Ở Tây Nguyên, có 3 ngọn núi là Chư Yăng Sin, Bidoúp và Ngok Linh sừng sững như 3 nóc nhà choãi chân từ 3 góc đại ngàn hùng vĩ, tạo nên một thế đứng vững chãi, biểu tượng của tinh thần đoàn kết, kiên trung và kiêu hãnh.

Những con sông lớn như Krông Anô, Krong Ana, Rêrêpok, Đắk Bla, Sê San, Đồng Nai… bắt nguồn từ những dãy núi, len lỏi qua những cánh rừng, những buôn làng như những dải hoa văn đa sắc, chở trên mình những trầm tích, những giá trị lịch sử, văn hóa ngàn đời.

Tây Nguyên, nơi ấy mạch nguồn chảy mãi, dòng chảy của truyền thống anh hùng, của nghĩa tình một lòng sắt son với Đảng.

Thuở xa xưa, sống giữa vùng đất đại ngàn với kho tàng tiềm năng vô cùng giàu có nhưng đồng bào các dân tộc anh em đắm chìm trong đói nghèo, lạc hậu.

Khi kẻ thù xâm lược đất nước ta, đồng bào Tây Nguyên cũng cùng chung thân phận nô lệ. Máu và nước mắt của những người anh em trên miền cao nguyên đã đổ xuống đất đai cho những đồn điền cao su, cà-phê, hồ tiêu tươi tốt, những hầm mỏ khoáng sản quý giá mang lại sự giàu có cho bọn thực dân, đế quốc.

Biết bao người đã nát thịt, tan xương dưới vực sâu, trong rừng thẳm bởi những cuộc bắt phu, bắt xâu xây dựng những tuyến đường ngang dọc Tây Nguyên nhằm phục vụ cho mục đích khai thác, vơ vét tài nguyên của quân xâm lược.

Trong đêm trường nô lệ, núi rừng Tây Nguyên bị bọn ngoại bang dày xéo, đồng bào các dân tộc thiểu số chịu cảnh đối xử kỳ thị, rẻ mạt, bất công. Kẻ thù còn sử dụng chính sách “ngu dân”, “chia để trị”, gây mâu thuẫn và chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc anh em.

Từ trong máu lửa, những hậu duệ của dũng sĩ Đam San huyền thoại không cúi đầu cam chịu thân phận tôi đòi, nhiều phong trào yêu nước do các thủ lĩnh Tây Nguyên khởi xướng đã nổ ra khắp nơi.

Đồng bào còn mãi nhắc về những vị anh hùng và những phong trào chống Pháp từng làm cho bọn thực dân nhiều phen thất điên bát đảo như các cuộc nổi dậy của tù trưởng Ama Jhao, N’Trang Gưh, thầy giáo Y Jút (Ê Đê); vua lửa Ôi Ất (Giarai), phong trào Săm Brăm (Chăm), phong trào Mọ Cọ (Cơ Ho).

Đặc biệt, cuộc kháng chiến kéo dài nhiều năm, trên một địa bàn rộng lớn suốt từ cao nguyên Lang Bian đến tả ngạn sông Mekong do người anh hùng N’Trang Lơng (Mơ Nông) lãnh đạo đã trở thành một trận phun trào nham thạch của ngọn núi lửa yêu nước trên miền Tây Nguyên.

Nhưng tất cả các phong trào tự phát đều rơi vào thất bại, chỉ đến khi có ánh sáng của Bác Hồ, của Đảng do các chiến sĩ cộng sản mang về, Tây Nguyên mới bừng lên một tinh thần cách mạng mới.