Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm biểu diễn trong chương trình nghệ thuật “Con đường thế kỷ Người đi”, nhân kỷ niệm 113 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước (5/6/1911-5/6/2024). Ảnh: MẠNH HẢO

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm biểu diễn trong chương trình nghệ thuật “Con đường thế kỷ Người đi”, nhân kỷ niệm 113 năm Ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước (5/6/1911-5/6/2024). Ảnh: MẠNH HẢO

NGHỆ SĨ NHÂN DÂN TẠ MINH TÂM

Tôi đã hát
với lòng biết ơn

VÕ MẠNH HẢO thực hiện

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm là một trong những giọng ca gạo cội của dòng nhạc cổ điển, nhạc cách mạng. Tên tuổi của anh gắn liền với những ca khúc đi cùng năm tháng như Lá Đỏ, Nổi lửa lên em, Đường chúng ta đi, Tiếng hát từ thành phố mang tên Người... và nhất là ca khúc Đất nước trọn niềm vui của cố nhạc sĩ Hoàng Hà. Trong những ngày tháng tư này, giai điệu hào hùng của ca khúc đi cùng năm tháng ấy lại vang lên bởi giọng ca khỏe khoắn của người nghệ sĩ quê An Giang, tiếp tục sứ mệnh khơi dậy niềm tự hào dân tộc trong lòng khán giả hôm nay.

Để có một cuộc hẹn với Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm trong thời gian này thật không dễ dàng gì khi lịch biểu diễn của anh luôn dày đặc. Những chương trình nghệ thuật lớn kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước hầu như đều có sự xuất hiện của anh. Và trong nhiều chương trình, anh vẫn được ban tổ chức mời thể hiện ca khúc Đất nước trọn niềm vui, một tác phẩm đã gắn bó với tiếng hát Tạ Minh Tâm gần 50 năm qua.

Với tôi, đó như là định mệnh

Đến giờ chắc anh không thể nhớ mình đã thể hiện ca khúc “Đất nước trọn niềm vui” của nhạc sĩ Hoàng Hà bao nhiêu lần?

(Cười). Làm sao tôi nhớ hết được. Ngày đầu tiên bước chân lên sân khấu hát trong một hội thi quần chúng là tôi đã thể hiện ca khúc này. Lúc đấy tôi khoảng 16, 17 tuổi, còn sinh sống tại quê nhà An Giang. Thời điểm đất nước vừa mới thống nhất, ca khúc Đất nước trọn niềm vui của nhạc sĩ Hoàng Hà nổi lên như một hiện tượng, được rất nhiều ca sĩ nổi tiếng ở Hà Nội thể hiện. Bản thân tôi khi đấy chưa rành nhạc lý nên học hát ca khúc này chỉ bằng cách là mở radio nghe các ca sĩ hát rồi mình bắt chước hát theo. Trong Hội diễn văn nghệ quần chúng toàn quốc năm 1977 lần đầu tiên được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh, tôi đã hát ca khúc này và may mắn nhận được Huy chương vàng đơn ca.

Giải thưởng đó đã tạo nên bước ngoặt trong cuộc đời của anh?

Đúng vậy. Vì trước khi tham gia hội diễn, tôi chỉ nghĩ mình đi thi cho vui, tham gia để được hát ca khúc mình yêu thích chứ chưa nghĩ tương lai sau này sẽ theo con đường âm nhạc. Khi đoạt Huy chương vàng, tôi nhận ra mình cũng có chút năng khiếu về ca hát. Giải thưởng giúp tôi tự tin hơn để quyết định đi theo con đường âm nhạc chuyên nghiệp. Tôi đã lên Thành phố Hồ Chí Minh và theo học âm nhạc một cách chính quy tại Nhạc viện thành phố. Sau khi tốt nghiệp tôi ở lại Nhạc viện làm công tác giảng dạy đồng thời tiếp tục tham gia biểu diễn cho đến bây giờ.

Có thể thấy con đường nghệ thuật của anh khá bằng phẳng…

Thật ra cũng không hẳn vậy. Có giai đoạn cuộc sống còn nhiều khó khăn tôi đã phải làm thêm những nghề khác như buôn bán, hướng dẫn viên du lịch,… Khi kinh tế ổn định, tôi lại tập trung theo đuổi con đường âm nhạc.

Sau này, khi được mọi người biết đến nhiều hơn, tôi được mời tham gia đóng phim, làm người dẫn chương trình cho các gameshow. Nhưng tôi không bị cuốn vào sự hào nhoáng của các lĩnh vực giải trí khác khiến mình phải thay đổi con đường đã lựa chọn. Tôi tham gia vì muốn thử sức khả năng của mình đồng thời cũng để bản thân rèn luyện thêm kỹ năng, kinh nghiệm biểu diễn.

Với tôi, âm nhạc vẫn là cái gốc, là con đường tôi phải đi cho đến cùng. Có lẽ do nhận thức được điều ấy cùng sự kiên định của bản thân nên tôi vẫn đứng vững với nghề đến giờ.

Tôi không bị cuốn vào sự hào nhoáng của các lĩnh vực giải trí khác khiến mình phải thay đổi con đường đã lựa chọn. Với tôi, âm nhạc vẫn là cái gốc, là con đường tôi phải đi cho đến cùng.

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm

Thành tựu nghề nghiệp cũng như độ “phủ sóng” của anh có được như ngày nay có lẽ cũng bắt đầu từ ca khúc “Đất nước trọn niềm vui”?

Đúng là ca khúc Đất nước trọn niềm vui đã giúp tôi được khán giả biết đến rộng rãi và yêu mến nhiều hơn. Nhiều lúc đi taxi hay máy bay, tôi thấy nhiều người say sưa hát theo ca khúc Đất nước trọn niềm vui do tôi thể hiện, không ít người còn nhận ra tôi dù chỉ qua giọng nói. Điều đó khiến tôi rất hạnh phúc vì sau mấy chục năm mà khán giả vẫn còn yêu mến giọng hát của mình.

Gần 50 năm cất lên giai điệu tuyệt vời ấy, cảm xúc của anh có gì thay đổi?

Có chứ. Trước đây tôi hát với tâm trạng phấn khởi vì niềm vui đất nước thống nhất, niềm vui được đứng trên sân khấu hát cho khán giả nghe ca khúc mà mình yêu thích nên cách thể hiện sôi nổi, trẻ trung hơn. Giờ đây, cũng với giai điệu ấy, tôi hát với sự sâu lắng, hát bằng lòng biết ơn, bằng niềm tự hào vì đất nước mình sau 50 năm thống nhất đã phát triển mạnh mẽ, tươi đẹp.

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm là tên tuổi gắn liền với ca khúc "Đất nước trọn niềm vui". Ảnh: laodong.vn

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm là tên tuổi gắn liền với ca khúc "Đất nước trọn niềm vui". Ảnh: laodong.vn

Tôi hát với sự sâu lắng, hát bằng lòng biết ơn, bằng niềm tự hào vì đất nước mình sau 50 năm thống nhất đã phát triển mạnh mẽ, tươi đẹp.

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm

Lửa nghề vẫn cháy mạnh mẽ

Thưa anh, đến nay dù đã ở lứa tuổi U70 và không còn tham gia công tác quản lý (Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm từng giữ vị trí Phó Giám đốc Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh), anh vẫn rất đắt show và luôn có mặt ở các chương trình nghệ thuật lớn. Điều gì khiến anh vẫn giữ được lửa nghề mạnh mẽ như thế?

Với tôi, tình yêu dành cho âm nhạc vẫn sâu đậm như buổi ban đầu, nên dù sống với nghề gần nửa thế kỷ tôi vẫn thấy hạnh phúc khi được cất lên tiếng hát, được biểu diễn trước khán giả. Sau mỗi đêm biểu diễn, tôi nhận ra khán giả vẫn còn yêu âm nhạc cách mạng nhiều lắm. Điều đó giúp tôi tự tin bước tiếp trên con đường nghệ thuật. Ngoài ra, tôi là người không bảo thủ, ủng hộ những cái mới nên bản thân mình luôn cảm thấy thoải mái, hòa nhập tốt với đời sống nghệ thuật hôm nay. Có lẽ vì thế mà lửa nghề trong tôi vẫn luôn cháy mạnh mẽ suốt bao năm qua.

Với tôi, tình yêu dành cho âm nhạc vẫn sâu đậm như buổi ban đầu.

Nghệ sĩ Nhân dân Tạ Minh Tâm

Thời gian qua có nhiều cuộc vận động sáng tác ca khúc về Thành phố Hồ Chí Minh, anh cảm nhận những tác phẩm trong các cuộc vận động này thế nào, nhất là tác phẩm của các nhạc sĩ trẻ?

Tôi cũng có vinh dự được mời tham gia trong các hội đồng chấm giải các cuộc vận động sáng tác tác phẩm về thành phố trong thời gian qua, đồng thời cũng biểu diễn nhiều sáng tác mới của các tác giả trẻ. Với cá nhân tôi, các cuộc thi đã giúp cho đời sống âm nhạc của thành phố thêm phong phú, sôi động. Từ các cuộc vận động đã cung cấp một số lượng đáng kể các ca khúc về thành phố hôm nay, giúp cho khán giả cảm nhận được sức sống mới của một thành phố đang vươn lên từng ngày. Tuy nhiên, tôi nghĩ những tác phẩm xuất sắc vẫn còn ở phía trước, có thể sẽ xuất hiện một cách tự nhiên, không phải từ cuộc vận động nào.

Vậy theo anh, để có thêm một hay nhiều “Đất nước trọn niềm vui”, các tác giả hôm nay cần hội tụ những yếu tố gì?

Nhiều bạn trẻ trong lĩnh vực âm nhạc hiện nay rất giỏi. Các bạn đã làm cho thị trường âm nhạc trở nên sôi động hơn rất nhiều. Tuy nhiên, chính vì chạy theo nhịp sống âm nhạc cuồn cuộn đó, các bạn chưa có đủ độ lắng, độ sâu để có thể đầu tư nhiều vào tác phẩm của mình. Các bạn chỉ theo đuổi mục đích cá nhân mà chưa hòa chung vào dòng chảy của thành phố, chưa ngụp lặn trong hơi thở, đời sống hôm nay. Chính vì thế, làm sao để quy tụ được các bạn trẻ tài năng lại, cùng hướng về một con đường là điều quan trọng, cần thiết phải làm.

Thời gian qua, Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức nhiều chuyến về nguồn, nhất là những chuyến đi thăm Trường Sa có sự tham gia của các nghệ sĩ trẻ. Điều này rất có ý nghĩa và cần được phát huy hơn, làm sao để những tác giả, nghệ sĩ trẻ giỏi nhất trên thị trường âm nhạc cũng tham gia những chuyến đi như thế để các bạn có những cảm xúc chân thật, bồi đắp thêm lý tưởng, tình yêu, niềm tự hào đối với quê hương, đất nước nói chung, Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Chính sự thay đổi từ bên trong sẽ mang lại cho các bạn những cảm xúc mới mẻ, và đó chính là yếu tố quan trọng để một tác phẩm hay ra đời.

Trân trọng cảm ơn nghệ sĩ!

NSND Tạ Minh Tâm trên sân khấu ca nhạc. Ảnh: thoibaonganhang.vn

NSND Tạ Minh Tâm trên sân khấu ca nhạc. Ảnh: thoibaonganhang.vn

Trình bày: Ngô Hương