Ngày 2/12/1960, Cuba trở thành quốc gia đầu tiên ở Tây bán cầu thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ với Việt Nam, chỉ hai năm sau khi Cách mạng Cuba thành công. Với nhân dân Việt Nam, sự đoàn kết và ủng hộ vô điều kiện của nhân dân Cuba trong thời chiến cũng như giai đoạn hòa bình sau này luôn là nghĩa tình rất đáng trân trọng. Tại các diễn đàn và phong trào quốc tế, Cuba luôn dành sự giúp đỡ quý báu, hết lòng ủng hộ Việt Nam khi cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của Việt Nam ở thời điểm cam go nhất.

VUN ĐẮP
TÌNH HỮU NGHỊ TRUYỀN THỐNG

Tháng 9/1973, lãnh tụ Fidel Castro trở thành nguyên thủ nước ngoài đầu tiên và duy nhất tới thăm vùng giải phóng “đất lửa” Quảng Trị cùng câu nói bất hủ “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” đã in sâu trong tiềm thức của bao thế hệ người dân Việt Nam. Thời điểm ấy, Cuba dù cũng đang đối mặt nhiều khó khăn, thiếu hụt trong nước nhưng vẫn hết mình hỗ trợ quốc gia anh em. Cuba đã cử hàng nghìn kỹ sư, công nhân, bác sĩ và chuyên gia sang Việt Nam; giúp đào tạo hàng nghìn sinh viên Việt Nam; hỗ trợ Việt Nam nhiều trang thiết bị, vật tư máy móc, lương thực thực phẩm, viện trợ không hoàn lại giúp Việt Nam xây dựng năm công trình kinh tế-xã hội mà đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Thực hiện di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các thế hệ lãnh đạo và nhân dân Việt Nam luôn coi sự đoàn kết, ủng hộ Cuba là “lương tâm và trách nhiệm của những người cộng sản và toàn thể nhân dân Việt Nam!”; đó là đạo lý, truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc Việt Nam thủy chung với đồng chí, bạn bè. Việt Nam không quên và luôn ghi nhớ sự giúp đỡ vô tư, trong sáng, nghĩa tình của nhân dân Cuba anh em.

Nhân dân Việt Nam vui mừng và khâm phục khi chứng kiến Cuba, dù trong gian khó, luôn hiên ngang đứng vững, là nguồn cảm hứng và là tấm gương sáng về sự tiến bộ và công bằng xã hội với người dân làm trung tâm, về tình đoàn kết quốc tế, chủ nghĩa quốc tế trong sáng, về tinh thần bất khuất đấu tranh vì độc lập tự do, chủ quyền, quyền tự quyết thiêng liêng của các dân tộc và phẩm giá con người. Tuy không là một cường quốc giàu có về tiền của, tiềm lực, nhưng Cuba được thế giới ghi nhận như “cường quốc của lòng nhân ái”, đã hỗ trợ cung cấp dịch vụ y tế tại 165 quốc gia, nhất là trong thời điểm bùng phát mạnh mẽ đại dịch Covid-19 trên phạm vi toàn cầu. Tấm gương sáng của Cuba, cùng sự lớn mạnh của phong trào cánh tả tại nhiều nước Mỹ Latin, thể hiện trào lưu tiến bộ xã hội, độc lập dân tộc trên thế giới và đang dâng lên mạnh mẽ tại Tây bán cầu.

Dù đối mặt nhiều khó khăn và thách thức, quan hệ hợp tác Việt Nam-Cuba vẫn duy trì được đà phát triển toàn diện và thực chất ở nhiều lĩnh vực. Trong đó, quan hệ Đảng giữ vai trò định hướng, củng cố sự tin cậy cà nền tảng chính trị cho phát triển quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước. Hai bên duy trì trao đổi thường xuyên đoàn các cấp thăm lẫn nhau và các hình thức trao đổi trực tuyến, nhất là ở cấp cao.

Quan hệ giữa cơ quan lập pháp hai nước cũng được quan tâm thúc đẩy. Quốc hội Cuba đánh giá cao quan hệ thực chất giữa hai Quốc hội. Quốc hội Việt Nam đã cử một số đoàn sang thăm, làm việc tại Cuba; tặng Quốc hội Cuba 30.000 khẩu trang nhằm chia sẻ khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 (tháng 5/2020) và trao tặng nhiều thiết bị tin học, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội Cuba (tháng 7/2022). Hai Quốc hội cũng đã thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị tại mỗi nước.

Việt Nam và Uruguay chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 11/8/1993. Tình hữu nghị và đoàn kết truyền thống giữa Việt Nam và Urguay được thể hiện qua sự ủng hộ lẫn nhau trong sự nghiệp giải phóng dân tộc trước đây cũng như phát triển đất nước sau này. Trong giai đoạn hiện nay, hai nước coi trọng quan hệ tốt đẹp và mong muốn đẩy mạnh kinh tế, thương mại và hợp tác cùng phát triển với các nước trong khu vực Đông Nam Á và Mỹ Latin, trong đó có Việt Nam và Uruguay.

30 NĂM HỢP TÁC
CÙNG PHÁT TRIỂN

Những năm qua, quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt Việt Nam-Uruguay có nhiều bước phát triển rất khả quan. Quan hệ chính trị-ngoại giao song phương phát triển tích cực, các cơ chế hợp tác được duy trì, hai bên phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và đa phương. Trong năm 2023, Quốc hội hai nước tiếp tục phối hợp tổ chức các hoạt động ý nghĩa thiết thực kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao; khôi phục, thúc đẩy trao đổi đoàn cấp cao và các bộ, ngành; tổ chức hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương cũng như tăng cường gắn kết, giao lưu nhân dân hai nước.

Quan hệ kinh tế-thương mại giữa hai nước duy trì đà tăng trưởng và còn nhiều dư địa, tiềm năng hợp tác. Quốc hội Việt Nam luôn ủng hộ, sẵn sàng tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam và Uruguay. Để tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp và tiềm năng sẵn có, hai nước tiếp tục thúc đẩy quan hệ thương mại trong các khuôn khổ song phương và đa phương, đa dạng hóa cơ cấu sản phẩm xuất nhập khẩu phấn đấu đưa tổng kim ngạch thương mại hai nước lên tầm cao mới.

Bên cạnh đó, chính phủ hai quốc gia cũng khuyến khích, tạo điều kiện cho doanh nghiệp hai nước hợp tác, tiếp cận thị trường của nhau, khai thác các thế mạnh bổ trợ lẫn nhau trong các lĩnh vực chăn nuôi đại gia súc, công nghiệp chế biến nông thủy sản, công nghệ sinh học-di truyền, dịch vụ tài chính-ngân hàng, logistics, công nghệ thông tin, quản lý xây dựng, tư vấn xây dựng và đào tạo xây dựng... Việt Nam sẵn sàng làm cầu nối cho các hoạt động đầu tư, thương mại của Uruguay với các quốc gia Đông Nam Á-khu vực kinh tế năng động với gần 700 triệu dân.

Trong bối cảnh cả Việt Nam và Uruguay đều đang đối mặt nhiều thách thức phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19, hai bên ngày càng mở rộng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, đem lại lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp hai nước, đóng góp vào tiến trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội ở mỗi quốc gia. Việt Nam luôn ủng hộ chính sách mở rộng hợp tác kinh tế quốc tế của Uruguay, đồng thời mong muốn Uruguay ủng hộ sớm khởi động đàm phán FTA Việt Nam-Mercosur.

Về hợp tác quốc phòng-an ninh, trong bối cảnh thế giới và khu vực có những biến động rất phức tạp cả về địa chính trị, kinh tế, cùng những thách thức và vận hội đan xen, Việt Nam và Uruguay đẩy mạnh tìm hiểu và mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực như công nghiệp quốc phòng, hậu cần, quân y, gìn giữ hòa bình; phối hợp, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm trong công tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia; thúc đẩy đàm phán ký kết các văn kiện hợp tác. Trong lĩnh vực hợp tác nông nghiệp, hai nước sẽ quan tâm, thúc đẩy hơn nữa trong thời gian tới. Việt Nam đang nghiên cứu xây dựng hồ sơ về thị trường nông sản Uruguay để có phương án và lộ trình phù hợp mở cửa thị trường nông sản, bảo đảm cân bằng lợi ích giữa hai quốc gia.

Trong lĩnh vực hợp tác quan trọng là nông nghiệp, hai nước sẽ quan tâm, thúc đẩy hơn nữa trong thời gian tới. Việt Nam đang nghiên cứu xây dựng hồ sơ về thị trường nông sản Uruguay để có phương án và lộ trình phù hợp mở cửa thị trường nông sản, bảo đảm cân bằng lợi ích giữa hai quốc gia. Thời gian tới, các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam như thủy sản, gạo, cà phê, hoa quả sấy khô, đồ gỗ nội thất, vật liệu xây dựng,… hy vọng được tạo điều kiện tiếp cận thị trường giàu tiềm năng của Uruguay.

Đều là những thành viên tích cực ở các diễn đàn đa phương, cả Việt Nam và Uruguay  tiếp tục phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế mà hai bên cùng tham gia, ủng hộ nhau ứng cử vào các vị trí tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Ủy ban Liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Ủy ban Luật pháp Quốc tế, Hội đồng nhân quyền. Việt Nam hy vọng Uruguay tiếp tục dành sự ủng hộ cho Việt Nam tại các cơ quan của Liên hợp quốc và giữ cam kết ủng hộ Việt Nam vào Ủy ban Di sản thế giới (nhiệm kỳ 2023-2027).

TIẾP NỐI ĐÀ PHÁT TRIỂN
HỢP TÁC NGHỊ VIỆN

Với vai trò là cơ quan lập pháp cao nhất, Quốc hội Việt Nam luôn tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam và Uruguay. Việt Nam mong muốn phía Uruguay thúc đẩy, tạo điều kiện để các doanh nghiệp Uruguay tham gia gian hàng trưng bày tại Triển lãm quốc tế thực phẩm tại Việt Nam trong lĩnh vực nông sản, thực phẩm; hỗ trợ các doanh nghiệp có sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia Việt Nam trưng bày, giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ, triển lãm và các sự kiện kinh tế, thương mại tổ chức tại Uruguay; khuyến khích các doanh nghiệp hợp tác trong lĩnh vực quy hoạch xây dựng, tư vấn thiết kế, đầu tư xây dựng các công trình công nghiệp và hạ tầng kỹ thuật đô thị.

Quốc hội Việt Nam chủ trương đẩy mạnh ngoại giao nghị viện, tăng cường hợp tác nghị viện song phương, đồng thời tích cực tham gia các diễn đàn nghị viện đa phương khu vực và quốc tế, với tinh thần là thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, đóng góp tích cực cho việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển. Quan hệ hai nước nói chung và quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội, Nghị viện Uruguay nói riêng đang trên đà phát triển tốt đẹp, nhất là sau chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Hạ viện Uruguay Aníbal Pereyra vào tháng 1/2015 và thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị tại mỗi nước.

Thời gian tới, lãnh đạo các cơ quan lập pháp của Việt Nam và Uruguay hy vọng nối lại các hoạt động trao đổi đoàn ngày càng thiết thực và hiệu quả, sau khoảng thời gian bị gián đoạn bởi dịch Covid-19. Nhằm tăng cường quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, Việt Nam và Uruguay cần tăng cường tiếp xúc, trao đổi đoàn giữa lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị và các đại biểu Quốc hội hai nước, trao đổi kinh nghiệm xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế phục vụ công cuộc phát triển của mỗi nước và hoạt động nghị viện. Quốc hội Việt Nam sẵn sàng tiếp đón các đoàn Hạ viện Uruguay sang thăm, làm việc tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, hai bên cũng cần tăng cường phát huy vai trò của cơ quan lập pháp trong thúc đẩy quan hệ song phương; giám sát triển khai hiệu quả các thỏa thuận đã ký giữa hai nước; tạo điều kiện hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân hai nước sinh sống, học tập, đầu tư và kinh doanh tại mỗi nước. Hai nước tiếp tục hợp tác quốc tế, phát huy cơ chế phối hợp tại các diễn đàn nghị viện đa phương như Liên nghị viện thế giới (IPU); ủng hộ lập trường của nhau về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ diễn ra vào dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Uruguay, nhằm củng cố quan hệ hữu nghị, đoàn kết truyền thống và ủng hộ lẫn nhau giữa hai nước; đồng thời khẳng định thông điệp Việt Nam coi trọng quan hệ tốt đẹp và mong muốn đẩy mạnh kinh tế, thương mại và hợp tác cùng phát triển với các nước Mỹ Latin, trong đó có Uruguay, nâng cao hiệu quả hợp tác trong các lĩnh vực hai bên có tiềm năng và cùng quan tâm. Chuyến thăm lần này của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ được kỳ vọng sẽ thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, góp phần xây dựng tin cậy chính trị, hiểu biết lẫn nhau và phát huy hiệu quả quan hệ hợp tác bền vững giữa hai quốc gia.

Với Uruguay, việc tiếp đón Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thể hiện sự coi trọng quan hệ với Việt Nam, đồng thời cho thấy mong muốn tăng cường hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, góp phần thúc đẩy hợp tác song phương trên các lĩnh vực hai bên có tiềm năng, cùng quan tâm và hợp tác tại các diễn đàn khu vực, quốc tế. Đây cũng là cơ hội để Uruguay triển khai chính sách đối ngoại thú đẩy quan hệ với châu Á-Thái Bình Dương, trong đó có quan hệ với Việt Nam.