Nhận lời mời của Tổng thống Cộng hòa Bulgaria Rumen Radev, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Bulgaria, từ ngày 22 đến 24/10. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh năm 2025 Việt Nam và Bulgaria kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Chuyến thăm nhằm tiếp tục góp phần thúc đẩy và làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Bulgaria, nhất là trong các lĩnh vực mà một bên có lợi thế và bên kia có nhu cầu. Chuyến thăm sẽ ghi dấu mốc lịch sử quan trọng trong quan hệ hai nước, tạo nền tảng vững chắc để Việt Nam và Bulgaria tiếp tục đồng hành, cùng phát triển, lớn mạnh trong kỷ nguyên mới.

NỐI DÀI NHỮNG NHỊP CẦU HỮU NGHỊ

Bulgaria là một trong những nước đầu tiên trên thế giới thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, luôn đồng hành ủng hộ Việt Nam trong quá trình thống nhất và phát triển đất nước của Việt Nam. Ngày 8/2/1950, hai nước chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Tháng 8/1957, Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm hữu nghị chính thức Bulgaria, đặt nền móng và dấu mốc quan trọng trong lịch sử quan hệ song phương.

Trong những năm tháng khó khăn, gian khổ của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng đất nước của Việt Nam, Bulgaria luôn dành cho Việt Nam sự ủng hộ quý báu cả về vật chất và tinh thần. Bulgaria đã giúp Việt Nam đào tạo hàng nghìn cán bộ khoa học, chuyên gia và nhiều công nhân lành nghề trong nhiều lĩnh vực như xây dựng, kiến trúc, công nghệ thông tin, sinh hóa, nông nghiệp, chế tạo máy và y dược... Nhiều người trong số đó đã trở thành những cán bộ lãnh đạo cấp cao hay những nhà khoa học, chuyên gia, kỹ sư hàng đầu của Việt Nam. Đây là tài sản vô giá, là những nhân tố tích cực góp phần gắn kết quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Bulgaria.

Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam tại Bulgaria tiếp tục là cầu nối rất quan trọng, góp phần thúc đẩy ngoại giao nhân dân giữa hai nước. Hiện có khoảng 1.200 người Việt Nam sinh sống tại Bulgaria, phần lớn đều có cuộc sống ổn định, chủ yếu kinh doanh hàng may mặc, thủ công-mỹ nghệ hoặc nông phẩm. Đặc biệt, thế hệ thứ hai của cộng đồng có nhiều bạn trẻ thành công trong các lĩnh vực khác nhau, góp phần nâng cao hình ảnh của người Việt Nam tại Bulgaria.

Bulgaria luôn coi Việt Nam là người bạn tin cậy, chân thành, thủy chung. Sự tin cậy và gắn bó mật thiết hiện nay giữa hai nước có sự đóng góp của những người Việt Nam từng sinh sống, làm việc và học tập tại Bulgaria trước đây.

Ngoài ra, các tổ chức hữu nghị cũng tích cực tham gia thúc đẩy giao lưu nhân dân, đóng góp to lớn cho việc duy trì, củng cố và thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước. Hội người Việt Nam tại Bulgaria là tổ chức nòng cốt, phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán tổ chức các hoạt động cộng đồng và các sự kiện lớn.

NÂNG TẦM HỢP TÁC SONG PHƯƠNG

Trong 75 năm qua, mối quan hệ giữa Việt Nam và Bulgaria không ngừng được củng cố, phát triển thông qua hợp tác trên nhiều lĩnh vực như thương mại, giáo dục, văn hóa, giao lưu nhân dân. Những năm gần đây, hai bên đẩy mạnh trao đổi đoàn các cấp, tổ chức có hiệu quả các khóa họp của Ủy ban liên Chính phủ, mở ra nhiều triển vọng hợp tác mới. Mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước đang ngày càng phát triển tích cực, nhất là từ sau chuyến thăm của Tổng thống Rumen Radev tới Việt Nam vào tháng 11/2024.

Về chính trị-ngoại giao, hai bên thường xuyên duy trì trao đổi đoàn các cấp, tiếp xúc cấp cao và triển khai định kỳ các cơ chế hợp tác song phương, hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại Liên hợp quốc, khuôn khổ Đối tác chiến lược ASEAN-Liên minh châu Âu (EU), Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU)...

Sự tin cậy chính trị là động lực quan trọng để hợp tác giữa hai nước được triển khai đồng bộ, đạt được nhiều kết quả tích cực trên tất cả các lĩnh vực kinh tế-thương mại, đầu tư, giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ, văn hóa-du lịch, quốc phòng-an ninh, lao động, tư pháp…

Bulgaria coi Việt Nam là đối tác ưu tiên hàng đầu tại khu vực Đông Nam Á và mong muốn tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực lao động, nông nghiệp và chế biến thực phẩm, y tế, giáo dục-đào tạo.

Về hợp tác kinh tế, trao đổi thương mại giữa hai nước tăng trưởng liên tục trong 10 năm trở lại đây, kim ngạch hai chiều năm 2024 đạt 263 triệu USD (tăng 24,4% so với mức năm 2023), riêng 6 tháng đầu năm 2025 kim ngạch thương mại song phương đạt gần 110 triệu USD. Bulgaria hiện có 14 dự án đầu Việt Nam với tổng vốn đăng ký 35 triệu USD.

Dư địa tăng cường hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư giữa hai nước còn rất lớn. Về thương mại, Việt Nam có ưu thế trong xuất khẩu sang Bulgaria 4 nhóm hàng chính là nông sản, hải sản đồ gỗ và sản phẩm công nghệ thông tin; trong khi đó, Bulgaria có thể xuất khẩu sang Việt Nam nông sản ôn đới, dược phẩm. Về đầu tư, Việt Nam là điểm đến đầu tư hấp dẫn trong các nước ASEAN nhờ lợi thế cạnh tranh về chi phí lao động, vị trí địa lý gần các thị trường lớn, môi trường xuất khẩu thông thoáng nhờ hàng loạt hiệp định thương mại tự do với các quốc gia và khu vực. Ở chiều ngược lại, thông qua thị trường Bulgaria, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp cận được thị trường khoảng 500 triệu dân của EU.

Cả Bulgaria và Việt Nam đều đang hướng tới nền kinh tế công nghệ cao, có thể hợp tác trong lĩnh vực hai bên cùng quan tâm như: công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, nông nghiệp công nghệ cao, dược phẩm. Trong bối cảnh đó, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam-EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam-EU (EVIPA) là yếu tố quan trọng đối với sự phát triển quan hệ kinh tế thương mại giữa hai nước trong thời gian tới.

Về giáo dục-đào tạo, hai nước đã ký Chương trình hợp tác giai đoạn 2025-2028; đang nghiên cứu mở rộng hợp tác đào tạo trong các lĩnh vực thế mạnh của Bulgaria như công nghệ thông tin, an ninh mạng, chính phủ điện tử, quản trị công...

Về hợp tác quốc phòng-an ninh, hai bên phối hợp trong đào tạo học viên quân sự, cán bộ an ninh và trao đổi thông tin về công dân phạm pháp, di cư trái phép, nhập cư bất hợp pháp...

Việt Nam luôn coi trọng thúc đẩy quan hệ song phương với Bulgaria nhằm tăng cường hợp tác với khu vực Trung Đông Âu nói riêng và EU nói chung. 

Việt Nam là điểm đến du lịch hấp dẫn với người Bulgaria. Đồng thời với sự phát triển nhanh về kinh tế, ngày càng nhiều người Việt Nam sẽ có điều kiện đến thăm đất nước Bulgaria tươi đẹp. Về nông nghiệp, Việt Nam có nền nông nghiệp phát triển mạnh, trong khi Bulgaria có thế mạnh về sản xuất máy móc nông nghiệp, với chất lượng tốt, giá cả cạnh tranh.

Bên cạnh đó, hai bên đã triển khai thực hiện một số nhiệm vụ hợp tác nghiên cứu khoa học; thành lập Ủy ban hợp tác về khoa học-công nghệ, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ sinh học, nông nghiệp, công nghệ thông tin-truyền thông, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, năng lượng xanh... Việt Nam và Bulgaria cũng đã ký kết Chương trình hợp tác văn hóa, Kế hoạch hợp tác trong lĩnh vực du lịch giai đoạn 2024-2026, Thỏa thuận hợp tác lao động, việc làm và an sinh xã hội...

Chuyến thăm chính thức Bulgaria của Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam mở ra cơ hội để thúc đẩy hợp tác trên kênh Đảng giữa Đảng Cộng sản Việt Nam với các chính đảng lớn của Bulgaria, đồng thời tăng cường ngoại giao nhân dân, tạo thuận lợi cho quan hệ song phương. Chuyến thăm cũng là dịp để hai bên tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực truyền thống, đồng thời tạo đột phá trong những lĩnh vực hợp tác mới, nhiều tiềm năng như năng lượng tái tạo, công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số…