn có nguồn gốc từ văn hóa nông nghiệp. Chính vì thế mà các cơ chế hợp tác truyền thống dựa trên tiêu chuẩn, dựa trên hợp đồng, trên cam kết luật pháp, trên vai trò của các tổ chức trung gian…trong nhiều trường hợp vẫn chưa phát huy hiệu quả tại Việt Nam, dẫn tới một nhận xét là người Việt thường khó hợp tác với nhau. 

Đây là một nhược điểm, nhưng cũng lại là mảnh đất màu mỡ cho việc áp dụng blockchain tại Việt Nam.

Phóng viên: Mặc dù Việt Nam có nhiều tiềm năng để áp dụng blockchain, tuy nhiên khái niệm blockchain đối với đại đa số người dân vẫn còn rất mới mẻ. Liệu rằng Việt Nam đã có đủ lợi thế để có thể ứng dụng blockchain thành công?

Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng:

Sự mới mẻ của blockchain hiện nay cũng giống như sự mới lạ của Internet những năm đầu thập niên 90. Khi đó đa số người Việt Nam cũng chưa hình dung được Internet là gì. Tuy nhiên chỉ sau 25 năm, Việt Nam đã lọt top 20 quốc gia có số lượng người sử dụng internet cao nhất thế giới. internet đã len lỏi trong mọi mặt của đời sống người dân từ thành thị tới nông thôn, và trở thành một tiện nghi không thể thiếu trong đời sống.

Sự phát triển thần kỳ của internet tại Việt Nam đã khẳng định người Việt rất giỏi làm quen và nắm bắt những thứ mới. Ngay cả với một lĩnh vực còn rất mới như blockchain, thì theo các nghiên cứu, Việt Nam cũng là nước có chỉ số chấp nhận tiền điện tử, blockchain cao nhất thế giới, gần gấp 5 lần người dùng ở Mỹ. Chưa kể Việt Nam đã xuất hiện những đơn vị khởi nghiệp kỳ lân trong lĩnh vực blockchain như Axie Infinity, Coin98, Tomochain, KyberNetwork,…

Tuy nhiên dù có nhiều lợi thế, nhưng có một thực tế là tại Việt Nam hiện vẫn chưa có hành lang pháp lý cụ thể cho blockchain. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến các startup blockchain người Việt lại thường đặt trụ sở tại nước ngoài để dễ dàng hoạt động và gọi vốn. Điều này dẫn tới tình trạng chúng bỏ lỡ cơ hội thu hút nguồn tài chính lớn đang đầu tư vào lĩnh vực blockchain. Thậm chí có những startup blockchain người Việt nổi tiếng thế giới, có định giá tới hàng tỷ đô la, nhưng toàn bộ doanh thu lại được ghi nhận ở quốc gia khác.

Do vậy, một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2022, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ xây dựng đề án về blockchain và tham mưu cho Chính phủ, phối hợp với một số các bộ, ngành khác để có các hành động sớm, cụ thể nhằm hoàn thiện dần khung pháp lý cho blockchain và các ứng dụng liên quan.

Phóng viên: Hiện nay thì cũng có những lo ngại cho rằng một số ứng dụng của blockchain như tiền mã hóa có thể gây bất ổn định tới hệ thống tài chính, hoặc là những khoản đầu tư mang tính chất rủi ro cao. Cùng với đó thì một số dự án blockchain dạng game trong thời gian qua có dấu hiệu lừa đảo nhà đầu tư cũng đã khiến không ít người mất niềm tin vào các dự án blockchain của Việt Nam. Vậy ông nghĩ sao về điều này?

Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng:

Tôi cho rằng blockchain là một lĩnh vực còn rất mới, và thường trước cái mới khi còn chưa hiểu rõ thì chúng ta thường có những lo lắng. Ngay cả Internet trước khi được đưa vào Việt Nam cũng đã có nhiều lo ngại về những tác động tiêu cực như lộ bí mật, bị kẻ xấu lợi dụng để phát tán thông tin xấu độc, khó khăn trong việc quản lý. Tuy nhiên thực tế đã chứng minh, sự mạnh dạn đưa Internet vào Việt Nam chỉ sau vài năm so với thế giới đã giúp thúc đẩy kinh tế, mở mang tri thức cho toàn dân, mang lại hiệu quả vô cùng lớn. Mặc dù những tác động tiêu cực của Internet là vẫn có,  nhưng là rất nhỏ bé so với những yếu tố tích cực mà công nghệ này mang lại cho người dân và đất nước.

Đối với lĩnh vực blockchain, tôi cũng cho rằng chúng ta cần có tinh thần mạnh dạn triển khai giống như tinh thần đã đưa internet vào Việt Nam.

Đặc biệt là với tốc độ phát triển rất nhanh chóng của công nghệ hiện nay, hoặc chúng ta tham gia trong nhóm các quốc gia dẫn đầu và cùng kiến tạo môi trường có lợi cho quốc gia, hoặc chúng ta mãi đi sau và nhường lợi thế cho các quốc gia khác.

Những công nghệ có tiềm năng thay đổi diện mạo xã hội toàn diện như blockchain chỉ xuất hiện 20-30 năm một lần. Và trong thời đại hiện nay thì 20-30 năm là một khoảng thời gian rất rất dài, tương đương với 3-4 chu kỳ công nghệ. Chúng ta nhất định không thể bỏ lỡ cơ hội này.

Phóng viên: Xin cám ơn Thứ trưởng đã có những chia sẻ rất thú vị trong dịp đầu xuân mới!