TRUYỀN HÌNH NHÂN DÂN
Nhánh mới từ gốc đa
Trong lịch sử hơn 70 năm xây dựng và phát triển của báo Nhân Dân thì Truyền hình Nhân Dân có tuổi đời còn khá trẻ.
Giữa bối cảnh báo chí thế giới và Việt Nam đứng trước sự phát triển vũ bão của công nghệ, sự phổ biến của các thiết bị di động, thói quen tiếp cận thông tin của người dân ngày càng thay đổi, bên cạnh việc duy trì, đổi mới báo in, đầu tư mạnh cho báo điện tử, cần thiết phải xây dựng một kênh truyền hình chính luận của Đảng, gần gũi với đời sống của mọi tầng lớp nhân dân. Sau một thời gian chuẩn bị, ngày 1/9/2015, Truyền hình Nhân Dân chính thức phát sóng, hoà chung vào dòng chảy truyền thống, đổi mới và phát triển của Báo Nhân Dân.
Ngay trong buổi đầu lên sóng, Truyền hình Nhân Dân ra mắt bằng sự kiện truyền hình trực tiếp đặc biệt “Một ngày Việt Nam”, được thực hiện và phát sóng liên tục trong 18 tiếng, đúng dịp kỷ niệm 70 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Chương trình với hình thức “nhật ký đất nước”, đã ghi lại những hình ảnh sống động, gợi nên nhiều cảm xúc của người dân trên khắp mọi miền đất nước trong ngày lễ trọng đại, từ địa đầu Lũng Cú (Hà Giang) đến Đất Mũi (Cà Mau), từ mái trường vùng cao hẻo lánh đến hành trình canh giữ Biển Đông… Để kịp lên sóng trực tiếp lúc 6 giờ sáng ngày 2/9, phần lớn phóng viên, biên tập viên đã ở lại cơ quan từ tối hôm trước, thức đêm, chia nhau suất ăn nhanh, úp mỳ gói, nhường cho đồng nghiệp những chiếc ghế nhỏ, tranh thủ chợp mắt. Những người đồng nghiệp còn chưa quen mặt, chưa thuộc tên, đã gắn kết nhau trong một nỗ lực chung, với khát vọng cống hiến và một niềm tin về cơ quan báo Đảng - nơi mình đã lựa chọn trong bước đường sự nghiệp.
Hai mảng lớn được coi là "xương sống" của kênh, đó là chương trình Thời sự và các chương trình Xây dựng Đảng
Kế thừa truyền thống, vị thế và thương hiệu của Báo Nhân Dân,Truyền hình Nhân Dân tập trung đầu tư cho các chương trình mang thế mạnh đặc thù là chính luận, phân tích bình luận gắn với tính phát ngôn đối về các vấn đề trong nước và quốc tế, được dư luận quan tâm.
Trên cơ sở lĩnh hội, quán triệt định hướng nội dung, vệt chủ đề tuyên truyền tại cuộc họp giao ban ngày của Báo, chương trình Thời sự của Truyền hình Nhân Dân luôn đảm bảo bao quát, đầy đủ các hoạt động của lãnh đạo Đảng, Nhà nước ở trong và ngoài nước, thông tin kịp thời, chính xác tư tưởng chỉ đạo trong chuyến công tác và làm việc. Cấu trúc nội dung bản tin hợp lý, sinh động, biên tập tin ngắn, gọn, chững chạc.Thời sự 45 phút chiều và Thời sự 22h, thường xuyên có các tiểu mục Tâm điểm về những vấn đề nóng mà xã hội quan tâm với phần bình luận của chính các biên tập viên, được dẫn dắt tại trường quay, ứng dụng đồ hoạ ảo, inforgraphic cùng các phóng sự linh kiện phân tích đa chiều. Đặc biệt, đầu năm 2022, trong chương trình Thời sự 22h, tiểu mục Nhận diện với sự xuất hiện của biên tập viên có khả năng bình luận độc lập, có luận điểm, lí lẽ, cách nhìn trực diện, kết nối một cách logic các sự việc đơn lẻ thành chuỗi, cộng với sự phân tích khoa học, biện chứng của các chuyên gia, nhà khoa học, đã gợi mở cho người xem những góc khuất, mạch ngầm, chỉ rõ nguồn gốc của các vụ việc, vấn đề nóng, nổi cộm hiện nay.
Chương trình Xây dựng Đảng linh hoạt bám theo dòng thời sự để đa dạng, cụ thể hoá nội dung trong các tiểu mục như “Thực hiện thắng lợi Nghị quyết XII của Đảng”, “Từ Nghị quyết đến cuộc sống”. Trên cơ sở đó, khai thác chất liệu dày hơn, sâu hơn, chú trọng tính phát hiện, xây dựng, phản biện trong các chuyên mục "Đảng với sự nghiệp đổi mới”, “Luận đàm”, “Vì một Việt Nam hùng cường”, lấy lý luận để soi sáng thực tiễn, dùng thực tiễn để bổ sung cho lý luận, nhằm nâng cao sức chiến đấu của Đảng, thể hiện cái nhìn khách quan của người làm báo, không nói “một chiều”.
"Xây dựng Đảng vốn là đề tài “khó, khô, khổ”. Khó khăn thời kỳ đầu đến từ nền tảng kiến thức của các phóng viên trẻ chưa đủ dày dạn về hoạt động của các cơ quan đảng, chưa hiểu hết Nghị quyết, thêm cả chuyện đi tác nghiệp, thấy phóng viên quá trẻ, cơ sở cũng có vẻ e dè, ngại chia sẻ thông tin và bộc bạch vấn đề. Để có được niềm tin từ cơ sở là cả một quá trình rất khó khăn. Hơn nữa, làm truyền hình về mặt hình ảnh, đề tài xây dựng đảng cũng dễ trùng lặp, nhàm chán và thực sự thiếu hấp dẫn", phóng viên Quỳnh Hoa tâm sự.
Với thế mạnh là chính luận, chuyên sâu, các chương trình “Bình luận phê phán”, “Chuyện ở cơ sở”, “Việc cần làm”, “Nhìn từ Hà Nội”, “Đối ngoại và Hội nhập”, “Nói thẳng”, “Góc nhìn Văn hoá”, “Thương trường và Pháp luật”… mang tính phát hiện, khai thác triệt để các vấn đề, phân tích, bình luận đa chiều, khách quan, trung thực, "góp phần tổng kết thực tiễn, cảnh báo các nguy cơ hiện hữu, kiến nghị các giải pháp, tạo sức mạnh dư luận, tăng cường niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước và chế độ". Cùng với các ấn phẩm của Báo, Truyền hình Nhân Dân đã chủ động, tổ chức tuyên truyền bài bản, khoa học, có nhiều đổi mới, sáng tạo, bảo đảm tính định hướng, tính chuẩn xác, phản bác thông tin sai sự thật, góp phần tích cực vào thành công chung của hai kỳ Đại hội Đảng cũng như các kỳ Bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp,kỳ họp Quốc hội…Truyền hình Nhân Dân thường xuyên tăng thêm thời lượng, mở các tiểu mục, chuyên mục trong các dịp tuyên truyền lớn.
Từng bước đào tạo, phát triển đội ngũ phóng viên, biên tập viên có trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị vững vàng, yêu nghề với khát vọng cống hiến
Thời kỳ đầu thành lập, khó khăn lớn nhất nằm ở nhân sự. Đặc điểm nguồn nhân lực của Truyền hình Nhân Dân là tập hợp từ nhiều nguồn, đa dạng, chủ yếu ở độ tuổi 8x-9x, kỹ năng nghề, kỹ năng sống còn non trẻ, chưa lĩnh hội được hết nhữngyêu cầu, định hướng “phong cách Báo Nhân Dân”. Do đó, việc khuyến khích sự dấn thân, sáng tạo, nhiệt huyết, nhưng đồng thời phải định hướng, điều chỉnh cách tiếp cận, đánh giá, phân tích vấn đề, uốn nắn văn phong, chữ nghĩa, hình ảnh trong từng tác phẩm, rèn luyện bản lĩnh chính trị cho đội ngũ phóng viên trẻ, là nhiệm vụ hằng ngày, hằng giờ của các thế hệ những người làm báo đi trước. Những cuộc họp giao ban hằng tuần, những buổi trao đổi nghiệp vụ, rút kinh nghiệm, phân tích điểm mạnh yếu của từng sản phẩm, học hỏi cách thức làm báo hiện đại với các tranh luận, góp ý thẳng thắn, đôi khi có cả nước mắt để bảo vệ quan điểm cá nhân… tất cả đều để đi đến mục tiêu xây dựng nội dung ngày một tốt hơn, quy trình sản xuất từng bước hoàn thiện hơn.
Bên cạnh đó, với việc tổ chức sản xuất chương trình truyền hình trực tiếp các sự kiện mang ý nghĩa chính trị-xã hội, phóng viên, biên tập viên, quay phim, kỹ thuật có dịp được cọ xát thực tế, trui rèn trình độ, sự nhạy bén, tính chủ động, sáng tạo và khả năng phối hợp nhóm.
Một số chương trình truyền hình trực tiếp sự kiện mang tính chính luận đã tạo được tiếng vang, có sức lan toả mạnh mẽ,nổi bật là chương trình:“Quảng Trị - ký ức những dòng sông”, “Bản hùng ca tháng Mười”, “Nhớ lời Bác dặn”, “Nửa thế kỷ thực hiện lời thề thiêng liêng với Bác”, “Bến thuỷ Anh hùng”, “Khát vọng thống nhất”,“Vang mãi lời người về đạo đức Cách mạng”… Hằng năm, Trung tâm Truyền hình Nhân Dân cũng tổ chức các hoạt động xã hội như trao học bổng, nhà tình nghĩa cho các gia đình, học sinh gặp hoàn cảnh khó khăn, bị thiệt hại do thiên tai trong các chương trình “Xuân ấm”, “Trao học bổng Quỹ hạt giống Việt”. Ngoài ra, Truyền hình Nhân Dân tiếp sóng nhiều chương trình phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền và giải trí. Khắc phục khó khăn về thời tiết, điều kiện đi lại, sự phối hợp giữa nhiều bộ phận tại địa phương nơi tổ chức sự kiện, những thay đổi kịch bản vào giờ chót, bằng niềm say nghề, tâm huyết, luôn học hỏi và làm mới mình, các ekip sản xuất đã nỗ lực tìm những chất liệu, những câu chuyện mới, sáng tạo trong ý tưởng dàn dựng nghệ thuật, để xây dựng nên những chương trình có nội dung chất lượng, mang ý nghĩa chính trị, nhân văn. Những lần chạy chương trình trong nắng gió rát bỏng miền Trung, trong cái lạnh cắt da, cắt thịt nơi miền núi cao Tây Bắc, được đổi lại bằng nụ cười rạng ngời của khán giả, giọt nước mắt rưng rưng của những gia đình khó khăn khi nhận mái ấm, phần quà sẻ chia, đầy yêu thương đùm bọc, là những kỷ niệm không thể quên đối với ekip thực hiện chương trình.
Tác nghiệp trong thời điểm thiên tai, dịch bệnh, ở những mảng điều tra các vụ việc nóng, phóng viên, biên tập viên của Truyền hình Nhân Dân luôn nỗ lực “đi vào tâm dịch” để kịp thời đưa thông tin, truyền tải những thông điệp có ý nghĩa, tìm tòi những câu chuyện lay động lòng người; đồng thời với đó là đổi mới nội dung, cách thức thể hiện, áp dụng kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất chương trình. Đội ngũ phóng viên thường trú ở khắp các tỉnh, thành, có người phải di chuyển hàng giờ trên chiếc xe máy tới cơ sở, không quản đường sá xa xôi, thiếu thốn trang thiết bị kỹ thuật, hăng hái thâm nhập thực tế, kịp thời đưa tin bài, tạo nên những chương trình sinh động, phong phú, giàu bản sắc văn hóa của các vùng miền trên dải đất hình chữ S.
Truyền hình Nhân Dân đã có sự đổi mới hiệu quả hơn trong công tác quản lý, cải cách hành chính, ứng dụng vào thực tiễn vớinhiều sáng kiến, kinh nghiệm, đem lại hiệu quả điều hành hoạt động sản xuất, tạo không khí nghiệp vụ cởi mở; động viên, tổ chức tốt cho cán bộ, phóng viên, kỹ thuật viên phát huy tối đa năng lực, sở trường, chú trọng khâu đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, rèn luyện đạo đức cho đội ngũ các nhà báo.
Đổi mới, phát triển trong bối cảnh kỷ nguyên số đa nền tảng
Không còn việc các kênh truyền hình truyền thống quyết định khán giả nghe gì, xem gì. Nền tảng internet và công nghệ số đã thay đổi sâu sắc cách công chúng tiếp nhận thông tin, giao tiếp xã hội, giải trí và nói lên tiếng nói của mình. Trong kỷ nguyên số đa nền tảng, Truyền hình Nhân Dân không đứng ngoài xu thế chung: phải “chuyển mình” để tồn tại và phát triển.
Truyền hình Nhân Dân tiếp tục đầu tư, nâng cấp không gian ảo, trường quay, các thiết bị tiền kỳ, hậu kỳ, hệ thống công nghệ thông tin cùng các giải pháp phần mềm, truy cập nhằm đáp ứng xu hướng phát triển mới của công nghệ hiện nay. Nhưng vấn đề cốt lõi không chỉ nằm ở công nghệ mà ưu tiên số một vẫn là nội dung chuyên biệt, cá thể hoá, là bản sắc của báo Đảng. Bên cạnh việc nghiên cứu, lập kế hoạch chiến lược sản xuất những nội dung ngắn gọn, cô đọng, tích hợp trên các thiết bị công nghệ; xây dựng format liên kết nội dung giữa truyền hình truyền thống với các giao diện trên website, youtube, fanpage, twitter, tik tok… nhằm chia sẻ nội dung, đảm bảo tính thống nhất, mở rộng cách tiếp cận cho khán giả, Truyền hình Nhân Dân ứng dụng công nghệ vào quản lý, đồng thời, đào tạo các biên tập viên, phóng viên, quay phim trở thành những người sản xuất nội dung thành thạo công nghệ. Mỗi cán bộ của kênh cũng có thể có những kỹ năng cơ bản để trở thành người tham gia vào quá trình sản xuất các nội dung số.
Nhờ những nỗ lực liên tục, hiện nay, Truyền hình Nhân Dân là kênh thời sự chính trị tổng hợp thiết yếu, quan trọng của Đảng. Với phương châm “kịp thời, trung thực, tin cậy”, Trung tâm đã xây dựng được khung chương trình phù hợp, phát sóng 24/24 giờ hằng ngày với khoảng 6 giờ sản xuất mới, trong đó có 4 chương trình thời sự, thời lượng từ 30-45 phút, hai bản tin ngắn, thời lượng 5-10 phút cùng với gần 60 chuyên đề, chuyên mục.
Các chương trình đã bao quát được các vấn đề của xã hội,theo đúng tôn chỉ, mục đích, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; là diễn đàn của nhân dân, vừa nêu đúng, trúng, bám sát thực tiễn, phản ánh mọi mặt đời sống xã hội, các vấn đề đang được dư luận quan tâm trong lĩnh vực kinh tế, văn hoá, giáo dục, y tế, khoa học-công nghệ, an ninh-quốc phòng, đại đoàn kết dân tộc, vừa đảm bảo tính thời sự, tính chiến đấu, giáo dục truyền thống, định hướng dư luận xã hội, tích cực đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, các quan điểm sai trái, thù địch… Đồng thời, tập trung nêu gương người tốt, việc tốt, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống, xác lập những tiêu chí, chuẩn mực về đạo đức và lối sống, phát triển văn hóa, con người Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Các chương trình có sự xuất hiện của khách mời là chuyên gia thuộc nhiều lĩnh vực, các KOL, tạo nên hiệu ứng về truyền thông.
Nhiều chương trình, tác phẩm của Truyền hình Nhân Dân đã ngày càng thu hút được khán giả, giành được giải báo chí có uy tín như: Giải Báo chí Quốc gia, giải Búa liềm vàng, giải Thông tin đối ngoại, giải Vì sự nghiệp giáo dục, giải Báo chí toàn quốc viết về xóa đói - giảm nghèo, giải Báo chí về Công tác dân vận, giải Khoa học Công nghệ, Hội chợ Báo xuân, giải Báo Nhân Dân…
Trong sự cạnh tranh mạnh mẽ của các loại hình truyền thông báo chí, mạng xã hội, giữa hàng ngàn thông tin chính thống, trái chiều, bên lề, thì thông tin, bình luận sắc sảo của Truyền hình Nhân Dân luôn là nội dung mà khán thính giả muốn tìm đến.7 năm, một chặng đường không dài nhưng với những thành quả có được, đủ để mỗi cán bộ, phóng viên, biên tập viên của Truyền hình Nhân Dân thêm tự hào, tin tưởng với khát vọng, hoài bão, tiếp bước truyền thống của tờ báo Đảng, xây dựng Báo Nhân Dân hiện đại, gần gũi và đại chúng, đáp ứng nhu cầu thông tin, nâng cao đời sống văn hoá tinh thần cho người dân, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Nhà nước giao phó.
Thế hệ những người làm báo Nhân Dân hôm nay, mỗi ngày bước qua cánh cổng 71 Hàng Trống, ngước nhìn lên cây đa linh thiêng, dường như được tiếp thêm sức mạnh.Truyền thống, đó chính là mạch nguồn nuôi dưỡng, để mỗi ấn phẩm của Báo Nhân Dân tựa như từng nhánh đa vươn cao, trở thành những thân đa mới, vững chãi và trường tồn.