HIỆU QUẢ TỪ CHUỖI CẤP CỨU NỘI VIỆN VÀ NGOẠI VIỆN
Khoảng 19 giờ 38 phút ngày 30/10/2025, Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh tiếp nhận cuộc gọi khẩn từ người dân cư trú tại phường Bình Đông về trường hợp một người đàn ông 52 tuổi đang chơi thể thao thì đột ngột mệt, nôn ói, lơ mơ rồi bất tỉnh. Qua khai thác thông tin ban đầu, tổng đài viên nhận định đây là tình huống ngưng tim, ngưng thở, thuộc nhóm cấp cứu tối khẩn có nguy cơ tử vong trong thời gian rất ngắn.
Điều phối viên tại Trung tâm Cấp cứu 115.
Điều phối viên tại Trung tâm Cấp cứu 115.
Ngay lập tức, quy trình hồi sinh tim phổi qua điện thoại được kích hoạt. Tổng đài viên vừa trấn an người gọi, vừa hướng dẫn ép tim ngoài lồng ngực theo đúng kỹ thuật, đồng thời điều phối kíp cấp cứu từ trạm vệ tinh thuộc Trung tâm Y tế khu vực Bình Đông tiếp cận hiện trường trong thời gian sớm nhất. Khi đến nơi, ê-kíp cấp cứu tiến hành hồi sinh tim phổi nâng cao, liên tục sốc điện khử rung bốn lần. Sau nhiều nỗ lực, tim bệnh nhân đã đập trở lại. Người bệnh được chuyển khẩn đến Bệnh viện Chợ Rẫy, được chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp và can thiệp mạch vành kịp thời.
Điều phối viên tiếp nhận tin báo cấp cứu và kiểm tra tình hình thực tế.
Điều phối viên tiếp nhận tin báo cấp cứu và kiểm tra tình hình thực tế.
Một trường hợp khác xảy ra vào chiều ngày 8/11/2025 tại phường Phú Định. Trong lúc ăn, một cụ bà 90 tuổi bất ngờ ho sặc, khó thở, mặt tím tái, không thể nói chuyện, có dấu hiệu điển hình của tắc nghẽn đường thở do dị vật. Nhận được cuộc gọi cầu cứu từ người con trai, tổng đài viên 115 nhanh chóng đánh giá mức độ nguy hiểm và hướng dẫn thực hiện thủ thuật ép bụng Heimlich qua điện thoại. Chỉ sau hai lần thực hiện đúng kỹ thuật, dị vật được đẩy ra ngoài, cụ bà thở lại bình thường. Kíp cấp cứu từ Trung tâm Y tế khu vực Bình Đông sau đó tiếp cận, thăm khám và chuyển người bệnh đến Bệnh viện đa khoa Chánh Hưng để theo dõi.
Kíp trực cấp cứu tiếp cận hiện trường sơ cứu người bị nạn.
Kíp trực cấp cứu tiếp cận hiện trường sơ cứu người bị nạn.
Hai tình huống trên là minh chứng sinh động cho hiệu quả của chuỗi cấp cứu ngoại viện và nội viện khi được tổ chức đồng bộ. Sự bình tĩnh của người dân, tính chuyên nghiệp của tổng đài 115 và năng lực của các trạm cấp cứu vệ tinh đã phối hợp nhịp nhàng, tạo thành “vòng tròn sinh mệnh” khép kín, giúp người bệnh vượt qua ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.
Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh
ĐIỂM NHẤN TỪ CẤP CỨU TỪ XA QUA THIẾT BỊ VIỄN THÔNG
Một trong những đổi mới quan trọng của Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh trong những năm gần đây là triển khai hiệu quả quy trình hồi sinh tim phổi qua thiết bị viễn thông, gọi tắt là T CPR, từ năm 2023 đến nay. Theo quy trình này, ngay sau khi tiếp nhận cuộc gọi, tổng đài 115 không chỉ điều phối xe cấp cứu đến hiện trường mà còn duy trì kết nối liên tục để hướng dẫn người dân thực hiện sơ cứu ban đầu.
Điều phối viên cấp cứu đang làm việc.
Điều phối viên cấp cứu đang làm việc.
Trong những tình huống nguy kịch như ngưng tim, ngưng thở hoặc hóc dị vật, người gọi điện trở thành “cánh tay nối dài” của nhân viên y tế, thực hiện các thao tác sơ cứu dưới sự hướng dẫn trực tiếp, chính xác của điều phối viên. Để làm được điều đó, mỗi điều phối viên 115 đều được đào tạo bài bản về kỹ năng giao tiếp, trấn an tâm lý, khai thác thông tin nhanh, hướng dẫn kỹ thuật chuẩn và xử lý đa nhiệm trong môi trường áp lực cao.
Điều phối viên hướng dẫn người nhà nạn nhân thực hiện thao tác T-CPR.
Điều phối viên hướng dẫn người nhà nạn nhân thực hiện thao tác T-CPR.
Thực tiễn cho thấy, cấp cứu ngoại viện đóng vai trò quyết định đến khả năng sống sót và mức độ hồi phục của người bệnh, đặc biệt trong các trường hợp đột quỵ và bệnh tim mạch, vốn là nguyên nhân gây tử vong và tàn phế hàng đầu tại Việt Nam hiện nay. Nhận thức rõ điều này, Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh thường xuyên tổ chức các chương trình đào tạo, cập nhật kiến thức và kỹ năng xử trí đột quỵ trong giai đoạn ngoại viện cho lực lượng cấp cứu.
Sinh viên các trường đại học trải nghiệm tìm hiểu kỹ năng sơ cứu tại Trung tâm Cấp cứu 115.
Sinh viên các trường đại học trải nghiệm tìm hiểu kỹ năng sơ cứu tại Trung tâm Cấp cứu 115.
Theo các bác sỹ, việc huấn luyện xử trí đột quỵ tại hiện trường và trên xe cấp cứu chính là cầu nối quan trọng giữa ngoại viện và nội viện, giúp người bệnh nhanh chóng tiếp cận cơ sở điều trị chuyên sâu, qua đó nâng cao cơ hội sống còn và giảm thiểu di chứng.
Quy trình hồi sinh tim phổi qua thiết bị viễn thông (T-CPR)
MỞ RỘNG MẠNG LƯỚI CẤP CỨU 115 TRONG KHÔNG GIAN ĐÔ THỊ MỚI
Từ ngày 1/7/2025, Thành phố Hồ Chí Minh chính thức mở rộng địa giới hành chính, hợp nhất toàn bộ địa bàn Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu, hình thành một đô thị đặc biệt với diện tích hơn 6.772 kilômét vuông và dân số gần 14 triệu người. Không gian đô thị mới trải dài từ khu vực trung tâm đông đúc đến các khu công nghiệp, cảng biển, vùng ven biển và đảo xa.
Trong bối cảnh đó, mạng lưới cấp cứu ngoài bệnh viện trước đây vốn tập trung chủ yếu tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh cũ, trong khi các địa bàn giáp ranh còn thiếu sự kết nối đồng bộ và chưa có tiêu chuẩn chuyên môn thống nhất. Thực tế này đặt ra yêu cầu cấp bách phải mở rộng, tái cấu trúc và nâng cao năng lực hệ thống cấp cứu ngoại viện, nhằm bảo đảm mọi người dân, ở mọi khu vực, đều được tiếp cận dịch vụ cấp cứu kịp thời trong “thời gian vàng”.
Ra mắt Trạm cấp cứu vệ tinh tại Bệnh viện đa khoa Vũng Tàu.
Ra mắt Trạm cấp cứu vệ tinh tại Bệnh viện đa khoa Vũng Tàu.
Triển khai nhiệm vụ này, Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố đã lần lượt đưa vào hoạt động các trạm cấp cứu vệ tinh tại các địa bàn mới hợp nhất, bao gồm Thủ Dầu Một, Bến Cát, Tân Uyên, Bắc Tân Uyên, Bàu Bàng và Phú Giáo, từng bước phủ kín mạng lưới cấp cứu trên toàn địa bàn Thành phố.
Ra mắt hàng loạt Trạm cấp cứu vệ tinh tại những địa bàn mới hợp nhất vào Thành phố Hồ Chí Minh.
Ra mắt hàng loạt Trạm cấp cứu vệ tinh tại những địa bàn mới hợp nhất vào Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo kế hoạch, Thành phố Hồ Chí Minh phấn đấu có ít nhất 70 trạm cấp cứu vệ tinh sẵn sàng hoạt động với bán kính phục vụ tối đa 20 kilômét, thời gian tiếp cận hiện trường dưới 15 phút. Thành phố cũng đặt mục tiêu bổ sung tối thiểu 25 xe cứu thương để đạt tỷ lệ xe cứu thương trên 100.000 dân theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới. Đồng thời, toàn bộ địa bàn sẽ sử dụng thống nhất đầu số 115, mở rộng năng lực tổng đài lên 15.000 cuộc gọi mỗi ngày và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong điều phối cấp cứu.
KHI XẢY RA SỰ CỐ Y TẾ KHẨN CẤP
NHÂN LỰC LÀ YẾU TỐ CỐT LÕI CỦA HỆ THỐNG CẤP CỨU
Song song với đầu tư hạ tầng và phương tiện, Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh đặc biệt chú trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực, coi đây là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả vận hành của hệ thống. Không chỉ đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, mà cả lực lượng lái xe cứu thương cũng được tổ chức tập huấn, trang bị kiến thức và kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản để hỗ trợ kịp thời trong các tình huống khẩn cấp.
Trao chứng nhận sau khóa tập huấn kỹ năng sơ cứu ban đầu cho đội ngũ lái xe cứu thương.
Trao chứng nhận sau khóa tập huấn kỹ năng sơ cứu ban đầu cho đội ngũ lái xe cứu thương.
Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh nhận định, lái xe cứu thương không chỉ là người điều khiển phương tiện mà còn là mắt xích quan trọng trong chuỗi cấp cứu ngoại viện. Việc trang bị kỹ năng sơ cứu ban đầu giúp họ chủ động hỗ trợ nhân viên y tế và người bệnh, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và bảo đảm an toàn tính mạng cho cộng đồng.
Theo lộ trình đến hết năm 2025, ngành y tế Thành phố tiếp tục mở rộng mạng lưới trạm cấp cứu vệ tinh, ưu tiên các cơ sở khám chữa bệnh đã có tổ chức hoạt động cấp cứu ngoài bệnh viện tại các địa bàn mới hợp nhất, bảo đảm bổ sung tối thiểu 15 trạm vệ tinh sẵn sàng hoạt động hiệu quả dưới sự điều phối của tổng đài 115.
Nhân viên Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố thị phạm chi tiết các bước xử lý tình huống cho học viên.
Nhân viên Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố thị phạm chi tiết các bước xử lý tình huống cho học viên.
Xa hơn, đến năm 2027, Trung tâm Cấp cứu 115 sẽ phát triển đa dạng mô hình trạm vệ tinh theo hướng phân tầng can thiệp và phụ trách theo khu vực, tận dụng tối đa mọi nguồn lực tham gia cấp cứu ngoại viện. Đồng thời, nghiên cứu triển khai các điểm cấp cứu tại trạm y tế phường, xã ở khu vực vùng sâu, vùng xa, nơi người dân còn hạn chế khả năng tiếp cận dịch vụ y tế.
KHẲNG ĐỊNH VAI TRÒ TUYẾN ĐẦU BẢO VỆ SỰ SỐNG
Từ những ca cấp cứu cụ thể diễn ra trong đời sống hằng ngày đến những định hướng chiến lược dài hạn, có thể thấy Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh đang từng bước khẳng định vai trò là lực lượng tuyến đầu trong bảo vệ sức khỏe và tính mạng nhân dân. Mỗi trạm cấp cứu vệ tinh được mở thêm, mỗi cuộc gọi 115 được tiếp nhận và xử trí kịp thời đều góp phần củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống y tế Thành phố.
Trụ sở Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh.
Trụ sở Trung tâm Cấp cứu 115 Thành phố Hồ Chí Minh.
Đối với một đô thị đặc biệt, hiện đại và năng động như Thành phố Hồ Chí Minh, đầu tư cho cấp cứu ngoại viện chính là đầu tư cho an toàn xã hội, cho năng lực ứng phó nhanh nhạy trước những tình huống khẩn cấp ngày càng đa dạng và phức tạp. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, ngành y tế Thành phố cùng toàn bộ hệ thống chính trị vẫn luôn đặt sức khỏe và tính mạng của người dân ở vị trí trung tâm, được bảo vệ kịp thời, hiệu quả và nhân văn nhất.
Chỉ đạo sản xuất: Lê Nam Tư
Tổ chức sản xuất: Tùng Quang
Nội dung: Nhật Thành, Tất Đạt
Ảnh: Trung tâm Cấp cứu 115
Trình bày: Tùng Anh
Built with Shorthand