Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa kết thúc tốt đẹp chuyến tham dự Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, diễn ra tại Thủ đô Vientiane của Lào, với chủ đề “Đổi mới và hợp tác nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước và sự phát triển bền vững của lưu vực sông Mekong”. Chuyến công tác của Thủ tướng tiếp tục khẳng định cam kết và đóng góp của Việt Nam trong việc tăng cường hợp tác giữa các nước thành viên của Ủy hội, cũng như với các đối tác vì sự phát triển bền vững của lưu vực sông Mekong, cũng như của khu vực và thế giới.
MỤC TIÊU
ỔN ĐỊNH VÀ THỊNH VƯỢNG
Tại Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, các thành viên Ủy hội đã phân tích, đánh giá về thách thức, cơ hội liên quan đến nguồn nước, bao gồm các vấn đề phát triển bền vững và quản lý môi trường lưu vực; xác định các định hướng phát triển, quản lý lưu vực; tiếp tục khẳng định cam kết chính trị ở cấp cao nhất trong việc tăng cường thực hiện hiệu quả Hiệp định Mekong năm 1995 và chức năng của Ủy hội; khẳng định các mục đích, nguyên tắc hợp tác vì sự phát triển bền vững của lưu vực.
MỘT SỐ NỘI DUNG CHÍNH
CỦA TUYÊN BỐ CHUNG VIENTIANE
- Nhắc lại Hiệp định Mekong năm 1995 và việc thành lập Ủy hội sông Mekong quốc tế của đại diện các Chính phủ hạ lưu sông Mekong, với tầm nhìn toàn lưu vực và dựa trên lịch sử hợp tác Mekong từ năm 1957 cùng với sự thành lập của Ủy ban Điều phối nghiên cứu khảo sát hạ lưu vực sông Mekong.
- Ghi nhận các hành động và cam kết ưu tiên từ các Hội nghị cấp cao trước đây và tính xác đáng của những nội dung này đối với các quốc gia thành viên Ủy hội.
- Nhận thức được tầm quan trọng của những đóng góp của lưu vực sông Mekong đối với các lĩnh vực liên quan đến nước trong Chương trình nghị sự 2030 của Liên hợp quốc về phát triển bền vững, Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu, Chương trình Khung Sendai về giảm nhẹ rủi ro thiên tai 2015-2030, Chương trình nghị sự ASEAN về hội nhập, kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển trong Cộng đồng ASEAN và nhu cầu phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19 trong bối cảnh các thách thức quốc tế và khu vực đang thay đổi và ngày càng phức tạp, từ đó tiếp tục khẳng định giá trị của hợp tác đa phương.
- Nhận thức được tính cấp bách ngày một lớn từ những thách thức, rủi ro và cơ hội mà các quốc gia hạ lưu vực sông Mekong phải đối mặt do tác động của các hoạt động phát triển cùng với ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, do đó việc quản lý tài nguyên nước tối ưu nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước cho lưu vực sông Mekong là vô cùng quan trọng để đạt được sự ổn định về môi trường và kinh tế-xã hội cho các cộng đồng sống trong lưu vực, nhưng cũng cần phải tìm ra những ý tưởng mới và phương thức hợp tác sáng tạo để xử lý một cách thỏa đáng các rủi ro và đánh đổi ngày càng tăng liên quan đến phát triển và quản lý lưu vực.
- Ghi nhận rằng các cơ hội bảo đảm an ninh nguồn nước, lương thực và năng lượng cho tất cả các quốc gia Mekong có thể gia tăng thông qua hợp tác khu vực cùng với các nỗ lực phối hợp của tất cả các nước.
- Nhấn mạnh tầm quan trọng của một tổ chức lưu vực sông dựa trên hiệp ước, mạnh mẽ, bền vững về tài chính trước tình hình thể chế tổ chức vẫn đang tiếp tục thay đổi trong lưu vực sông Mekong để quản lý hiệu quả tài nguyên nước và các nguồn tài nguyên liên quan.
- Hoan nghênh sự tham gia nhiều hơn nữa của tất cả các quốc gia ven sông trong quản lý và phát triển bền vững lưu vực sông Mekong dựa trên tinh thần hữu nghị và hợp tác.
- Trân trọng sự tham gia và cam kết hợp tác của các đối tác đối thoại, đối tác phát triển và các đối tác khác của Ủy hội.
- Tiếp tục khẳng định cam kết chính trị cao nhất đối với việc thực hiện hiệu quả Hiệp định Mekong năm 1995 và vai trò của Ủy hội như là một cơ quan ngoại giao và hợp tác về tài nguyên nước hàng đầu trong khu vực và là một trung tâm tri thức trong tăng cường thực hiện các chiến lược, thủ tục, hướng dẫn kỹ thuật cũng như chia sẻ dữ liệu và thông tin trên toàn lưu vực, qua đó thúc đẩy hợp tác hòa bình và cùng có lợi để đạt được tầm nhìn chung về một lưu vực sông Mekong thịnh vượng về kinh tế, công bằng về xã hội, lành mạnh về môi trường và có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao vai trò không thể thiếu của Ủy hội sông Mekong quốc tế, đề cao việc Ủy hội đã thực hiện hiệu quả các chức năng và nhiệm vụ của một tổ chức lưu vực sông quốc tế và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, khẳng định giá trị lâu dài của Hiệp định Mekong năm 1995.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, lưu vực sông Mekong đang đứng trước những thách thức rất lớn do tác động cộng hưởng của biến đổi khí hậu, sức ép của yêu cầu phát triển kinh tế và sự gia tăng sử dụng nước nhanh chóng. Điều đó khiến nguồn tài nguyên nước Mekong bị suy thoái cả về số lượng và chất lượng, ảnh hưởng trực tiếp đến nỗ lực bảo đảm an ninh nguồn nước và an ninh lương thực cho tất cả các quốc gia trong lưu vực.
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, là quốc gia ở cuối nguồn sông Mekong, Việt Nam cảm nhận rõ nét nhất những tác động nặng nề nêu trên. Dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong về hạ du và vùng đồng bằng sông Cửu Long đã sụt giảm nghiêm trọng. Đồng bằng thường xuyên phải đối mặt với các đợt hạn hán nghiêm trọng và hiện tượng xâm nhập mặn có xu hướng xuất hiện sớm hơn từ 1 đến 1,5 tháng, với phạm vi và cường độ lớn hơn trước đây.
Năm 2020, lượng phù sa xuống đồng bằng sông Cửu Long đã giảm còn bằng một phần ba lượng phù sa 15 năm trước đó. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của hơn 20 triệu người dân đồng bằng sông Cửu Long, cũng như nỗ lực bảo đảm an ninh nguồn nước và an ninh lương thực cho tất cả các quốc gia trong lưu vực.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, diễn ra tại Thủ đô Vientiane của Lào
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, diễn ra tại Thủ đô Vientiane của Lào
Trước thực trạng đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị Ủy hội tiếp tục khẳng định cam kết mạnh mẽ, nghiêm túc tuân thủ và thực hiện hiệu quả Hiệp định Mekong năm 1995 và Bộ Quy chế sử dụng nước đã được xây dựng, nhất là các nguyên tắc nền tảng về bình đẳng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, sử dụng công bằng và hợp lý tài nguyên nước, duy trì hợp lý dòng chảy trên dòng chính, ngăn ngừa và hạn chế tác động tiêu cực, nhất là đối với các nước hạ nguồn.
Mọi chính sách và hành động liên quan của Ủy hội và các nước thành viên cần lấy con người làm trung tâm, bảo đảm sinh kế bền vững của người dân, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân sinh sống trong lưu vực.
Thủ tướng nhấn mạnh, mọi chính sách và hành động liên quan của Ủy hội và các nước thành viên cần lấy con người làm trung tâm, bảo đảm sinh kế bền vững của người dân, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân sinh sống trong lưu vực; cần tăng cường hợp tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia; nỗ lực xây dựng Ủy hội trở thành một trung tâm tri thức, cung cấp các thông tin, số liệu và kiến thức về lưu vực, các dịch vụ tư vấn nhằm giúp các cơ chế hợp tác tiểu vùng khác thực hiện chức năng.
Các quốc gia cần thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, hỗ trợ các quy hoạch cấp vùng về nghiên cứu, phát triển các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng gió và mặt trời, kết nối và nâng cấp mạng lưới điện của vùng, qua đó góp phần phát triển bền vững, bảo đảm an ninh năng lượng và ứng phó biến đổi khí hậu.
Thủ tướng cũng đề nghị tiếp tục đổi mới công tác quản lý, điều hành, nâng cao năng lực thực thi của Ủy hội; phát huy tinh thần “tự do giao thông thủy”; sớm tiến hành đánh giá thực chất, toàn diện về quá trình thực hiện ven sông hóa Ủy hội, từ đó tiếp tục kiện toàn, đổi mới tổ chức, thể chế và phương thức làm việc của Ủy hội, bảo đảm bộ máy tinh gọn, ổn định, hiệu lực, hiệu quả.
VIỆT NAM luôn đề cao vai trò của Ủy hội và cam kết hợp tác chặt chẽ với các quốc gia thành viên để triển khai thành công các chiến lược, kế hoạch và chương trình hành động của Ủy hội, vì mục tiêu xây dựng lưu vực sông Mekong thịnh vượng về kinh tế, công bằng về xã hội, lành mạnh về môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu, vì hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng chung của Cộng đồng ASEAN.
- Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính -
Thủ tướng Phạm Minh Chính kêu gọi các đối tác tăng cường hợp tác, hỗ trợ Ủy hội về nguồn lực tài chính, tri thức, kinh nghiệm và công nghệ hiện đại. Bên cạnh đó, các hoạt động của Ủy hội cần gắn kết chặt chẽ hơn nữa với các hoạt động thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN, các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, các cam kết quốc tế về biến đổi khí hậu, cũng như cam kết tại Hội nghị Liên hợp quốc về nước vừa qua.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn đề cao vai trò của Ủy hội và cam kết hợp tác chặt chẽ với các quốc gia thành viên để triển khai thành công các chiến lược, kế hoạch và chương trình hành động của Ủy hội, vì mục tiêu xây dựng lưu vực sông Mekong thịnh vượng về kinh tế, công bằng về xã hội, lành mạnh về môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu, vì hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng chung của Cộng đồng ASEAN. Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ Việt Nam, Thủ tướng bày tỏ cảm ơn về sự hợp tác, hỗ trợ của các đối tác đối thoại, đối tác phát triển, đối tác quốc tế luôn tạo điều kiện, hỗ trợ Việt Nam cùng các nước trong khu vực.
“Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự Hội nghị thể hiện sự quan tâm và quyết tâm phát huy vai trò chủ động, tích cực của Việt Nam trong việc ứng phó các thách thức, tăng cường đoàn kết với các nước trong Ủy hội để quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong, bảo đảm lợi ích của các quốc gia trong lưu vực, trong đó có Việt Nam.
Tại Hội nghị, Thủ tướng đã có những thông điệp rất quan trọng, sâu sắc và toàn diện.
Thứ nhất, Thủ tướng khẳng định mạnh mẽ cam kết của Việt Nam đối với Hiệp định Mekong năm 1995, kêu gọi các nước tuân thủ đầy đủ Hiệp định này, cũng như các bộ quy tắc đã được xây dựng liên quan việc sử dụng nguồn nước sông Mekong.
Thứ hai, Thủ tướng nhấn mạnh về cách tiếp cận toàn dân, toàn diện, toàn lưu vực; lấy người dân làm trung tâm, làm chủ thể trong khai thác, sử dụng nguồn nước ở sông Mekong, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng và tăng cường khả năng thích ứng của người dân trước những biến động của dòng sông hiện nay, cũng như những hiện tượng thời tiết cực đoan, lũ lụt, hạn hán, tình trạng tội phạm xuyên quốc gia đang diễn biến rất phức tạp trong lưu vực.
Thứ ba, Thủ tướng đã đề xuất các hoạt động hợp tác cụ thể, trong đó có tăng cường chia sẻ dữ liệu, nghiên cứu chung, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển giao thông đường thủy bền vững, phối hợp xử lý tội phạm xuyên quốc gia, xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kết nối lưới điện, phát triển năng lượng trong khu vực.
Thứ tư, Thủ tướng kêu gọi các nước đối tác, nhất là các nước thượng nguồn và các đối tác phát triển hợp tác, chia sẻ dữ liệu, tăng cường hỗ trợ về tri thức, kinh nghiệm, tài chính và nguồn lực để Ủy hội thực hiện chức năng, nhiệm vụ, bảo đảm tốt nhất sự phát triển bền vững của dòng sông và lưu vực sông Mekong.”
Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt
CỦNG CỐ HỢP TÁC
VIỆT NAM-LÀO-CAMPUCHIA
Nhân dịp tham dự Hội nghị Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, tại Vientiane, Thủ tướng Phạm Minh Chính có cuộc ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone và Thủ tướng Campuchia Hun Sen. Trong bầu không khí hữu nghị và thân mật, ba Thủ tướng thông báo về tình hình phát triển kinh tế-xã hội của mỗi nước và trao đổi về các lĩnh vực hợp tác giữa ba nước, cũng như các vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.
Các nhà lãnh đạo đánh giá cao việc duy trì tiếp xúc, trao đổi cấp cao thường xuyên trên tất cả các kênh, trong đó có hình thức gặp gỡ giữa ba Thủ tướng để không ngừng củng cố tình đoàn kết, hữu nghị và hợp tác giữa ba nước; đánh giá cao việc tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa trong khuôn khổ Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào 2022 và Năm Hữu nghị Việt Nam-Campuchia 2022, góp phần nâng cao nhận thức của người dân, nhất là thế hệ trẻ mỗi nước về truyền thống quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa ba nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính có cuộc ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone và Thủ tướng Campuchia Hun Sen.
Thủ tướng Phạm Minh Chính có cuộc ăn sáng làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone và Thủ tướng Campuchia Hun Sen.
Các Thủ tướng nhất trí đẩy mạnh hợp tác kết nối ba nền kinh tế, hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả; tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho các hoạt động hợp tác đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp ba nước; khuyến khích thương mại biên giới và phát huy hệ thống cửa khẩu trên đất liền giữa ba nước; chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng pháp luật, quản lý và sử dụng hiệu quả viện trợ phát triển chính thức (ODA).
Ba Thủ tướng cho rằng, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu diễn biến phức tạp và khó lường, công nghệ số, mạng xã hội phát triển nhanh chóng và có tác động sâu sắc, ba nước cần tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm về lĩnh vực công nghệ thông tin.
Các nhà lãnh đạo khẳng định ba nước tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong các vấn đề khu vực và quốc tế, góp phần duy trì, củng cố đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN; tăng cường gắn kết hợp tác tiểu vùng với quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN vì mục tiêu phát triển đồng đều, bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển và đẩy mạnh kết nối ASEAN.
Các bên hoan nghênh việc ba nước nhất trí tổ chức Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước lần đầu tiên tại Lào trong năm 2023 và tổ chức Hội nghị cấp cao về Tam giác Phát triển Campuchia-Lào-Việt Nam lần thứ 12 tại Campuchia.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone một lần nữa chúc mừng Campuchia đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN và AIPA năm 2022; nhấn mạnh tin tưởng Campuchia sẽ tổ chức thành công SEA Games 32 và cuộc bầu cử Quốc hội khóa VII sắp tới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Hun Sen tiếp tục khẳng định ủng hộ Lào đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2024.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone
Tại cuộc làm việc với Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng Lào tổ chức thành công Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4, qua đó góp phần nâng cao vai trò và vị thế của Lào trong khu vực. Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone cảm ơn Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tham dự và đóng góp vào thành công của Hội nghị.
Hai Thủ tướng đánh giá cao sự phát triển tốt đẹp của quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Lào thời gian qua. Hai bên nhất trí nỗ lực triển khai Thỏa thuận chiến lược hợp tác Việt-Lào giai đoạn 2021-2030, Hiệp định hợp tác song phương Việt-Lào 2021-2023 và các thỏa thuận cấp cao, kế hoạch hợp tác đã ký; tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn các cấp, các kênh; phối hợp bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội; tăng cường hợp tác an ninh, quốc phòng. Hai bên cũng nhất trí tiếp tục nâng tầm hợp tác kinh tế; hỗ trợ nhau xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, gắn với hội nhập quốc tế thực chất, sâu rộng và hiệu quả; tăng cường kết nối hai nền kinh tế; nâng cao chất lượng, hiệu quả các dự án viện trợ; tập trung tháo gỡ vướng mắc, giải quyết dứt điểm một số tồn đọng và thúc đẩy triển khai các dự án trọng điểm.
Những kết quả đạt được trong chuyến tham dự Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 của Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp tục khẳng định sự quan tâm và đóng góp của Việt Nam với sự ổn định và phát triển bền vững của lưu vực sông Mekong, trong đó có vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chuyến công tác cũng góp phần củng cố tình đoàn kết, hữu nghị và thúc đẩy hợp tác giữa Việt Nam với các nước thành viên của Ủy hội.
XEM THÊM:
Xã luận: Đóng góp phát triển bền vững lưu vực sông Mekong
Toàn văn Tuyên bố chung Vientiane
Đóng góp cho sự phát triển bền vững của lưu vực sông Mekong
Ủy hội sông Mekong quốc tế và sự tham gia, đóng góp tích cực của Việt Nam
Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4: Vì một dòng chảy của hòa bình, thịnh vượng
Ngày xuất bản: 6/4/2023
Chỉ đạo thực hiện: CHU HỒNG THẮNG
Nội dung: Ninh Sơn - Như Ngọc
Trình bày: Bảo Minh
Ảnh: Báo Nhân Dân, VGP, TTXVN