(Bài đăng trên Báo Nhân Dân, số ra ngày 16/10/2011)

Chuyến thăm chính thức nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Hồ Cẩm Ðào đã kết thúc thành công tốt đẹp. Nhiều văn bản hợp tác giữa hai Ðảng, hai Nhà nước được ký kết là cơ sở để hai bên không ngừng củng cố, phát triển tình đoàn kết hữu nghị truyền thống; cùng tôn trọng, hiểu biết, tin cậy lẫn nhau, hợp tác và phát triển lành mạnh, lâu dài, vì lợi ích chung của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực và thế giới.

Củng cố và không ngừng phát triển tình đoàn kết hữu nghị

Sau lễ đón chính thức trọng thể với nghi lễ cao nhất dành cho nguyên thủ quốc gia tại Ðại Lễ đường Nhân dân ở Thủ đô Bắc Kinh, là các cuộc hội đàm cấp cao, hội kiến, tiếp xúc, gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm về nhiều lĩnh vực giữa hai bên.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Hồ Cẩm Ðào khẳng định chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường hiểu biết và sự hợp tác cùng có lợi giữa hai Ðảng, hai Nhà nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chân thành cảm ơn tình cảm hữu nghị và sự đón tiếp trọng thị mà Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Hồ Cẩm Ðào dành cho Ðoàn Việt Nam. Với tình đồng chí và hiểu biết lẫn nhau, hai bên bày tỏ vui mừng trước sự phát triển nhanh chóng, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực trong quan hệ hai nước kể từ khi bình thường hóa quan hệ (năm 1991) đến nay. Và, chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Ðảng ta lần này đã góp phần tích cực để Việt Nam và Trung Quốc thúc đẩy hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống, mở rộng hợp tác trên mọi lĩnh vực, không ngừng phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.

Trong không khí cởi mở, chân tình, nhiều vấn đề đang được quan tâm đã đưa ra trao đổi thẳng thắn vì lợi ích chung của hai nước, của khu vực trên nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế. Hai bên nhất trí cùng tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, quản lý nguồn nước ở lưu vực các sông suối chung giữa hai nước.

Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đề nghị, khi các nước xây dựng những đập nước hoặc công trình thủy điện trên thượng nguồn cần trao đổi thông tin, tham vấn của các nước ở khu vực hạ nguồn, trong đó có Việt Nam. Hai bên và các nước liên quan thường xuyên trao đổi với nhau những thông tin, khoa học, đánh giá đầy đủ các mặt tác động trong việc giữ gìn, bảo vệ, sử dụng bền vững nguồn nước và ứng phó với biến đổi khí hậu đối với những công trình hiện có, hoặc sắp xây dựng.

Phía bạn hết sức coi trọng vấn đề này và cùng phối hợp với Việt Nam quản lý một cách khoa học, hiệu quả nguồn nước. Hai bên cũng đã trao đổi với nhau về xử lý vấn đề tàu cá của ngư dân. Phía ta đề nghị với phía bạn xử lý vấn đề này trên tinh thần nhân đạo, phù hợp tình hữu nghị giữa hai nước.

Về quan hệ giữa hai nước, hai nhà lãnh đạo cùng cho rằng, còn tồn tại một số bất đồng chung quanh vấn đề Biển Ðông và nhất trí hai bên đều nỗ lực tránh làm phức tạp tình hình, bình tĩnh xử lý những bất đồng thông qua đàm phán hòa bình, nhìn từ tầm cao chiến lược quan hệ hai nước.

Trong các cuộc hội đàm, hội kiến tại Bắc Kinh cũng như các buổi tiếp xúc, trao đổi ý kiến với lãnh đạo tỉnh Quảng Ðông, Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam và phía bạn đều nhất trí tăng cường giáo dục các tầng lớp nhân dân về tình đoàn kết hữu nghị truyền thống giữa hai Ðảng, hai Nhà nước; cùng phối hợp chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền, quản lý báo chí để không có tin, bài phản ánh sai sự thật, làm ảnh hưởng xấu đến quan hệ giữa hai Ðảng, hai Nhà nước và nhân dân hai dân tộc.

Trên cương vị người lãnh đạo cao nhất của Ðảng ta lần đầu thăm chính thức Trung Quốc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gặp lại nhiều cán bộ cấp cao của Ðảng Cộng sản Trung Quốc trong tình đồng chí gần gũi và hiểu biết lẫn nhau. Chúng tôi cảm nhận chuyến thăm của Tổng Bí thư lần này là một dấu mốc quan trọng kết nối lịch sử với hiện tại, cùng tin tưởng hướng tới tương lai, củng cố, phát triển mối quan hệ truyền thống hữu nghị giữa hai nước.

Thăm tỉnh Quảng Ðông, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, các đồng chí lãnh đạo địa phương nhớ lại những sự kiện lịch sử không thể nào quên và cùng đến thăm Khu di tích Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở số 250, đường Văn Minh, khu Việt Tú, thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Ðông - nơi ra đời tổ chức tiền thân của Ðảng ta; đặt vòng hoa và dâng hương tại mộ liệt sĩ Phạm Hồng Thái nằm trên đồi cao của nghĩa trang - công viên Hoàng Hoa Cương.

Trong buổi tiếp kiến Tổng Bí thư Ðảng ta, đồng chí Uông Dương, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ðông khẳng định, mối quan hệ giữa hai nước, trong đó có Quảng Ðông có sự gần gũi, giống nhau về nhiều mặt. Từ khi nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa ra đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã bảy lần sang Quảng Ðông. Sự hợp tác về kinh tế của Quảng Ðông với nhiều địa phương Việt Nam cũng phát triển không ngừng. Năm 2008, kim ngạch thương mại hai bên mới đạt 2 tỷ USD, thì con số đó năm 2010 là 5,8 tỷ USD. Bởi thế, có rất nhiều thuận lợi để tỉnh Quảng Ðông và các địa phương Việt Nam tiếp tục hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Ðẩy mạnh hợp tác toàn diện, đôi bên cùng có lợi

Sáu văn kiện hợp tác quan trọng về các lĩnh vực: đầu tư, thương mại, giao thông vận tải, giáo dục, đào tạo... đã được ký kết ngay sau Hội đàm cấp cao giữa hai bên. Ðiều đó thể hiện sự mong muốn đẩy mạnh hợp tác toàn diện của hai Ðảng, hai Nhà nước.

Những ngày Ðoàn ở Bắc Kinh, thời tiết khá đẹp. Ðại lộ Tràng An dài nhất Thủ đô nước này, không bóng dáng một chiếc xe máy, mỗi chiều có đến bốn làn xe ôtô, nhưng tình trạng kẹt xe vẫn thường xuyên diễn ra. Phó Thủ tướng Lý Khắc Cường cùng Bí thư Thành ủy Bắc Kinh Lưu Kỳ đã đón và tháp tùng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm Khu triển lãm những thành tựu tự chủ sáng tạo quốc gia Trung Quan Thôn.

Phó Chủ nhiệm Khu triển lãm Dương Kiến Hoa nói với chúng tôi, được đón Tổng Bí thư Ðảng Cộng sản Việt Nam là niềm vinh dự và sự kiện lớn của Khu triển lãm. Theo ông Dương Kiến Hoa, đây là một khu tập trung chất xám và nguồn nhân tài mật độ cao nhất của Trung Quốc. Sau 20 năm xây dựng, Khu tập trung được gần 20 nghìn doanh nghiệp khoa học - công nghệ cao, hợp tác với 190 nước và Hiệp hội sản phẩm của Trung Quan Thôn đang xúc tiến để thành lập một chi nhánh tại Việt Nam. Ông Dương Kiến Hoa rất mong các doanh nghiệp Việt Nam đến Trung Quan Thôn để hợp tác kinh doanh.

Quan tâm những mô hình kiểu mẫu khác nhau, Tổng Bí thư đã đến thăm khu dân cư Bạch Mã, khu Nam Thành, thành phố Ðông Quản, tỉnh Quảng Ðông, trao đổi nhiều ý kiến về việc xây dựng, quản lý, điều hành của khu dân cư có nhiều hoạt động dịch vụ, vui chơi giải trí, thể thao, dưỡng lão, v.v.. Tổng Bí thư dừng lại trò chuyện khá lâu với những người cao tuổi tại Trung tâm cung cấp dịch vụ công cộng, với hai vợ chồng ông Lý Hán Tân, tuổi đã cao, sống trong ngôi nhà được thiết kế thông thoáng, đẹp, sạch để biết thêm về cuộc sống của người dân trong khu dân cư kiểu mẫu Bạch Mã.

Ðất nước có 80 triệu đảng viên Ðảng Cộng sản này với hơn 30 năm thực hiện đường lối cải cách mở cửa đã trở thành nền kinh tế đứng thứ hai trên thế giới. Cùng Ðoàn đại biểu cấp cao nước ta đến thăm thành phố Thâm Quyến, tỉnh Quảng Ðông, chúng tôi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp như bức tranh đa màu của thành phố hơn 10 triệu dân. Từ một làng chài nghèo ven biển, Thâm Quyến vươn dậy, hóa thân thành thành phố hiện đại vào bậc nhất nhì trong nước, như một kiệt tác với mạng lưới giao thông hiện đại, len lỏi trong những tòa nhà cao chọc trời.

Lên tầng cao tòa Ðịa vương ngắm thành phố, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để lại lưu bút: "Từ tầng 69 của tòa nhà Ðịa vương, chiêm ngưỡng toàn cảnh thành phố Thâm Quyến, tôi càng khâm phục sức lao động sáng tạo của nhân dân Trung Quốc". Trong buổi gặp Bí thư Thành ủy Thâm Quyến Vương Vinh, Tổng Bí thư đã nói, thành công của các đồng chí động viên chúng tôi, giúp chúng tôi có cách nhìn đầy đủ hơn về công cuộc đổi mới của Việt Nam. Thành công của Trung Quốc và Việt Nam chứng minh rằng con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là đúng đắn. Nhận thức đúng và có cách làm sáng tạo chúng ta sẽ đi đến đích.

Thâm Quyến được coi như hình ảnh thu nhỏ của Trung Quốc trong cải cách mở cửa. Năm 2010, GDP đạt 950 tỷ nhân dân tệ, tăng gần gấp hai lần so với 5 năm trước; thu nhập bình quân đầu người là 14.600 USD, xuất khẩu thương mại đạt 204,2 tỷ USD, 18 năm liền dẫn đầu các thành phố trong cả nước. Mở cửa tạo nên sự năng động, sáng tạo đã thúc đẩy làng chài nghèo xưa kia nay vươn ra khắp thế giới, điển hình là Tập đoàn công nghệ viễn thông Hoa Vi.

Ðến với thành phố "khai sinh" ra công cuộc cải cách mở cửa của đất nước 1,34 tỷ dân, Tổng Bí thư và Ðoàn đại biểu cấp cao nước ta dành khá nhiều thời gian tìm hiểu thực tế: thăm bảo tàng Thâm Quyến, Tập đoàn viễn thông Trung Hưng, Công ty trách nhiệm hữu hạn cổ phần Sinh học - y tế - điện tử Mindray.

Ðến đâu, Tổng Bí thư cũng quan tâm muốn biết kinh nghiệm, bước đi trong cải cách mở cửa và mong muốn có sự hợp tác tích cực với Việt Nam. Ðiểm nổi bật của thành phố trẻ năng động này là sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, là sự đầu tư cho đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Tổng Bí thư cho rằng đây là một trong những thành quả cải cách mở cửa của Trung Quốc; là những lĩnh vực mà Việt Nam rất cần và mong các tập đoàn tiếp tục hỗ trợ, hợp tác với Việt Nam. Sự hợp tác ấy là một trong những kênh hết sức quan trọng, có ý nghĩa thắt chặt mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Từ năm 2004 đến nay, Trung Quốc luôn là bạn hàng thương mại hàng đầu của Việt Nam, kim ngạch thương mại giữa hai nước liên tục tăng nhanh. Con số 27,33 tỷ USD kim ngạch thương mại hai nước đạt được năm 2010 và sáu tháng đầu năm nay là 15,7 tỷ USD đều được hai nhà lãnh đạo nhắc đến trong các cuộc hội đàm, hội kiến.

Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam nêu vấn đề và bạn cũng đã tán thành, hai bên cần phát huy tiềm năng thế mạnh của mỗi nước, tăng nhanh kim ngạch hai chiều đi đôi với từng bước làm cân bằng cán cân thương mại song phương. Khi gặp các doanh nghiệp Trung Quốc, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã hoan nghênh, đề nghị bạn tăng cường đầu tư vào Việt Nam với công nghệ cao, đồng thời bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình và mở rộng hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam, bảo đảm đôi bên cùng có lợi.

Chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ðoàn đại biểu cấp cao Việt Nam lần này có ý nghĩa vô cùng quan trọng, hai bên hiểu nhau hơn, gần nhau hơn, sẽ cùng thúc đẩy mối quan hệ đoàn kết hữu nghị do Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Mao Trạch Ðông và nhân dân hai nước dày công vun đắp.